Την περασμένη Τρίτη, ο Τζίμι Κάρτερ έγινε 100 ετών – ο πρώτος πρώην πρόεδρος των ΗΠΑ που φτάνει αυτό το ηλικιακό ορόσημο. Την ίδια ημέρα, το θεοκρατικό καθεστώς του Ιράν, που κατέλαβε την εξουσία το 1979, επί της προεδρίας του, εξαπέλυσε μεγάλης κλίμακας επίθεση κατά του Ισραήλ, με περισσότερους από 180 βαλλιστικούς πυραύλους – το πιο ισχυρό άμεσο στρατιωτικό πλήγμα μεταξύ των δύο κρατών στα 45 χρόνια της αδυσώπητης σύγκρουσής τους.
Η σύμπτωση είναι ενδεικτική των αδιεξόδων της αμερικανικής πολιτικής στη Μέση Ανατολή και αποτελεί σαφή και άμεση απειλή για την προεκλογική εκστρατεία της Κάμαλα Χάρις. Το 1979 είναι πιο κοντά από ό,τι μοιάζει.
Ενα από τα πολιτικά θύματα της Ισλαμικής Επανάστασης του αγιατολάχ Χομεϊνί ήταν ο ίδιος ο Κάρτερ. Στις 4 Νοεμβρίου του 1979, φοιτητές που υποστήριζαν τον Χομεϊνί εισέβαλαν στην αμερικανική πρεσβεία στην Τεχεράνη και πήραν 53 Αμερικανούς ομήρους. Ο Αμερικανός πρόεδρος δεν κατάφερε να τους απελευθερώσει, προβάλλοντας μια εικόνα αδυναμίας την οποία εκμεταλλεύθηκε στο έπακρο ο αντίπαλός του, Ρόναλντ Ρέιγκαν, για να τον κατατροπώσει στις εκλογές του Νοεμβρίου του 1980. Τελικά, οι όμηροι απελευθερώθηκαν στις 20 Ιανουαρίου του 1981, ημέρα της ορκωμοσίας του Ρέιγκαν (πρόσφατα, μάλιστα, επιβεβαιώθηκε ότι άνθρωποι του Ρέιγκαν είχαν μυστικές επαφές με το νέο καθεστώς και είχαν ζητήσει από τους μουλάδες να μην απελευθερωθούν οι όμηροι πριν από τις εκλογές).
Το 2024, η κατάσταση στη Μέση Ανατολή είναι και ξανά έκρυθμη. Υπάρχουν πάλι όμηροι (αυτή τη φορά στη Γάζα, μεταξύ των οποίων επτά Αμερικανοί), το Ισραήλ έχει ανοιχτά στρατιωτικά μέτωπα προς δυσμάς, προς βορρά, προς νότο (Χούθι) και προς ανατολάς και είναι διάχυτος πλέον ο φόβος για μια ευρύτερη περιφερειακή σύρραξη. Το χάος ωφελεί ποικιλοτρόπως τον Ντόναλντ Τραμπ.
Ρυθμιστής ο «Μπίμπι»
«Η Μέση Ανατολή είναι μπαλαντέρ για τις εκλογές», σημειώνει στην «Κ» ο Λάρι Σαμπάτο, καθηγητής Πολιτικής Επιστήμης, διευθυντής του Center for Politics του Πανεπιστημίου της Βιρτζίνια και διακεκριμένος εκλογικός αναλυτής. «Ενας γενικευμένος πόλεμος θα βοηθούσε τον Τραμπ – τον υποψήφιο που στηρίζει ο Νετανιάχου. Μια κατάπαυση πυρός θα βοηθούσε τη Χάρις. Γνωρίζοντάς το αυτό, ο Νετανιάχου θα βρίσκει συνεχώς λόγους να μη συμφωνεί (σε κατάπαυση του πυρός). Η κατάσταση είναι εξαιρετικά απρόβλεπτη και απαιτεί από τους προεδρικούς υποψηφίους να είναι επιδέξιοι στις αντιδράσεις τους».
Στην πρώτη του απάντηση στο ντιμπέιτ μεταξύ των αντιπροεδρικών υποψηφίων το βράδυ της Τρίτης, που αφορούσε την κρίση την περιοχή, ο Τζ. Ντ. Βανς είπε: «Η αλήθεια είναι ότι ο Τραμπ έφερε σταθερότητα στον κόσμο και το έκανε εδραιώνοντας αποτελεσματικά την αποτρεπτική ισχύ. Φοβούνταν οι άλλοι να παρεκτραπούν».
«Αυτές οι εκλογές θα κριθούν από μερικές δεκάδες χιλιάδες ψήφους σε λίγες πολιτείες. Υπάρχουν αρκετοί ψηφοφόροι, ιδίως αριστεροί, που έχουν πολύ ισχυρή άποψη για τον πόλεμο», λέει o Αλεξ Θεοδωρίδης, επίκουρος καθηγητής Πολιτικής Επιστήμης στο UMass/Amherst.
Πρόκειται για ένα από τα βασικά επιχειρήματα των Ρεπουμπλικανών. Το στρατόπεδο Τραμπ, επικαλούμενο την ασύνταχτη αποχώρηση από το Αφγανιστάν, τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία και τον ένα χρόνο πολέμου στη Μέση Ανατολή, που παρά τις επαναλαμβανόμενες εκκλήσεις του Λευκού Οίκου, αντί να σβήνει συνεχώς διευρύνεται, ισχυρίζεται ότι ο Τζο Μπάιντεν (ή «η κυβέρνηση της Κάμαλα Χάρις», όπως ο Βανς επέμενε να το θέτει) έχει χάσει τον έλεγχο.
