Μεγάλες ελπίδες δημιουργεί η έναρξη των κλινικών δοκιμών πρώτου σταδίου για εμβόλιο mRNA σε ασθενείς που πάσχουν από μη μικροκυτταρικό καρκίνο του πνεύμονα, το οποίο ειδικοί χαρακτηρίζουν επαναστατικό και ικανό να σώσει χιλιάδες ζωές.
Ο καρκίνος του πνεύμονα, κύρια αιτία θανάτου από καρκίνο στον κόσμο, ευθύνεται για την εκδημία 1,8 εκατ. ανθρώπων κάθε χρόνο. Το ποσοστό επιβίωσης σε προχωρημένα στάδια της ασθένειας και ειδικά σε όσους ασθενείς έχουν υποστεί μεταστάσεις, είναι ιδιαίτερα χαμηλό και δεν ξεπερνά το 10%.
Οι ερευνητές δοκιμάζουν τώρα νέο εμβόλιο που δίνει εντολή στο σώμα να κυνηγήσει και να σκοτώσει τα καρκινικά κύτταρα, προλαμβάνοντας μάλιστα και την επανεμφάνισή τους. Γνωστό με την κωδική ονομασία BNT116 και κατασκευασμένο από την εταιρεία BioNTech, το εμβόλιο είναι σχεδιασμένο να αντιμετωπίζει μη μικροκυτταρικούς καρκίνους του πνεύμονα, η πιο κοινή μορφή της ασθένειας, όπως εξηγεί σε άρθρο της η εφημερίδα The Guardian.
Κλινική δοκιμή
Η κλινική δοκιμή πρώτου σταδίου, η πρώτη τέτοια σε ανθρώπους, πραγματοποιείται από 34 ερευνητικά κέντρα σε επτά χώρες: Βρετανία, Γερμανία, Ισπανία, Ουγγαρία, Πολωνία, ΗΠΑ και Τουρκία. Η Βρετανία φιλοξενεί έξι ερευνητικά κέντρα σε Αγγλία και Ουαλλία, με τον πρώτο Βρετανό ασθενή να έχει λάβει την πρώτη δόση του εμβολίου την Τρίτη. Συνολικά, 130 ασθενείς στις επτά χώρες, κάποιοι που δεν έχουν υποβληθεί σε ακτινοθεραπεία ή χειρουργική επέμβαση και βρίσκονται στα αρχικά στάδια της ασθένειας, αλλά και άλλοι χρόνια πάσχοντες, θα λάβουν το εμβόλιο παράλληλα με ανοσοθεραπεία. Στη Βρετανία, η κλινική δοκιμή αφορά 20 ασθενείς.
Το εμβόλιο αξιοποιεί αγγελιαφόρο RNA (mRNA), όπως κάνουν και εμβόλια κατά της COVID-19, για να αφυπνίσει τον ανθρώπινο οργανισμό και το ανοσοποιητικό σύστημα προκειμένου αυτό να κινητοποιηθεί και να αντιμετωπίσει τα καρκινικά κύτταρα. Ο στόχος είναι η προετοιμασία του σώματος προκειμένου το ανοσοποιητικό σύστημα να καταπολεμήσει τα καρκινικά κύτταρα, αφήνοντας αλώβητα τα υγιή. Η συμβατική χημειοθεραπεία, παρότι αποτελεσματική, πλήττει αδιάκριτα τα κύτταρα.
Το ποσοστό επιβίωσης σε προχωρημένα στάδια της νόσου στον πνεύμονα, και ειδικά σε όσους ασθενείς έχουν υποστεί μεταστάσεις, είναι ιδιαίτερα χαμηλό και δεν ξεπερνά το 10%.
