Την ημέρα της επίθεσης του Ιράν, ο βραβευμένος με Πούλιτζερ Νέιθαν Θραλ, συγγραφέας του «Μια μέρα της ζωής του Αμπεντ Σαλάμα» (μόλις εκδόθηκε στα ελληνικά από τις εκδόσεις Δώμα) βρισκόταν στις ΗΠΑ αλλά η οικογένειά του ήταν στο Ισραήλ. Τον ρωτάω αν πανικοβλήθηκαν, αλλά φαίνεται πως πλέον είναι κομμάτι της καθημερινότητάς τους. «Μπα, έχουν συνηθίσει. Εχουν μάθει να ζουν με αυτό». Ο μόνος νεκρός που σημειώθηκε από την ιρανική επίθεση ήταν ένας Παλαιστίνιος από τη Γάζα, που είχε καταφύγει στην Ιεριχώ, στη Δυτική Οχθη. Με αφορμή το βιβλίο του, που αναλύει ακριβώς αυτό, πώς οι Παλαιστίνιοι είναι β΄ κατηγορίας πολίτες μέσα στο Ισραήλ, του ζητάω ένα σχόλιο. «Το ίδιο συνέβη και τον Απρίλιο, κατά την πρώτη ιρανική επίθεση, όταν το μοναδικό θύμα ήταν πάλι ένα 7χρονο κοριτσάκι, αραβικής καταγωγής, που διέμενε σε κοινότητα Βεδουίνων στην έρημο Νεγκέβ του Ισραήλ. Και στις δύο περιπτώσεις, και στη Δυτική Οχθη και μέσα στο Ισραήλ, είναι οι Παλαιστίνιοι που δεν προστατεύονται από την ισραηλινή αεράμυνα. Υπάρχουν δεκάδες χιλιάδες Παλαιστίνιοι στο Ισραήλ που ζουν σε χωριά τα οποία δεν αναγνωρίζονται από το επίσημο κράτος. Το Ισραήλ προσπαθεί να τους εκτοπίσει από εκεί, προκειμένου να δημιουργηθούν εβραϊκοί οικισμοί. Ακριβώς γι’ αυτόν τον λόγο αυτά τα χωριά που δεν αναγνωρίζονται δεν περιλαμβάνονται στους χάρτες των συστημάτων αεράμυνας. Για πολλά χρόνια, οι ρουκέτες που εκτοξεύονται κατά του Ισραήλ και δεν έχουν αναχαιτιστεί προσγειώνονταν σε παλαιστινιακές περιοχές και όπως βλέπουμε αυτό εξακολουθεί να συμβαίνει».
Οι ΗΠΑ είχαν την ισχύ να σταματήσουν τον πόλεμο στη Γάζα από την πρώτη στιγμή. Λένε “θέλουμε αυτό κι εκείνο”, αλλά κάνουν το αντίθετο. Εξοπλίζουν διαρκώς το Ισραήλ.
Κατά τη γνώμη του, «το Ιράν έχει πολύ περιορισμένες εναλλακτικές λύσεις. Ενώ έχει επανειλημμένως δεχθεί πλήγματα από το Ισραήλ, κάνει τα λιγότερα δυνατά μόνο και μόνο για να σώσει τα προσχήματα. Αποπειράται να διατηρήσει κάποιας μορφής αποτροπή χωρίς να προκαλέσει έναν άμεσο πόλεμο, που θα μπορούσε να συμπαρασύρει και τις ΗΠΑ σε μια εμπλοκή. Ο πρωταρχικός στόχος του Ιράν είναι δηλαδή να αποφύγει μια απευθείας σύγκρουση με τις ΗΠΑ. Και η στρατηγική του Ισραήλ είναι ακριβώς η ανάποδη: να εμπλέξει τις ΗΠΑ σε έναν πόλεμο με το Ιράν. Η Τεχεράνη σχοινοβατεί σε μια πολύ λεπτή γραμμή. Γιατί αν δεν κάνει κάτι, είναι σαν προκαλεί περαιτέρω αντίποινα. Από την άλλη, οποιαδήποτε απάντηση δίνει το έναυσμα για νέα ισραηλινή επίθεση. Είναι σαν να βρίσκεται σε πλήρες αδιέξοδο». Δεν είναι εξαιρετικά κακή η συγκυρία της επίθεσης για την Κάμαλα Χάρις και τους Δημοκρατικούς; «Δεν θεωρώ ότι υπάρχει διαφορά μεταξύ Δημοκρατικών και Ρεπουμπλικανών έναντι του Ισραήλ. Και τα δύο κόμματα δείχνουν την αμέριστη υποστήριξή τους. Η διαφοροποίηση της Κάμαλα Χάρις είναι μόνο σε επίπεδο ρητορικής. Τα ΜΜΕ απέδωσαν πολύ μεγαλύτερη έμφαση στη συμπάθεια που επέδειξε απέναντι στους Παλαιστινίους απ’ ό,τι άξιζε. Σε επίπεδο ουσίας και πολιτικής, οι θέσεις της είναι ακριβώς ίδιες με του Μπάιντεν. Και όμως ο Τύπος δεν της ασκεί κριτική υπό τον φόβο εκλογής του Ντόναλντ Τραμπ. Παίρνει αυτήν την απόκλιση ύφους και τη μετατρέπει σε διαφορά πολιτικής, ενώ η ίδια έχει πει ξεκάθαρα ότι δεν πρόκειται να αλλάξει στάση».
Δεν θεωρεί ωστόσο ότι αυτήν τη στιγμή η κυβέρνηση του Τζο Μπάιντεν εμφανίζεται αδύναμη, αφού απέτυχε να αποτρέψει έναν ευρύτερο πόλεμο στη Μέση Ανατολή; «Αδύναμη ή υποκριτική; Οι ΗΠΑ είχαν την ισχύ να σταματήσουν τον πόλεμο στη Γάζα από την πρώτη στιγμή και δεν την άσκησαν. Λένε “θέλουμε αυτό κι εκείνο”, αλλά κάνουν ακριβώς το αντίθετο. Εξοπλίζουν διαρκώς το Ισραήλ. Χωρίς αυτά τα όπλα, δεν θα μπορούσε το Ισραήλ να πραγματοποιήσει αυτόν τον πόλεμο». Του αντιτείνω πως δεν είναι και τόσο ρεαλιστική η απαίτησή του να σταματήσει ο εξοπλισμός του Ισραήλ σε μια εκλογική χρονιά για τις ΗΠΑ. «Δεν έχουν σχέση οι εκλογές. Και πριν από δύο χρόνια να γινόταν αυτό, το ίδιο θα έκαναν. Οι ΗΠΑ εξοπλίζουν το Ισραήλ, ούτως ή άλλως, ανεξάρτητα από τις εκλογικές αναμετρήσεις. Το έκαναν και στους προηγούμενους πολέμους στη Γάζα».
Κεντρική φωτό: «Το Ιράν σχοινοβατεί σε μια πολύ λεπτή γραμμή», λέει ο Νέιθαν Θραλ. [EPA/Marta Perez]
