Πώς θα βάλει πλάτη στη Χεζμπολάχ χωρίς να οδηγήσει σε ολοκληρωτικό πόλεμο με την εμπλοκή των ΗΠΑ. Είναι η εξίσωση που επιχειρεί να λύσει το ιρανικό καθεστώς μπροστά στα διαδοχικά πλήγματα από το Ισραήλ, με αποκορύφωμα την εξόντωση του ηγέτη της οργάνωσης, Χασάν Νασράλα, αλλά και στον απόηχο της χερσαίας εισβολής του ισραηλινού στρατού στον νότιο Λίβανο τις πρώτες πρωινές ώρες.
«Η Χεζμπολάχ είναι ικανή να προστατεύσει τον εαυτό της. Eχει επιδείξει αυτοσυγκράτηση για να μην το κάνει. Η διεθνής κοινότητα έχει την ευθύνη να παρέμβει προτού η Χεζμπολάχ πάρει την κατάσταση στα χέρια της», δήλωνε ο αντιπρόεδρος του Ιράν, Τζαβάντ Ζαρίφ.
Λίγες ώρες μετά μεσολάβησε η δολοφονία του επικεφαλής της Χεζμπολάχ και ο εκπρόσωπος του ιρανικού ΥΠΕΞ ζητούσε από τη διεθνή κοινότητα να μην αμφισβητεί τη δυνατότητα της Τεχεράνης να πάρει εκδίκηση. «Η υπομονή μας ευθυγραμμίζεται με το συμφέρον του ισλαμικού κόσμου. Eχουμε αποδείξει ότι είμαστε ικανοί να το κάνουμε. Η δολοφονία του ηγέτη της Χεζμπολάχ δεν θα μείνει αναπάντητη και αν η διεθνής κοινότητα δεν παρέμβει, η σύγκρουση στην περιοχή θα μπορούσε να επεκταθεί», υπογράμμιζε ο Ιρανός αξιωματούχος Νάσερ Κανάανι, δηλώνοντας ακόμη μία φορά ότι το Ιράν θα απαντήσει στο Ισραήλ «όταν η στιγμή θα είναι κατάλληλη».
Το Ιράν είναι αντιμέτωπο με ένα μεγάλο δίλημμα. «Μπορεί να είχε απαντήσει στα πλήγματα του Ισραήλ την άνοιξη, όμως για να αποκαταστήσει τη δυνατότητα αποτροπής μετά τις δολοφονίες αρχικά του Χανίγιε και τώρα του Νασράλα θα χρειαστεί να διεξαγάγει πλέον μια μεγαλύτερη επιχείρηση από εκείνη του Απριλίου, χωρίς ωστόσο να πυροδοτήσει έναν ολοκληρωτικό πόλεμο με το Ισραήλ, καθώς ένας τέτοιος πόλεμος δεν είναι στις προθέσεις της Τεχεράνης.
Συνεπώς κερδίζει χρόνο καθώς αξιολογεί τις επιλογές του», τονίζει στην «Κ» η Aνισεχ Μπάσιρι Ταμπρίζι, αναλύτρια Μέσης Ανατολής στο Chatham House.
Κατά μία άποψη, το ιρανικό καθεστώς είναι υποχρεωμένο να προβεί σε αντίποινα. Ειδάλλως θα ρισκάρει να στείλει το μήνυμα ότι σε καιρούς κρίσης βάζει το συμφέρον του Ιράν πάνω από την επιβίωση των πληρεξουσίων του, γεγονός το οποίο θα μπορούσε να αποδυναμώσει την επιρροή και τις συμμαχίες του.
Τούτου λεχθέντος, η Τεχεράνη έχει ίσως ακόμη υψηλότερο κίνητρο να μην απαντήσει στις ισραηλινές επιχειρήσεις για μια σειρά από λόγους.
• Πρώτον, θα προσφέρει στην κυβέρνηση Νετανιάχου την αφορμή για κατά μέτωπον επίθεση, σε μια φάση κατά την οποία το Ισραήλ αποκαθιστά το προφίλ του θύματος της 7ης Οκτωβρίου προβαίνοντας σε μια επίδειξη ισχύος των επιχειρησιακών δυνατοτήτων του. Επιπλέον, με μια σφοδρή επίθεση η Τεχεράνη θα αναγκάσει πιθανώς και τις ΗΠΑ να εμπλακούν στη σύγκρουση· με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την ικανότητα του Ιράν να αμυνθεί.
• Δεύτερον, η ιρανική οικονομία υποφέρει ήδη από τις δυτικές κυρώσεις και ένας πόλεμος είναι το τελευταίο πράγμα που χρειάζονται οι Ιρανοί· το καθεστώς δεν μπορεί παρά να συνυπολογίζει και τις κοινωνικές ισορροπίες, οι οποίες στο τέλος της ημέρας διαφυλάττουν τη δυνατότητα να ασκεί εξουσία στο εσωτερικό.
• Τρίτον, ακόμη πιο σημαντική από την εκδίκηση για τη δολοφονία του Νασράλα είναι η μακροπρόθεσμη προοπτική διατήρησης της θέσης του Ιράν στον Λίβανο· ένας γενικευμένος πόλεμος θα έθετε σε κίνδυνο τη μελλοντική παρουσία στα σύνορα με το Ισραήλ.
• Τέταρτον, θα χάσει το στοιχείο του αιφνιδιασμού για ένα χτύπημα σε ανύποπτο χρόνο, ενδεχομένως με μεγαλύτερο αποτύπωμα. Το κυριότερο, θα κερδίσει χρόνο στην προσπάθεια να ολοκληρώσει το πυρηνικό του πρόγραμμα ως όχημα αποτροπής στο μέλλον.
• Πέμπτον, όσο δεν απαντάει στα χτυπήματα του Ισραήλ εμφανίζεται στη διεθνή σκηνή ως ήρεμη δύναμη, παρουσιάζοντας την κυβέρνηση Νετανιάχου ως παράγοντα αποσταθεροποίησης στην περιοχή.
Σημειωτέον, ο νέος πρόεδρος του Ιράν Μασούντ Πεζεσκιάν, παρότι είναι πιστός στο καθεστώς, δείχνει να έχει αντιληφθεί ότι η μακροημέρευσή του θα βασιστεί στην ικανότητα να βελτιώσει τις συνθήκες ασφάλειας και οικονομικής ευημερίας του ιρανικού πληθυσμού, εξ ου και θεωρείται πως ήταν δεκτικός στις συστάσεις της Δύσης να μην απαντήσει στα χτυπήματα του Ισραήλ.
Εάν απαντήσει, θα διακινδυνεύσει να φέρει τον πόλεμο στο σπίτι του. Αν δεν απαντήσει, θα δείξει αδυναμία, η οποία πιθανώς θα φέρει το ίδιο αποτέλεσμα, στον βαθμό που ο Μπέντζαμιν Νετανιάχου θα συνεχίσει να διατηρεί την ελευθερία κινήσεων.
Το δίλημμα παραμένει για το Ιράν και η απόφαση θα κρίνει πολλά σε ένα καθοριστικό σημείο για το εύρος και την ποιότητα της σύγκρουσης στη Μέση Ανατολή.
