Γεωγραφική και πολιτική ισορροπία, καθώς και ισορροπία των φύλων. Αυτά, τυπικά, λαμβάνει υπόψη της η Ούρσουλα Φον ντερ Λάιεν, για την επιλογή των προσώπων που θα καλύψουν καίριες θέσεις Επιτρόπων στη νέα θητεία της ως επικεφαλής της Κομισιόν, σύμφωνα με το Politico.
Ωστόσο, ήδη, οι Ευρωπαίοι ηγέτες ασκούν έντονες πιέσεις διεκδικώντας για τη χώρα τους καλό χαρτοφυλάκιο. Το ίδιο και οι πολιτικές παρατάξεις που υποστήριξαν τη Φον ντερ Λάιεν στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, διεκδικώντας μεγαλύτερη επιρροή στην Επιτροπή.
Με αυτά τα δεδομένα, η Φον ντερ Λάιεν κρατάει τα χαρτιά της ερμητικά κλειστά, αφήνοντας τους πάντες στο σκοτάδι ως η απόλυτη κυρίαρχος σε αυτη «μάχη» εξουσίας στην Ε.Ε.
Ο ρόλος της Γαλλίας
Οι εκτιμήσεις για τα πρόσωπα στις θέσεις – «κλειδιά» δεν λείπουν. Σύμφωνα με το Politico, ο Τιερί Μπρετόν (Γαλλία) θα μπορούσε να αναλάβει τη θέση του εκτελεστικού αντιπροέδρου για τη βιομηχανία και τη στρατηγική αυτονομία.
Η σχέση του με τη Φον ντερ Λάιεν δεν ήταν πάντα η πιο εύκολη και χειροτέρεψε όταν της επιτέθηκε ανοιχτά κατά τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας για την ανάδειξη των μελών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Σε αντίποινα, είναι πιθανό να του δώσει κατώτερο χαρτοφυλάκιο από εκείνο που θα επιθυμούσε. Παρόλα αυτά, ο κορυφαίος ρόλος του θα είναι αντιπροσωπευτικός της πολιτικής ισχύος των φιλελευθέρων που εκπροσωπεί στην Ε.Ε., αλλά και του ειδικού βάρους της Γαλλίας (παρόλο που ο πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν έχει αποδυναμωθεί στο εσωτερικό μετά τις γαλλικές εκλογές).
Η ενίσχυση της Ακροδεξιάς και το βαρύ χαρτί του ΕΛΚ
Για τη θέση του εκτελεστικού αντιπροέδρου για τη συνοχή, την οικονομία και τη μεταπανδημική ανάκαμψη «παίζει» το όνομα του Ραφαέλε Φίτο. Η ανάθεση μίας εκτελεστικής αντιπροεδρίας σε έναν εκπρόσωπο της άκρας Δεξιάς των Ευρωπαίων Συντηρητικών και Μεταρρυθμιστών θα προκαλούσε τις αντιδράσεις σοσιαλιστών και φιλελευθέρων στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.
Παρόλα αυτά, υπάρχει η πεποίθηση ότι τελικά όλοι θα ευθυγραμμιστούν με την επιλογή, καθώς «η Φον ντερ Λάιεν επιδιώκει να κατευνάσει την Ιταλίδα πρωθυπουργό Τζόρτζια Μελόνι», σύμφωνα με το Politico.
Η ανάθεση στoν Φίτο της ευθύνης του ταμείου ανάκαμψης μετά την πανδημία και της περιφερειακής οικονομικής πολιτικής (συνοχή) της Ε.Ε. θα καθιστούσε την Ιταλία υπεύθυνη για βασικά σημεία του προϋπολογισμού της Ε.Ε.
Τη θέση του αντιπροέδρου για τη διεύρυνση, ανασυγκρότηση της Ουκρανίας, το Politico εκτιμά ότι θα αναλάβει ο Βάλντις Ντομπρόβσκις (Λετονία), «βαρύ χαρτί» του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος που ανέλαβε οικονομικά χαρτοφυλάκια καθ’ όλη τη διάρκεια της θητείας του. Είναι επίσης στην πρώτη γραμμή της υποστήριξης της Ε.Ε. προς την Ουκρανία μετά την εισβολή της Ρωσίας στη χώρα. Αυτό, εφόσον άλλες χώρες δεν νιώσουν ότι η Βαλτική υπερεκπροσωπείται, με τον Λετονό Ντομπρόβσκις και την Εσθονή Κάγια Κάλλας στην κορυφή της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Ο Ντομπρόβσκις θα μπορούσε επίσης να είναι υποψήφιος για το χαρτοφυλάκιο του ανταγωνισμού.