Η εντεινόμενη επιθετικότητα του Ισραήλ, παράλληλα, και η αποτυχία του Μπάιντεν (εν μέρει επειδή δεν θέλει, εν μέρει επειδή δεν μπορεί) να χαλιναγωγήσει τον Μπέντζαμιν Νετανιάχου, δημιουργούν περαιτέρω προβλήματα για τους Δημοκρατικούς. Ως πολιτικός παλαιότερης γενιάς, ο Μπάιντεν εξακολουθεί να θεωρεί το Ισραήλ ως τον Δαβίδ την ευρύτερης Μέσης Ανατολής – μια ηρωική, μικρή φιλοδυτική δημοκρατία περιστοιχισμένη από εχθρικές δικτατορίες που θέλουν να την αφανίσουν. Η νεότερη γενιά των προοδευτικών ψηφοφόρων βλέπει τη χώρα του Νετανιάχου, του Σμότριτς και του Μπεν-Γκβιρ πολύ διαφορετικά – και εξοργίζεται από την αδυναμία ενός Δημοκρατικού προέδρου να επιβάλει τη θέλησή του σε μια ξένη κυβέρνηση που εξαρτάται απολύτως από την αμερικανική στρατιωτική βοήθεια για να επιβιώσει.
Οπως δηλώνει στην «Κ» o Αλεξ Θεοδωρίδης, επίκουρος καθηγητής Πολιτικής Επιστήμης στο UMass/Amherst, παρότι η εξωτερική πολιτική συνήθως δεν κινητοποιεί ιδιαίτερα τους ψηφοφόρους, «αυτές οι εκλογές θα κριθούν από μερικές δεκάδες χιλιάδες ψήφους σε λίγες πολιτείες. Υπάρχουν αρκετοί ψηφοφόροι, ιδίως αριστεροί, που έχουν πολύ ισχυρή άποψη για τον πόλεμο στη Μέση Ανατολή. Αν έστω και ένας μικρός αριθμός εξ αυτών αποφασίσει να μην πάει στην κάλπη εξαιτίας της δυσαρέσκειάς του με τον Μπάιντεν σε αυτό το ζήτημα, αυτό θα έκανε πιο δύσκολο το έργο της Χάρις σε ορισμένες κρίσιμες αμφίρροπες πολιτείες».
Εστία ανησυχίας
Από αυτές τις πολιτείες, αυτή που είναι η πηγή της μεγαλύτερης ανησυχίας για τους Δημοκρατικούς είναι το Μίσιγκαν. Σύμφωνα με τον μέσο όρο των δημοσκοπήσεων, την περασμένη Τετάρτη, βάσει του Silver Bulletin (του γνωστού στατιστικολόγου Νέιτ Σίλβερ), η Χάρις διατηρούσε προβάδισμα 2,1 μονάδων (48,9%-46,8%) στην πολιτεία-κοιτίδα της αμερικανικής αυτοκινητοβιομηχανίας με τους 15 εκλέκτορες. Την περασμένη εβδομάδα, ωστόσο, διέρρευσε ότι η Ελίσα Σλότκιν, βουλευτής και υποψήφια για γερουσιαστής του Μίσιγκαν, ανέφερε σε δωρητές της ότι οι εσωτερικές δημοσκοπήσεις της δικής της εκστρατείας δείχνουν την αντιπρόεδρο να χάνει την πολιτεία.
Στο Μίσιγκαν βρίσκεται η μεγαλύτερη κοινότητα Αμερικανών αραβικής καταγωγής στις ΗΠΑ – 211.000, σε έναν πληθυσμό 10 εκατομμυρίων. Το Ντίερμπορν, μια πόλη 110.000 ανθρώπων, αρχηγείο της Ford, έγινε πέρυσι η πρώτη στη χώρα όπου οι Αραβες Αμερικανοί αποτελούν την πλειονότητα του πληθυσμού. Φιλοξενεί το μεγαλύτερο τζαμί στη Βόρειο Αμερική και έχει Αραβα μουσουλμάνο δήμαρχο.
Εκτός όμως από μουσουλμάνους, στο Μίσιγκαν –στο Ντίερμπορν και στο μητροπολιτικό Ντιτρόιτ– υπάρχει και μια ζωηρή κοινότητα χριστιανών λιβανέζικης καταγωγής, μέλη της οποίας μαθαίνουν πλέον καθημερινά για τους νεκρούς και την καταστροφή που σπέρνει το Ισραήλ στη χώρα καταγωγής τους, με αμερικανικά όπλα. Οσο το σφυροκόπημα του Λιβάνου συνεχίζεται, τόσο οι Δημοκρατικοί θα αιμορραγούν σε ψήφους, σε μια πολιτεία που δεν έχουν το περιθώριο να χάσουν.
Μίσιγκαν, η πιο «ευάλωτη» πολιτεία
211.000 είναι οι αραβικής καταγωγής ψηφοφόροι στην πολιτεία, σε έναν πληθυσμό 10 εκατομμυρίων
13 μονάδες έχουν μειωθεί σε σύγκριση με το 2020 τα ποσοστά των Δημοκρατικών στους νέους ψηφοφόρους 18-29 ετών
49% δίνουν σήμερα κατά μέσο όρο οι δημοσκοπήσεις στη Χάρις, έναντι 47% του Τραμπ
24% προβάδισμα είχε ο Μπάιντεν στους Αραβοαμερικανούς το 2020 έναντι του Τραμπ
