ΣΑΝ ΦΡΑΝΣΙΣΚΟ. Σε δύο εκρήξεις, στην ηλικία των 40 και των 60 ετών, επιταχύνεται ξαφνικά η γήρανση του ανθρώπου, όταν ο αριθμός μορίων και μικροοργανισμών στο ανθρώπινο σώμα μεταβάλλεται απότομα. «Δεν αλλάζουμε σταδιακά με το πέρας του χρόνου. Διαπιστώσαμε την ύπαρξη δραστικών μεταβολών γύρω στην ηλικία των 44 ετών και στα πρώτα χρόνια της δεκαετίας των 60 ετών μας. Αυτό ισχύει ανεξάρτητα από το ποιο μόριο παρατηρούμε», λέει ο καθηγητής γενετικής και στοχευμένης ιατρικής του Πανεπιστημίου του Στάνφορντ, Μάικλ Σνάιντερ.
Η επιστημονική ομάδα κατέληξε έτσι στο συμπέρασμα ότι οι άνθρωποι οφείλουν να προσέχουν ιδιαίτερα την υγεία τους όταν φθάσουν στην πέμπτη και έβδομη δεκαετία.
Η επιστημονική ομάδα μελέτησε χιλιάδες διαφορετικά μόρια ατόμων ηλικίας 25 έως 75 ετών, καθώς και το μικροβίωμά τους (βακτήρια, ιοί και μύκητες που ζουν στο σώμα και στο δέρμα). Χρησιμοποίησαν έτσι δεδομένα από 108 άτομα, τα οποία παρακολούθησαν για χρόνια για να μάθουν περισσότερα για τη βιολογία του γήρατος. Κατέγραψαν τις μεταβολές 135.000 διαφορετικών μορίων και μικροβίων για να διαπιστώσουν ότι 81% από αυτά δεν αυξάνονταν αριθμητικά, αλλά άλλαζαν με την πάροδο του χρόνου. Οι μεταμορφώσεις αυτές σημειώνονταν σε δύο περιόδους της ζωής των ανθρώπων: γύρω στο 40ό έτος της ηλικίας και γύρω στο 60ό. Σε άτομα ηλικίας 40 ετών οι επιστήμονες διαπίστωσαν σημαντικές μεταβολές στα επίπεδο μορίων που σχετίζονται με τον μεταβολισμό του αλκοόλ, της καφεΐνης, των λιπιδίων, των καρδιακών παθήσεων και της μυϊκής υγείας. Ο δρ Σνάιντερ επισήμανε ότι ορισμένες από τις μεταβολές αυτές ενδέχεται να σχετίζονται με τον τρόπο ζωής και τις συνήθειες των γενεών αυτών και όχι με βιολογικούς παράγοντες.
Η επιστημονική ομάδα κατέληξε έτσι στο συμπέρασμα ότι οι άνθρωποι οφείλουν να προσέχουν ιδιαίτερα την υγεία τους όταν φθάσουν στα 40 και στα 60 έτη. Οι ιατροί συνιστούν τον περιορισμό της κατανάλωσης αλκοόλ μετά τα 40, καθώς και την ενίσχυση της σωματικής άσκησης.
Το πόρισμα της μελέτης ανατρέπει τις μέχρι στιγμής αντιλήψεις της ιατρικής κοινότητας για τη γήρανση. «Είχαμε την εντύπωση ότι το σώμα ολοκληρώνει την ωρίμανσή του γύρω στα 30 και από τη στιγμή εκείνη αρχίζουμε να γερνάμε με σταθερό ρυθμό. Η έρευνα έδειξε αντιθέτως ότι υπάρχουν δύο κρίσιμα στάδια, στα 40 και στα 60, όταν γινόμαστε πιο ευάλωτοι και αρχίζει η κατάπτωση, καθώς οι παράγοντες μεταβολισμού αλλάζουν με τον χρόνο», λέει η δρ Ζοσέ Βίνια, καθηγήτρια στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου της Βαλένθια στην Ισπανία μιλώντας στην εφημερίδα La Vanguardia. «Υπάρχουν καρδιοαγγειακά νοσήματα που εμφανίζονται ξαφνικά στα 40 και άλλα, όπως τα νευροεκφυλιστικά, που εμφανίζονται στα 60. Το έχω δει σε πολλούς ασθενείς», συμπληρώνει η δρ Βίνια.
Η έκρηξη γήρανσης που παρατηρήθηκε σε ανθρώπους γύρω στα 40 εξέπληξε την επιστημονική ομάδα, η οποία την απέδωσε αρχικά στις μεταβολές που υφίστανται οι γυναίκες σε ηλικία εμμηνόπαυσης. Τα δεδομένα έδειξαν, όμως, ότι ανάλογο φαινόμενο καταγράφεται και σε άνδρες που μόλις έχουν εισέλθει στην πέμπτη δεκαετία της ζωής τους. «Αυτό δείχνει ότι αν και η εμμηνόπαυση συντελεί στις αλλαγές που υφίστανται οι γυναίκες στα 45 τους, άλλοι σημαντικότεροι παράγοντες επηρεάζουν τη διαδικασία αυτή σε άνδρες και γυναίκες», λέει στην εφημερίδα The Guardian ο συντάκτης της μελέτης και ερευνητής στο Πανεπιστήμιο Νανιάνγκ της Σιγκαπούρης, δρ Σιαοτάο Σεν.
Το πρώτο κύμα αλλαγών καταγράφηκε σε μόρια που έχουν συνδεθεί με τις καρδιοαγγειακές παθήσεις και τον μεταβολισμό καφεΐνης. Το δεύτερο κύμα αφορούσε τις αλλαγές σε μόρια που ρυθμίζουν τη λειτουργία του ανοσοποιητικού, τον μεταβολισμό υδατανθράκων και τη νεφρική λειτουργία.