Ριμπέιρα και Ισπανία ως σοσιαλιστικό «αντίβαρο»
Ο Μάρος Σέφκοβιτς (Σλοβακία) θα μπορούσε να αναλάβει το χαρτοφυλάκιο Διοίκησης, εφαρμογής, απλούστευσης και διοργανικών σχέσεων. Ανέβηκε αργά αλλά σταθερά στην ιεραρχία της Κομισιόν από τότε που έγινε για πρώτη φορά επίτροπος, το 2009. Θεωρείται από τη Φον ντερ Λάιεν ως σταθερή και αξιόπιστη προσωπικότητα και, ως εκ τούτου, είναι πιθανό να παραμείνει εκτελεστικός αντιπρόεδρος (κάτι που θα αρέσει στους Σοσιαλιστές). Αλλά αυτή τη φορά, τα πολιτικά χαρτιά είναι πιο άσχημα μοιρασμένα γι’ αυτόν. Η εσωτερική κατάσταση της Σλοβακίας είναι πιθανό να στοιχίσει στον Σέφκοβιτς (το κόμμα του Smer δεν ανήκει πλέον στη σοσιαλιστική ομάδα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου). Με την Τερέζα Ριμπέιρα (βλ. παρακάτω) να είναι η κορυφαία σοσιαλίστρια στο σώμα, το χαρτοφυλάκιο του Σέφκοβιτς θα είναι λιγότερο σημαντικό και θα περιλαμβάνει αρκετούς τεχνοκρατικούς φακέλους, αν και θα μπορούσε ενδεχομένως να μοιραστεί το κομμάτι του προϋπολογισμού με τον Πολωνό Πιοτρ Σεραφίν (βλ. παρακάτω).
Η Τεράζα Ριμπέρα ενδέχεται να διοριστεί εκτελεστική αντιπρόεδρος για την πράσινη και ψηφιακή μετάβαση. Η Ισπανίδα υποψήφια θα αποτελέσει το βασικό, σοσιαλιστικό «αντίβαρο» στην Επιτροπή. Η εμπειρία της την κατέστησε από νωρίς επικρατέστερη για την επίβλεψη της εφαρμογής της Πράσινης Συμφωνίας της Ε.Ε. Το όνομά της έχει επίσης ακουστεί για το χαρτοφυλάκιο ανταγωνισμού, όπως ανέφεραν οι Financial Times την Παρασκευή.
Ουκρανία, μετανάστευση και διαχείριση κρίσεων
Τη θέση της Υπατης εκπροσώπου της Ευρωπαϊκής Ενωσης για θέματα εξωτερικής πολιτικής και πολιτικής ασφάλειας αναμένεται να αναλάβει η Κάγια Κάλας. Η πρώην πρωθυπουργός της Εσθονίας, η οποία έχει ήδη επιλεγεί από τους ηγέτες της Ε.Ε. ως η επόμενη επικεφαλής της εξωτερικής πολιτικής, θεωρείται «γεράκι» τηρώντας σκληρή στάση απέναντι στη Ρωσία και θεωρήθηκε ότι ο ρόλος της ταιριάζει γάντι με γεωγραφικά, πολιτικά και διπλωματικά κριτήρια.
Επίτροπος για τις χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες, αναμένεται να αναλάβει ο Μάγκνους Μπρούνερ. Ο αυστριακός υπουργός Οικονομικών προέρχεται από την ίδια πολιτική οικογένεια με τη Φον Ντερ Λάιεν. Ωστόσο, δεν αποκλείεται να αναλάβει το χαρτοφυλάκιο ανταγωνισμού.
