Η Βρετανία βιώνει τη μεγαλύτερη έκρηξη αντιμεταναστευτικής και ακροδεξιάς βίας των τελευταίων ετών. Πόλεις και κωμοπόλεις έχουν καταληφθεί από όχλους εξαγριωμένων, οι οποίοι, συχνά με καλυμμένα τα πρόσωπά τους φωνάζουν συνθήματα κατά των μεταναστών, επιτίθενται σε ξενοδοχεία που φιλοξενούν αιτούντες άσυλο και σε ισλαμικά τεμένη, συγκρούονται με την αστυνομία και προκαλούν εκτεταμένες καταστροφές.
Το φρικτό έναυσμα
Οι ταραχές ξέσπασαν μετά την επίθεση με μαχαίρι στην παραθαλάσσια πόλη Σάουθπορτ, κοντά στο Λίβερπουλ στη βορειοδυτική Αγγλία. Τρία κορίτσια έχασαν τη ζωή τους από την επίθεση που δέχθηκαν ενώ συμμετείχαν σε μάθημα χορού. Πριν επιβεβαιωθεί η ταυτότητα του υπόπτου ως δράστη – του 17χρονου Αξελ Ρουντακουμπάνα – Ακροδεξιοί διέδωσαν ψευδώς ότι ο ύποπτος ήταν μουσουλμάνος, καθώς και ότι είχε φτάσει πρόσφατα στη Βρετανία για να ζητήσει άσυλο. Αντιμεταναστευτικές ομάδες χρησιμοποίησαν την επίθεση με μαχαίρι για να υποδαυλίσουν την οργή για τις ροές μεταναστών και να τροφοδοτήσουν το ισλαμοφοβικό αίσθημα.
Θύλακοι βίας
Οι πρώτες ταραχές ξέσπασαν στο Σάουθπορτ την περασμένη Τρίτη. Εκατοντάδες κινητοποιήθηκαν, πολλοί προερχόμενοι από άλλες πόλεις και πραγματοποίησαν πορεία μίσους προς μουσουλμανικό τέμενος. Είχαν προηγηθεί καλέσματα εξτρεμιστών στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Στα βίαια επεισόδια που ακολούθησαν τραυματίστηκαν περισσότεροι από 50 αστυνομικοί, κάποιοι σοβαρά, οι οποίοι δέχτηκαν επιθέσεις με τούβλα και μπουκάλια, ενώ πυρπολήθηκε αστυνομικό όχημα.
❗️🔥🇬🇧 -Anti-immigration riots have erupted in Sunderland, UK, following protests against the police and immigration policies in response to the murder of three girls by a young man of Rwandan descent in Southport.
The town’s police station was set ablaze during the… pic.twitter.com/VrxKaHn8gi
— 🔥🗞The Informant (@theinformant_x) August 2, 2024
Τις επόμενες ημέρες η βία εξαπλώθηκε στο Χάρτλπουλ στα βορειοανατολικά, στο Μάντσεστερ στα βορειοδυτικά και στην Αλντερσοτ (όπως και η παραπληροφόρηση στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης). Οι ταραχές έφτασαν στο κατώφλι της πρωθυπουργικής κατοικίας στην Ντάουνινγκ Στριτ. Περισσότερα από 100 άτομα συνελήφθησαν στο Λονδίνο. Το Σαββατοκύριακο προκλήθηκαν νέες ταραχές, κυρίως στον Βορρά, όπου έλαβαν χώρα και αντιδιαδηλώσεις. Τα πιο εκτεταμένα επεισόδια σημειώθηκαν στο Ρόδεραμ, στο Νότιο Γιορκσάιρ, όπου σημειώθηκε επίθεση σε ξενοδοχείο που φιλοξενούσε αιτούντες άσυλο, και στο Μίντλεσμπρο και το Σάντερλαντ στα Βορειοανατολικά. Δεύτερο ξενοδοχείο που είναι γνωστό ότι φιλοξενεί αιτούντες άσυλο έγινε στόχος βίαιων επεισοδίων την Κυριακή το βράδυ κοντά στο Μπέρμιγχαμ, στην κεντρική Αγγλία, όπως ανακοίνωσε η αστυνομία. «Μεγάλη ομάδα» ταραχοποιών «εκτόξευσε αντικείμενα, έσπασε παράθυρα, άναψε φωτιές και επιτέθηκε σε αστυνομικές δυνάμεις», σύμφωνα με ανακοίνωση των τοπικών Αρχών.
What is going on in UK? pic.twitter.com/OYPP2xgXHR
— Dr. Anastasia Maria Loupis (@DrLoupis) August 4, 2024
Το «πρόσωπο» των ταραχών
Οι διαμαρτυρίες ξέσπασαν μία εβδομάδα αφότου ο Στίβεν Γιάξλεϊ – Λένον, ιδρυτής του ανενεργού πλέον αντι-ισλαμικού, αντιμεταναστευτικού English Defense League, γνωστότερος ως Τόμι Ρόμπινσον, διοργάνωσε τη μεγαλύτερη ακροδεξιά συγκέντρωση των τελευταίων ετών στο Λονδίνο. Πολιτικοί αναλυτές εκτιμούν ότι η κινητοποίηση ενθάρρυνε τους υποστηρικτές της Ακροδεξιάς. Ο Ρόμπινσον, ο οποίος έφυγε από τη χώρα την περασμένη Κυριακή, έπαιξε καθοριστικό ρόλο στην πυροδότηση της οργής, καθώς μαζί με πολιτικούς συμμάχους του, προέβη σε εθνικιστικά σχόλια στο διαδίκτυο και σε προκλητικές αναρτήσεις κατά των μεταναστών, του Ισλάμ, της κυβέρνησης των Εργατικών υπό τον Σάρμερ και κατά της αστυνομίας. Οι προσπάθειες να αντιμετωπιστούν οι ταραχές περιπλέκονται από το γεγονός ότι η Ακροδεξιά δεν περιορίζεται πλέον σε επίσημες οργανώσεις «λευκής υπεροχής» αλλά μεγάλο πλήθος αποσχισθέντων, που δρα στο ημίφως, ωθεί σε εκδηλώσεις βίας. Η ικανότητα των εξτρεμιστών να πυροδοτούν την οργή και να οργανώνουν αντιμεταναστευτικές συγκεντρώσεις έχει ενισχυθεί μέσω της αποτελεσματικές χρήσης από την πλευρά τους των TikTok, X και Facebook, καθώς και ειδικών καναλιών στο Telegram.
