Μετά από μήνες σταθερής υποχώρησης, σοβαρών ελλείψεων σε ανθρώπινο δυναμικό και στρατιωτικό εξοπλισμό, η ουκρανική αντεπίθεση που είχε ως αποτέλεσμα την κατάληψη ενός κομματιού ρωσικής γης, κατέλαβε εξαπίνης το Κρεμλίνο. Oπως σημειώνει δημοσίευμα του Observer, η εξέλιξη αυτή έχει σαφές πολιτικό κίνητρο, αλλά παράλληλα παραμένει στρατιωτικά παρακινδυνευμένη.
Η εισβολή της Ουκρανίας στη ρωσική περιοχή του Κουρσκ, που ξεκίνησε στις 6 Αυγούστου, είχε ως άμεσο αποτέλεσμα την ενίσχυση του ηθικού της ουκρανικής κοινής γνώμης και, ακόμη περισσότερο, του αφηγήματος μεταξύ των εταίρων της Ουκρανίας.
Πολιτικά κίνητρα
Την αργή αλλά σταθερή απώλεια εδαφών στο Ντονμπάς που κρατούσε την Ουκρανία σε μειονεκτική θέση στο επιχειρησιακό πεδίο, διαδέχτηκε μια τόσο αναπάντεχη, όσο και δυναμική αντεπίθεση του Κιέβου που λειτουργεί για τους ξένους ως υπενθύμιση πως τίποτα δεν έχει ακόμη κριθεί.
Oπως σημειώνεται στο δημοσίευμα που υπογράφει ο δρ. Τζακ Γουάτλινγκ, ανώτερος ερευνητής στο Royal United Services Institute, από πολιτική άποψη, ο σκοπός της επιχείρησης είναι να δημιουργήσει μοχλεύσεις ενόψει πιθανών διαπραγματεύσεων. Εάν οι προεδρικές εκλογές του Νοεμβρίου στις Ηνωμένες Πολιτείες αναδείξουν νικητή τον Ντόναλντ Τραμπ, η επαπειλούμενη απόσυρση της στρατιωτικο-τεχνικής βοήθειας προς το Κίεβο ενδέχεται να το οδηγήσει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων.
Η ουκρανική κυβέρνηση θέλει να διασφαλίσει ότι, αν χρειαστεί να μπει σε αυτή τη διαδικασία, θα έχει στη φαρέτρα της πράγματα που θα εξαναγκάσουν το Κρεμλίνο σε παραχωρήσεις. Συνεπώς, ο ουκρανικός στρατός πρέπει να καταλάβει και να διατηρήσει τον έλεγχο σε ένα σημαντικό κομμάτι ρωσικών εδαφών εν είδει «διαπραγματευτικού χαρτιού».
Eνα άλλο σημαντικό στοιχείο της εισβολής στο Κουρσκ είναι ότι η Ουκρανία κατάφερε να διατηρήσει την επιχειρησιακή ασφάλεια πριν από την έναρξη της επίθεσης. Αυτό αποτελούσε σημαντικό πρόβλημα στις προηγούμενες ουκρανικές επιχειρήσεις και η επαρκής προετοιμασία και ο ικανός σχεδιασμός καταδεικνύουν πως το Κίεβο «έμαθε» από τα «παθήματά» του, εξέλιξη που ενθαρρύνει τους εταίρους του για την προοπτική του πολέμου.
«Βοήθησε το γεγονός ότι οι ρωσικές στρατιωτικές υπηρεσίες πληροφοριών φαίνεται να πάσχουν για άλλη μια φορά από χρόνια έλλειψη περιέργειας ή φαντασίας καθώς οι ουκρανικές δυνάμεις αποσύρονταν από τη γραμμή στο Ντονμπάς» σχολιάζει ο Observer.
Η σημασία των ουκρανικών πληγμάτων
Και παρότι η επιχείρηση στο Κουρσκ είναι πολιτικά σημαντική, μια παράλληλη σειρά ουκρανικών πληγμάτων με στόχο τα ρωσικά αεροδρόμια είναι στρατιωτικά πιο επωφελής.
Η ρωσική πολεμική αεροπορία έχει κομβικό ρόλο τόσο στα πλήγματα μεγάλου βεληνεκούς κατά των κρίσιμων υποδομών της Ουκρανίας, όσο και στις επιθέσεις με βόμβες ολίσθησης στις οχυρωματικές θέσεις άμυνας που επιπλέον προκαλούν βαριές απώλειες. Η καταστροφή αεροσκαφών είναι ζωτικής σημασίας για τη μείωση της πίεσης στην άμυνα της Ουκρανίας.
Ωστόσο, οι δυνάμεις της Ουκρανίας δεν είναι ανεξάντλητες στο συγκεκριμένο πεδίο. Σύμφωνα με τον Observer, οι ελλείψεις στο έμψυχο δυναμικό του ουκρανικού στρατού καθώς και η μεταφορά στρατιωτών σε μια νέα ζώνη πυρός, σημαίνει πως το Κίεβο ίσως δεν έχει τον χρόνο με το μέρος του για την παραμονή στο Κουρσκ μέχρι την (αόριστη) στιγμή ενδεχόμενων διαπραγματεύσεων. Από την άλλη, η Ρωσία έχει επάρκεια ανθρώπινου δυναμικού και εξοπλισμού για να πολεμήσει και στα δύο μέτωπα (του Ντονμπάς και του Κουρσκ).
Το καλύτερο σενάριο για την Ουκρανία είναι να παγιώσει την παρουσία των μονάδων της στην περιοχή, φιλοδοξώντας η Ρωσία, στο πλαίσιο απώθησης των εχθρικών στρατευμάτων και ανακατάληψης της γης της, να υποστεί υπερβολικές απώλειες.
Ωστόσο, δεν αποκλείεται η εξάντληση των ουκρανικών πόρων να δώσει στη Ρωσία την ευχέρεια να βρει τα κενά στην ουκρανική άμυνα και να προωθηθεί σε περαιτέρω πόλεις.
Μία άλλη μακροπρόθεσμη πρόκληση που θέτει η επιχείρηση της Ουκρανίας είναι ο εξοπλισμός που χάνεται. Ακριβώς όπως μια προεδρία Τραμπ θα αναγκάσει πιθανότατα την Ουκρανία σε διαπραγματεύσεις, ενδεχόμενη νίκη της Κάμαλα Χάρις τον Νοέμβριο θα οδηγήσει πιθανώς στη συνέχιση της στρατιωτικο-τεχνικής βοήθειας από τις ΗΠΑ. Ακόμα και σ’αυτήν την περίπτωση, όμως, υπάρχουν περιορισμοί στα εξοπλιστικά αποθέματα.
Για τους διεθνείς εταίρους της Ουκρανίας, η επιτυχία της επιχείρησης στο Κουρσκ εξαρτάται από τον ρυθμό φθοράς που μπορεί να προκαλέσει η Ουκρανία και το μέγεθος απώλειας εξοπλισμού στη ρωσική αντεπίθεση.
Στο γενικότερο πλαίσιο, η στρατιωτική θέση της Ουκρανίας παραμένει επισφαλής και το φθινόπωρο φαίνεται να είναι πολιτικά δύσκολο. Το Κίεβο πρέπει να βρει μια ισορροπία, προετοιμαζόμενο για την απώλεια κρίσιμου εξοπλισμού που, όμως, δεν θα αναχαιτίσει την επιχειρησιακή του δεινότητα.