Το όνομα της Χάτζα Λαμπίμπ «παίζει» για τη θέση της Επιτρόπου Εσωτερικών Υποθέσεων. Η τηλεοπτική παρουσιάστρια που έγινε υπουργός Εξωτερικών του Βελγίου δεν θεωρείται η πιο έμπειρη πολιτικός, σύμφωνα με το Politico. Ωστόσο, το Βέλγιο, το οποίο έχασε την προθεσμία υποβολής υποψηφιοτήτων και ήταν η τελευταία χώρα που έστειλε σχετικό όνομα στη Φον ντερ Λάιεν, ήταν ένα από τα λίγα κράτη – μέλη που έστειλαν γυναίκα. Το γεγονός ότι προέρχεται από μία χώρα που φημίζεται για την περιπλοκότητα της πολιτικής της θα μπορούσε να τη βοηθήσει να εκπροσωπήσει την Ε.Ε. και στον ευαίσθητο φάκελο της μετανάστευσης.
Η Εκατερίνα Ζαχαρίεβα ενδέχεται να αναλάβει καθήκοντα Επιτρόπου για τη διαχείριση κρίσεων και την ανθρωπιστική βοήθεια. Η Βουλγαρία δεν είναι υποψήφια για κάποια από τις θέσεις – κλειδιά και έχει προτείνει δύο πρόσωπα – έναν άντρα και μία γυναίκα – ωστόσο η Ζαχαρίεβα είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα πάρει τη θέση, καθώς η Φον ντερ Λάιεν χρειάζεται γυναίκες για να έχει ισορροπημένη ως προς το φύλο σύνθεση.
Η Κύπρος για τη Μεσόγειο
Η Ντουμπράβκα Σουίτσα είναι φαβορί για τη θέση της Επιτρόπου δημογραφίας και δικαιοσύνης. Η Κροάτισσα επίτροπος, η οποία προέρχεται από το ΕΛΚ της Φον ντερ Λάιεν, παρόλο που οι εν ενεργεία επίτροποι παραδοσιακά αλλάζουν χαρτοφυλάκια, επιθυμεί να συνεχίσει να εργάζεται στον φάκελο του δημογραφικού. Το χαρτοφυλάκιό της θα ενισχυθεί κατά τη διάρκεια της δεύτερης θητείας της Φον ντερ Λάιεν. Το όνομα της Σουίτσα έχει ακουστεί και για το χαρτοφυλάκιο για τη Μεσόγειο.
Ωστόσο, η Κύπρος άσκησε ενεργά πιέσεις για να αναλάβει τον νεοσύστατο ρόλο του επιτρόπου για τη μεσογειακή πολιτική της Ε.Ε. Ο Κώστας Καδής, ο οποίος πρόσφατα διετέλεσε υπουργός Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος, θεωρείται κατάλληλος να αναλάβει τη θέση. Βασικό ερώτημα, ωστόσο, αποτελεί το ποια ακριβώς θα είναι η εντολή του νέου επιτρόπου για τη Μεσόγειο και αν το πρόσωπο που θα αναλάβει τη θέση, θα έχει αρκετή εξουσία, προϋπολογισμό και υπαλλήλους εντός της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Εναλλακτική για τον Καδή θα μπορούσε να αποτελέσει το χαρτοφυλάκιο περιβάλλοντος.
Σημαντικό χαρτοφυλάκιο περιμένει η Ελλάδα
Ο Ελληνας πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης από την πλευρά του, έχει καταστήσει σαφές ότι περιμένει σημαντικό χαρτοφυλάκιο για τον Απόστολο Τζιτζικώστα, έχοντας συμβάλει με αποφασιστικό τρόπο στην ανανέωση της θητείας της Φον Ντερ Λάιεν. Το χαρτοφυλάκιο των Μεταφορών θα μπορούσε να θεωρηθεί «κλειδί» για να δοθεί ώθηση στην εγχώρια ναυτιλιακή βιομηχανία. Εάν οι μεταφορές δεν ικανοποιήσουν την κυβέρνηση, ο Τζιτζικώστας θα μπορούσε να αναλάβει επίσης την περιφερειακή ανάπτυξη, δεδομένης της εμπειρίας του.
Οσον αφορά άλλα χαρτοφυλάκια, εκτιμάται πως ο Γιόζεφ Σικέλα (Τσεχία), επί του παρόντος υπουργός Βιομηχανίας και Εμπορίου, ενδέχεται να αναλάβει Επίτροπος για την ενέργεια, ο Νταν Γιούργκενσεν (Δανία) προορίζεται για τη θέση του Επιτρόπου για τη διεθνή πολιτική για το κλίμα, η Χένα Βίρκουνεν (Φινλανδία), Επίτροπος για την τεχνολογία, ενώ ο Ολιβερ Βάρχελι (Ουγγαρία) Επίτροπος για την πολυγλωσσία, την εκπαίδευση και τον αθλητισμό.