Ρητορική οργής και παραπληροφόρηση
Τα διαδικτυακά σχόλια εστιάζουν στη δυσπιστία απέναντι στο Ισλάμ και στα μεταναστευτικά επίπεδα ρεκόρ. Οι δολοφονίες στο Σάουθπορτ — αν και από κάτοικο που γεννήθηκε στη Βρετανία — προκάλεσαν χείμαρρο παραπληροφόρησης με στόχο τους μετανάστες γενικά και τους μουσουλμάνους ειδικότερα. Οι ακροδεξιοί που κατηγορούν τους μετανάστες για εγκληματική συμπεριφορά, κατηγορούν επίσης την αστυνομία ότι συμπεριφέρεται στους εθνικιστές και λευκούς διαδηλωτές πιο σκληρά συγκριτικά, για παράδειγμα, με τους διαδηλωτές υπέρ της Παλαιστίνης. Ο ξενοφοβικός λόγος ως προς τους αιτούντες άσυλο ενισχύθηκε υπό την προηγούμενη κυβέρνηση των Συντηρητικών, με πολιτικούς όπως η Σουέλα Μπρέιβερμαν, τότε υπουργός Εσωτερικών, να κάνουν λόγο για «εισβολή». Τα επίπεδα ρεκόρ της μετανάστευσης μέσω της Μάγχης από τη Γαλλία στέρησε ψηφοφόρους από τον τέως πρωθυπουργό Ρίσι Σούνακ που κινήθηκαν δεξιότερα στις εκλογές του Ιουλίου. Ωστόσο, το σύνθημά του «σταματήστε τις βάρκες» σε μία αναφορά στις ροές μεταναστών μέσω θαλάσσης, δεν έσβησε μαζί με το πολιτικό του άστρο και την πρόσφατη εκλογική του πανωλεθρία, καθώς ακούστηκε σε αρκετές από τις διαδηλώσεις της περασμένης εβδομάδας. Μία από τις πρώτες ενέργειες του νέου Βρετανού πρωθυπουργού, Κιρ Στάρμερ, ήταν να βάλει τέλος στο αμφιλεγόμενο σχέδιο του προκατόχου του για απελάσεις αιτούντων άσυλο στη Ρουάντα. Ο Νάιτζελ Φάρατζ, ιδρυτής του κόμματος Reform και βουλευτής πλέον, προσπάθησε επίσης από την πλευρά του να αξιοποιήσει τις ταραχές περνώντας το δικό του αντιμεταναστευτικό μήνυμα.
Η «απάντηση» του Στάρμερ
Το 2011 ο Στάρμερ, ως επικεφαλής της Εισαγγελικής Υπηρεσίας τότε, επέβλεψε τη σκληρή και αμφιλεγόμενη καταδίκη εκατοντάδων ατόμων για ταραχές και λεηλασίες που σημειώθηκαν μετά τον πυροβολισμό ενός μαύρου πολίτη από την αστυνομία. Για την τότε στάση του, ο Βρετανός πρωθυπουργός έχει δεχθεί κριτική από κάποιους και εύσημα από άλλους. Αυτή την εβδομάδα ανακοίνωσε τη σύσταση νέας μονάδας καταστολής για την αντιμετώπιση των ταραχών, κάνοντας λόγο για «ακροδεξιό τραμπουκισμό». Παράλληλα, ανακοινώθηκε ότι εξετάζει το ενδεχόμενο περιορισμού της κυκλοφορίας «ταραχοποιών», όπως συμβαίνει με τους χούλιγκαν του ποδοσφαίρου. Μέχρι στιγμής, έχουν γίνει τουλάχιστον 300 συλλήψεις, κάτι που ωστόσο, δεν φαίνεται να έχει πτοήσει τους ταραχοποιούς, ενώ ήδη προγραμματίζονται νέες συγκεντρώσεις.
I utterly condemn the far-right thuggery we have seen this weekend.
Be in no doubt: those who have participated in this violence will face the full force of the law. pic.twitter.com/uNeJtD8pCQ
— Keir Starmer (@Keir_Starmer) August 4, 2024
Οι ταραχοποιοί θα «αντιμετωπίσουν την πλήρη ισχύ του νόμου», ανέφερε την Κυριακή σε τηλεοπτικό διάγγελμα. «Σας εγγυώμαι ότι θα μετανιώσετε για τη συμμετοχή σας σε αυτή την αταξία, είτε άμεσα είτε όσοι υποκινούν αυτή τη δράση στο διαδίκτυο», πρόσθεσε. Για σήμερα Δευτέρα, είναι προγραμματισμένη έκτακτη συνεδρίασης της Κόμπρα, όπως ονομάζεται, με συμμετοχή υπουργών, αστυνομίας και μυστικών υπηρεσιών, για την ενημέρωση της κυβέρνησης σχετικά με τα βίαια επεισόδια του Σαββατοκύριακου και την απάντηση των Αρχών τις επόμενες μέρες.
Με πληροφορίες από Reuters, FT, BBC