«Εισερχόμαστε σε νέα συναρπαστική εποχή της ανοσοθεραπείας μέσω mRNA, με προοπτική την οριστική αντιμετώπιση της μορφής αυτής καρκίνου. Χορηγείται εύκολα, μπορείς να επιλέξεις συγκεκριμένα αντιγόνα στο καρκινικό κύτταρο και να τα εξοντώσεις. Η τεχνολογία αυτή είναι το μέλλον της αντικαρκινικής θεραπείας», τονίζει ο καθηγητής Ογκολογίας του Πανεπιστημίου UCL του Λονδίνου Σιο Μινγκ Λι, επικεφαλής της μελέτης στη Βρετανία.
Ο 67χρονος Ραζ
Ο 67χρονος Γιάνους Ραζ από το Λονδίνο ήταν ο πρώτος Βρετανός ασθενής της κλινικής μελέτης. Ο Ραζ διαγνώσθηκε τον Μάιο και άρχισε λίγο αργότερα ακτινοθεραπεία και χημειοθεραπεία. Ο 67χρονος έχει επιστημονικό υπόβαθρο, καθώς εργαζόταν στον τομέα της τεχνητής νοημοσύνης, κάτι που τον ενέπνευσε να δηλώσει συμμετοχή στην κλινική δοκιμή. «Είμαι επιστήμονας και αντιλαμβάνομαι την επιστημονική διαδικασία και την ανάγκη εθελούσιας συμμετοχής σε κλινική μελέτη. Πέρα από την προοπτική ίασης, θέλω να γίνω μέλος ομάδας που θα αποδείξει την αποτελεσματικότητα της νέας προσέγγισης», εξηγεί ο Ραζ, που υποβλήθηκε σε έξι διαδοχικούς εμβολιασμούς σε διάστημα τριάντα λεπτών την Τρίτη στις εγκαταστάσεις κλινικών ερευνών του UCLH.
Κάθε μία από τις έξι δόσεις περιέχει διαφορετικό στέλεχος RNA, ενώ οι συμμετέχοντες στη μελέτη θα πρέπει να εμβολιάζονται κάθε εβδομάδα για έξι διαδοχικές εβδομάδες και μετά, κάθε τρεις εβδομάδες για ένα χρόνο.
«Ελπίζουμε ότι αν προσθέσουμε αυτή την επιπλέον θεραπεία θα καταφέρουμε να σταματήσουμε την ανάπτυξη των όγκων και να προλάβουμε την υποτροπή, κοινό φαινόμενο στους καρκίνους του πνεύμονα. Ερευνώ τον καρκίνο του πνεύμονα για 40 χρόνια. Οταν ξεκίνησα τη δεκαετία του 1990, κανείς δεν πίστευε ότι η χημειοθεραπεία ήταν αποτελεσματική. Σήμερα, γνωρίζουμε ότι σε ποσοστό 20%-30% ασθενείς στο τέταρτο στάδιο της ασθένειας παραμένουν εν ζωή με ανοσοθεραπεία και θέλουμε να βελτιώσουμε τα ποσοστά αυτά. Το εμβόλιο mRNA, σε συνδυασμό με ανοσοθεραπεία, ίσως να προσφέρει την επιπλέον ώθηση που χρειάζεται ο ασθενής», επισημαίνει ο δρ Λι.
Ο βρετανικός Τύπος είχε αποκαλύψει στις αρχές Μαΐου ότι χιλιάδες ασθενείς στη Βρετανία επρόκειτο να συμμετάσχουν σε κλινικές δοκιμές επαναστατικού ακτικαρκινικού εμβολίου, το οποίο ειδικοί χαρακτηρίζουν επανάσταση στην κλινική ογκολογία. Ο πρώην υπουργός Επιστημών της Βρετανίας, Πάτρικ Βάλανς δηλώνει: «Η θεραπευτική αυτή προσέγγιση έχει τη δυνατότητα να σώσει χιλιάδες ζωές. Η ανακάλυψη αποτελεί επιχείρημα για την κρατική χρηματοδότηση της πρωτογενούς ιατρικής έρευνας».