Η υποψηφιότητα Βάρχελι, επιτρόπου για τη γειτονία και τη διεύρυνση από το 2019, θεωρείται αμφιλεγόμενη στις Βρυξέλλες και συγκεκριμένα στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο (αποκάλεσε τους ευρωβουλευτές «ηλίθιους»). Οι σχέσεις μεταξύ Βρυξελλών και Ουγγαρίας βρίσκονται άλλωστε σε χαμηλό επίπεδο μετά τις αυτοανακηρυχθείσες «ειρηνευτικές αποστολές» του Ούγγρου ηγέτη Βίκτορ Ορμπαν στο Κίεβο, τη Μόσχα, το Πεκίνο και την Ουάσιγκτον. Εάν ο Βάρχελι δεν περάσει την ακρόαση στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, η Ουγγαρία θα πρέπει να προτείνει άλλον υποψήφιο.
Τα δημοσιονομικά και η «καυτή» γεωργία
Παράλληλα, το όνομα του δημοσιονομικά συντηρητικού Μάικλ ΜακΓκραθ (Ιρλανδία) «παίζει» για τη θέση του Επιτρόπου για την καινοτομία με στόχο να κρατήσει υπό έλεγχο τις δαπάνες των χωρών μελών της Ε.Ε. ως επίτροπος προϋπολογισμού.
Ο Αντριους Κουμπίλιους (Λιθουανία) θα μπορούσε να διοριστεί στη θέση του Επιτρόπου για την ασφάλεια, την αμυντική βιομηχανία και το διάστημα. Εχει υποστηρίξει δυναμικά την Ουκρανία και έχει τονίσει την ανάγκη για συνεχή στρατιωτική υποστήριξη του Κιέβου, υποστηρίζοντας σχέδιο που θα έβλεπε τους δυτικούς συμμάχους να συνεισφέρουν το 0,25% του ΑΕΠ για να συνεισφέρουν στην ήττα της Ρωσίας στο πεδίο της μάχης. Εχει ζητήσει επίσης να υποχρεωθεί η Μόσχα να πληρώσει τον λογαριασμό για την ανοικοδόμηση της Ουκρανίας με χρήση των παγωμένων ρωσικών περιουσιακών στοιχείων. Στο Βίλνιους, πρότεινε την ανάπτυξη υπουργείου αποκλειστικά αφιερωμένου στα θέματα της Ουκρανίας.
Το ΕΛΚ ενδιαφέρεται ιδιαίτερα για το χαρτοφυλάκιο της γεωργίας και ο Κρίστοφ Χάνσεν (Λουξεμβούργο) θεωρείται κατάλληλος για τη θέση. Ως ευρωβουλευτής, ηγήθηκε των διαπραγματεύσεων σχετικά με τους νέους κανόνες της Ε.Ε. για την αποψίλωση των δασών και εργάστηκε για την καθοδήγηση των εθνικών σχεδίων για τη γεωργική πολιτική. Ο Λουξεμβούργιος θεωρείται κρίσιμη επιλογή στην προσπάθεια της Φον ντερ Λάιεν να αποπολιτικοποιήσει το πεδίο μάχης της γεωργίας, με την εμπειρία του σε περιβαλλοντικά και εμπορικά ζητήματα. Ο Χάνσεν θεωρείται ισχυρός υποψήφιος, ενώ δεν αποκλείεται να αναλάβει και το χαρτοφυλάκιο του εμπορίου.
Ο Γκλεν Μίκαλεφ (Μάλτα), από τους πιο αδύναμους υποψηφίους, καθώς δεν έχει αναλάβει ποτέ πολιτικό αξίωμα, θεωρείται πιθανό να αναλάβει Επίτροπος αρμόδιος για την ισότητα, τη νεολαία και τη διασφάλιση της δικαιοσύνης μεταξύ των γενεών. Η Μάλτα (όπως και άλλες χώρες) αρνήθηκε να στείλει γυναίκα υποψήφια στις Βρυξέλλες για να επιτύχει τον στόχο της Φον Ντερ Λάιεν για μία Επιτροπή ισορροπημένης εκπροσώπησης των φύλων και είναι επίσης η μικρότερη χώρα στο μπλοκ. Με την πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Ρομπέρτα Μέτσολα, το νησί κατέχει ήδη μία κορυφαία θέση στις Βρυξέλλες, γεγονός που αφήνει τον Μίκαλεφ πιθανότατα να πάρει ένα από τα λιγότερο σημαντικά χαρτοφυλάκια.
