Υψωμένη, διακόπτοντας την κυκλοφορία των οχημάτων, παρέμεινε φέτος το καλοκαίρι για ώρες η γέφυρα της 3ης Λεωφόρου στη Νέα Υόρκη, όταν λόγω του καύσωνα το σύστημα κίνησης έπαψε να λειτουργεί. Καθώς αφόρητη ζέστη και πλημμύρες έπλητταν τις πολιτείες των κεντρικών ΗΠΑ, ατσάλινη σιδηροδρομική γέφυρα κατέρρευσε στα σύνορα Νότιας Ντακότα και Αϊόβα. Στο Μέιν, οι αρχές απαγόρευσαν την κυκλοφορία σε γέφυρα, της οποίας η άσφαλτος μετακινήθηκε εξαιτίας της ζέστης.
Οι γέφυρες των ΗΠΑ, 25% των οποίων κατασκευάσθηκαν πριν από το 1960, χρειάζονταν ήδη συντήρηση. Σήμερα, όμως, οι ακραίες θερμοκρασίες και οι πλημμύρες επιταχύνουν την αποσύνθεση και προκαλούν την πρόωρη γήρανσή τους, απειλώντας την ασφαλή μετακίνηση των πολιτών και την οικονομική δραστηριότητα.
Γέφυρες που σχεδιάστηκαν και κατασκευάστηκαν πριν από δεκαετίες, με υλικά ανίκανα να αντέξουν σε απότομες θερμοκρασιακές μεταβολές, κλυδωνίζονται σήμερα έχοντας χάσει τη στατική τους επάρκεια. «Η ζέστη είναι τέτοια που τα κομμάτια που συνδέουν το μπετόν με το ατσάλι λιώνουν και απειλούν να τις ρίξουν στο έδαφος», λέει ο πολιτικός μηχανικός και καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Κολοράντο, Πολ Τσινάουσκι. Παρότι όλες οι αμερικανικές οδικές υποδομές έχουν καταπονηθεί από τους καύσωνες, οι γέφυρες παρουσιάζουν μεγαλύτερο κίνδυνο. Πρόσφατη επιστημονική μελέτη έδειξε ότι μία στις τέσσερις γέφυρες των ΗΠΑ μπορεί να καταρρεύσει μέχρι το 2050 εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής. Αλλη έρευνα διαπίστωσε ότι η έκθεση σε θερμοκρασίες-ρεκόρ προκαλεί το οδόστρωμα αμερικανικών γεφυρών να εμφανίζει κυματισμούς, τα λεγόμενα σαμαράκια. Την ίδια στιγμή, οι καταρρακτώδεις βροχοπτώσεις οδηγούν στο φαινόμενο της «εκσκαφής», όπου το έδαφος κάτω από τους πυλώνες της γέφυρας υποχωρεί από την ορμή των υδάτων, απειλώντας τα θεμέλια του έργου.
Παρά το φιλόδοξο σχέδιο εκσυγχρονισμού των οδικών υποδομών στις ΗΠΑ από την κυβέρνηση Μπάιντεν, κόστους 110 δισ. δολαρίων, η επισκευή γεφυρών θα απαιτήσει πολλά χρόνια. Η πολιτεία του Βερμόντ αποφάσισε να χρηματοδοτήσει την επισκευή 100 γεφυρών που έχουν υποστεί σοβαρές ζημιές. Στόχος είναι η ανακατασκευή τους, ώστε να είναι ψηλότερες και ανθεκτικότερες, με νέα θεμελίωση και εκβάθυνση του πυθμένα των ποταμών. Η κατασκευή γεφυρών ανθεκτικών στις πλημμύρες έχει εκτινάξει το κόστος κατά 30% με 40%.
Το 2018, η πολιτεία του Κολοράντο προσέλαβε τον πολιτικό μηχανικό Ουσάμ Μαχμούντ να εξετάσει τη στατικότητα στις ατσάλινες γέφυρες. Εδώ και χρόνια οι αρμοί διαστολής στις ενώσεις μεταλλικών δοκών με την άσφαλτο δεν είναι πια ικανοί να διαχειρισθούν την ακραία ζέστη. «Η συγκέντρωση θερμών θραυσμάτων ασφάλτου και ρινισμάτων μετάλλου στα σημεία αυτά δημιουργεί νέο συμπαγές σώμα και προκαλεί παραμόρφωση των δοκών, ρωγμές στην άσφαλτο και επιτρέπει την κυκλοφορία υγρασίας ανάμεσα στα υλικά. Αυτό σημαίνει ότι τα δοκάρια της γέφυρας κουβαλάνε περισσότερο φορτίο από όσο είναι σχεδιασμένα», λέει ο Μαχμούντ. Αφού διεύρυνε την έρευνά του σε όλες τις ΗΠΑ, ο Μαχμούντ αξιοποίησε στοιχεία ομοσπονδιακών υπηρεσιών για να δημιουργήσει μαθηματικό πρότυπο που προβλέπει τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής σε δοκούς, επιφάνειες και καλώδια στήριξης 80.000 μεταλλικών γεφυρών. Η μελέτη του έδειξε ότι ακόμη και μικρότερες γέφυρες, με μικρά καλώδια στήριξης, απειλούνταν με κατάρρευση.
«Η επιστημονική έρευνα μας έπεισε ότι οι μετακινήσεις από το ακραίο κρύο στην ακραία ζέστη είναι συχνότερες εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής. Αυτό καταγράφηκε σε γέφυρα στην Οκλαχόμα, όπου η άσφαλτος διεστάλη σε τέτοιο βαθμό, που ο δρόμος έμοιαζε με σειρά από κοιλάδες και λόφους. Ακόμη και οι ατσάλινες δοκοί έφυγαν από τη θέση τους», λέει ο καθηγητής Μηχανολογίας Ρόις Φλόιντ από το Πανεπιστήμιο της Οκλαχόμα.
