«Καλώς ήρθες στο κλαμπ!». Με αυτό το ειρωνικό μήνυμα προς τον σοσιαλδημοκράτη καγκελάριο της Γερμανίας Ολαφ Σολτς, ο εθνικιστής πρωθυπουργός της Ουγγαρίας Βίκτορ Ορμπαν υποδέχθηκε την απόφαση του Βερολίνου να επιβάλει ελέγχους σε όλα τα σύνορα της χώρας, για να αντιμετωπίσει την παράτυπη μετανάστευση. Η απόφαση, που είχε προαναγγελθεί από την περασμένη εβδομάδα, άρχισε να εφαρμόζεται από χθες, θέτοντας σε δεινή δοκιμασία τη συνοχή της Ε.Ε. και αμφισβητώντας στην πράξη έναν από τους θεμελιώδεις πυλώνες της, την ελεύθερη μετακίνηση στο εσωτερικό της.
Από μόνη της, η προσωρινή επιβολή συνοριακών ελέγχων από ένα κράτος στο εσωτερικό της ζώνης Σέγκεν δεν είναι κάτι καινοφανές. Αυτή τη στιγμή, οκτώ χώρες εφαρμόζουν ανάλογους ελέγχους: Αυστρία, Γαλλία, Δανία, Ιταλία, Νορβηγία, Σλοβενία, Σουηδία και Γερμανία. Η τελευταία είχε ήδη καθιερώσει ελέγχους στα νότια και ανατολικά σύνορά της με Ελβετία, Τσεχία, Αυστρία και Πολωνία. Από χθες, το μέτρο επεκτείνεται και στα δυτικά σύνορα της χώρας με Γαλλία, Βέλγιο, Ολλανδία, Λουξεμβούργο και Δανία. Η ισχύς του προβλέπεται αρχικά να είναι εξάμηνη, με δυνατότητα παράτασης.
H επιβολή συνοριακών ελέγχων προβλέπεται μόνον ως έσχατη λύση, αυστηρά περιορισμένης διάρκειας στην περίπτωση που ένα κράτος- μέλος αντιμετωπίζει σοβαρές και επείγουσες απειλές ασφαλείας, για παράδειγμα, ύστερα από μεγάλης κλίμακας τρομοκρατικές επιθέσεις, σε περιπτώσεις πανδημίας ή κατά τη διεξαγωγή διεθνών αθλητικών διοργανώσεων υψηλού προφίλ. Η Γερμανία γνώρισε πρόσφατα επίθεση «μοναχικού λύκου» με καταγωγή από τη Συρία στο Ζόλινγκεν, όπου τρία άτομα έχασαν τη ζωή τους, αλλά το μεμονωμένο συμβάν απέχει πολύ από το να δικαιολογεί κατάσταση εθνικής κρίσης.
Ακόμη περισσότερο, που τη φετινή χρονιά οι μεταναστευτικές ροές στη Γερμανία και στο σύνολο της Ε.Ε. δεν βρίσκονται σε άνοδο, αλλά σε αισθητή πτώση. Οι αιτήσεις ασύλου στη Γερμανία έπεσαν κατά 21,7% τους πρώτους οκτώ μήνες του 2024, ενώ σε πανευρωπαϊκό επίπεδο η μείωση ήταν της τάξης του 39%. Αποτελεί κοινό μυστικό πως ο πραγματικός λόγος που οδήγησε την τρικομματική κυβέρνηση Σοσιαλδημοκρατικών- Πρασίνων- Φιλελευθέρων υπό τον Ολαφ Σολτς να υιοθετήσει σκληρά αντιμεταναστευτική πολιτική ήταν οι εσωτερικές πολιτικές πιέσεις, ιδιαίτερα ύστερα από τις θεαματικές επιτυχίες του ακροδεξιού κόμματος AfD στις πρόσφατες εκλογές δύο κρατιδίων, της Θουριγγίας και της Σαξονίας. Την ερχόμενη Κυριακή στήνονται κάλπες σε ένα ακόμη γερμανικό κρατίδιο, το Βρανδεμβούργο, με τις δημοσκοπήσεις να φέρνουν την AfD στην πρώτη θέση. Η στροφή της Γερμανίας έχει προκαλέσει έντονες αντιδράσεις γειτόνων και εταίρων της. Ο Πολωνός πρωθυπουργός Ντόναλντ Τουσκ χαρακτήρισε «απαράδεκτη» την απόφαση του Βερολίνου, ενώ ο Αυστριακός καγκελάριος Καρλ Νεχάμερ προειδοποίησε πως η χώρα του δεν θα δεχτεί όποιον απορρίπτεται στα γερμανικά σύνορα και ότι θα απαντήσει εξάγοντας περισσότερους μετανάστες στα Βαλκάνια.
Αλλά και ο επικεφαλής της Ενωσης Ομοσπονδιακής Αστυνομίας της Γερμανίας, Αντρέας Ρόσκοπφ, τόνισε ότι με τα σύνορα της χώρας του να εκτείνονται σε μήκος 3.800 χιλιομέτρων, οι έλεγχοι που θα επιβληθούν θα είναι κατ’ ανάγκη δειγματοληπτικοί, επομένως η αποτελεσματικότητα του μέτρου μένει να αποδειχθεί. Ολα αυτά δεν εμπόδισαν την επικεφαλής της γαλλικής Ακροδεξιάς Μαρίν Λεπέν και τον Ολλανδό ομοϊδεάτη της Γκερτ Βίλντερς να εγκωμιάσουν χαιρέκακα, όπως και ο Βίκτορ Ορμπαν, την απόφαση Σολτς, βλέποντας σε αυτή μια δικαίωση της ξενοφοβικής πολιτικής τους.
Την Κυριακή, ο Γερμανός καγκελάριος βρέθηκε στο Ουζμπεκιστάν, όπου υπέγραψε διμερή συμφωνία για την παροχή της δυνατότητας μετανάστευσης και εργασίας στη χώρα του ειδικευμένων εργατών, προς υποστήριξη της γερμανικής οικονομίας. Διεθνή πρακτορεία ανέφεραν ότι στην ατζέντα των συνομιλιών ήταν και συνδρομή του Ουζμπεκιστάν στην απέλαση Αφγανών μεταναστών που έχουν καταδικαστεί για αδικήματα από τη γερμανική δικαιοσύνη.
Σημείο των καιρών ήταν και η χθεσινή συνάντηση του νέου πρωθυπουργού της Βρετανίας, Εργατικού Κιρ Στάρμερ, με την ακροδεξιά πρωθυπουργό της Ιταλίας, Τζόρτζια Μελόνι. Κατά δήλωσή του, ο Στάρμερ ζήτησε να ενημερωθεί γύρω από τις «επιτυχίες» της Μελόνι στις προσπάθειές της για μείωση της παράτυπης μετανάστευσης και ιδιαίτερα για το (εξαιρετικά αμφιλεγόμενο) σχέδιό της για «εξαγωγή» των προσφύγων που ζητούν άσυλο σε δύο υπό κατασκευήν κέντρα φιλοξενίας τους, στην Αλβανία.