Ο Βόπκε Χούκστρα(Ολλανδία), θεωρείται πιθανό να είναι ο νέος Επίτροπος για το εμπόριο και την οικονομική ασφάλεια. Ο πρώην Ολλανδός υπουργός Οικονομικών και Εξωτερικών διαθέτει διοικητική εμπειρία, καθώς είχε εργαστεί στη McKinsey καθώς και στη Shell πριν ασχοληθεί με την πολιτική. Ωστόσο, παλαιότερα επικριτικά σχόλιά του για την ταλαιπωρημένη από το Covid Ιταλία θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν εναντίον του.
Προετοιμασία για επική μάχη
Οσον αφορά το χαρτοφυλάκιο του προϋπολογισμού, υπάρχουν πολλοί υποψήφιοι, καθώς το μπλοκ ετοιμάζεται για επική μάχη σχετικά με το επόμενο επταετές σχέδιο δαπανών, στο οποίο κάθε χώρα θέλει να δει τις δικές της προτεραιότητες να αντικατοπτρίζονται. Αλλά ο Πιοτρ Σεραφίν (Πολωνία) έχει κάποια πλεονεκτήματα. Φέρει το πολιτικό βάρος του Πολωνού πρωθυπουργού Ντόναλντ Τουσκ, καθώς ήταν επί χρόνια το δεξί του χέρι. Ο Τουσκ, ο οποίος βοήθησε να εξασφαλίσει η Φον ντερ Λάιεν τη δεύτερη θητεία της και αποτελεί βαρύ χαρτί του ΕΛΚ, ενδέχεται να ζητήσει βασικό χαρτοφυλάκιο. Ως πρώην προσωπάρχης του Τουσκ όταν ήταν πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, ο Σεραφίν γνωρίζει επίσης πώς να κινείται και πώς να διαπραγματεύεται με τα κράτη – μέλη, βασική προϋπόθεση για να υπάρξει οποιαδήποτε συμφωνία για τον προϋπολογισμό.
Η Μαρία Λουίς Αλμπουκέρκι (Πορτογαλία) από την πλευρά της, θα μπορούσε να αναλάβει Επίτροπος Αλιείας, ενώ η Ροξάνα Μινζάτου (Ρουμανία), προερχόμενη από το στρατόπεδο των σοσιαλιστών, ενδέχεται να διοριστεί Επίτροπος για την απασχόληση, τα κοινωνικά δικαιώματα και τη στέγαση.
Ο Τόμαζ Βέσελ, εκλεκτός της Σλοβενίας για τη θέση του Ευρωπαίου Επιτρόπου, απέσυρε την υποψηφιότητά του την Παρασκευή μετά την πίεση της Φον ντερ Λάιεν για προτάσεις υποψηφίων γυναικών. Το χαρτοφυλάκιο για τη Σλοβενία θα εξαρτηθεί από την υποψήφια που θα προτείνει η χώρα για να τον αντικαταστήσει. Η υγεία θα μπορούσε να είναι μία από τις επιλογές, όπως και η διαχείριση κρίσεων και η ανθρωπιστική βοήθεια.
Η Τζέσικα Ρόσβαλ (Σουηδία) τέλος, θα μπορούσε να αναλάβει Επίτροπος για την εσωτερική αγορά, ωστόσο μειονέκτημα για την κατάκτηση αυτού του σημαντικού χαρτοφυλακίου θα μπορούσε να θεωρηθεί η στάση της Σουηδίας έναντι της Κίνας, που θεωρείται επιθετική.
Πριν δημοσιοποιήσει τα ονόματα, η Φον ντερ Λάιεν αναμένεται να παρουσιάσει το σχέδιό της στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, ενώπιον των επικεφαλής των πολιτικών ομάδων του την ερχόμενη Τετάρτη. Οι ευρωβουλευτές θα κληθούν να εγκρίνουν τα ονόματα, ενώ ενδέχεται να απορρίψουν κάποια – τις επόμενες εβδομάδες.
Με πληροφορίες από Politico
