Εναν χρόνο μετά την επίθεση της Χαμάς και την ισραηλινή εισβολή στη Γάζα που ακολούθησε, η πλειοψηφία των Ισραηλινών πολιτών θέλουν ο πόλεμος να λήξει, σύμφωνα με δημοσκόπηση του Ινστιτούτου Δημοκρατίας του Ισραήλ.
Καθώς η σύγκρουση μαίνεται και διευρύνεται πέρα από τη Γάζα τις τελευταίες εβδομάδες, οι Ισραηλινοί πιστεύουν όλο και περισσότερο ότι οι μάχες στον παλαιστινιακό θύλακα έχουν κάνει τον κύκλο τους και ως εκ τούτου βασικός στόχος του Ισραήλ θα πρέπει να είναι η ασφαλής επιστροφή των 101 ομήρων που κρατούνται από τη Χαμάς.
Στο πλαίσιο αυτό, στην ερώτηση αν έχει έρθει η ώρα να τελειώσει ο πόλεμος στη Γάζα, το 53% των ερωτηθέντων απάντησε θετικά, ενώ το 36% απάντησε αρνητικά. Οι Αραβες Ισραηλινοί τάσσονται συντριπτικά υπέρ του τερματισμού του πολέμου, ενώ οι Εβραίοι Ισραηλινοί ήταν μοιρασμένοι στο 45% υπέρ του τερματισμού του πολέμου και στο 43% κατά.
Τόσο οι Εβραίοι (56%) όσο και οι Αραβες (45%) ανέφεραν ότι η ανησυχία τους για την τύχη των ομήρων είναι ο κυριότερος λόγος για να υποστηρίξουν τον άμεσο τερματισμό του πολέμου. Ο δεύτερος συνηθέστερος λόγος στους Εβραίους (20%) είναι η ανάγκη ο ισραηλινός στρατός να επικεντρωθεί αποκλειστικά στο βόρειο μέτωπο κατά της Χεζμπολάχ στον Λίβανο. Για τους Αραβες (14%) ο δεύτερος πιο συχνός λόγος είναι το μεγάλο κόστος σε ανθρώπινες ζωές και η επιθυμία για ηρεμία, ειρήνη και ασφάλεια.
Το 62% στο σύνολο του δείγματος δήλωσε ότι η επιστροφή των ομήρων θα πρέπει να είναι ο κορυφαίος στόχος του πολέμου στη Γάζα. Μόλις το 29% απάντησε ότι στόχος θα πρέπει να είναι η ολική εξόντωση της Χαμάς. Τον Ιανουάριο, σε μια άλλη δημοσκόπηση, το 51% των ερωτηθέντων έθετε τους ομήρους ως κύρια προτεραιότητα ενώ το 36% θεωρούσε καίριας σημασίας την εξόντωση των μαχητών της Χαμάς. Οι Αραβες (77%), οι αριστεροί Εβραίοι (86%) και οι κεντρώοι (78%) τάσσονται με συντριπτική πλειοψηφία υπέρ της επιστροφής των ομήρων ως πρωταρχικού πολεμικού στόχου, ενώ οι δεξιοί μοιράζονται στο 44% για την επιστροφή των ομήρων και επίσης στο 44% για την εξόντωση της Χαμάς.
Η επόμενη μέρα της Γάζας
Στην ερώτηση για το ποιος θα πρέπει να ελέγχει τη Γάζα μετά τον πόλεμο, οι Ισραηλινοί είναι διχασμένοι. Το 37% απαντά ότι τη διοίκηση θα πρέπει να αναλάβει μια πολυεθνική δύναμη και το 34% το ίδιο το Ισραήλ. Μόλις 11,5% απαντά ότι τη διοίκηση θα πρέπει να αναλάβει η Παλαιστινιακή Αρχή ενώ ένα 2% απαντά η Χαμάς.
Οι περισσότεροι δεξιοί Εβραίοι (56%) πιστεύουν ότι το Ισραήλ πρέπει να διατηρήσει τον έλεγχο της Λωρίδας της Γάζας. Οι κεντρώοι προτιμούν μια πολυεθνική δύναμη (57%),όπως και οι αριστεροί (σε ποσοστό 43%). Υψηλό ποσοστό στους αριστερούς (27%) καταγράφει όμως και η διοίκηση της Γάζας από την Παλαιστινιακή Αρχή.
Στο συνολικό δείγμα, μια μικρή πλειοψηφία των ερωτηθέντων δηλώνει ότι ο παλαιστινιακός λαός δεν έχει το δικαίωμα στο δικό του κράτος. Ωστόσο, η διαφορά μεταξύ Εβραίων και Αράβων σε αυτό το ζήτημα είναι τεράστια: σχεδόν τα δύο τρίτα των Εβραίων ερωτηθέντων πιστεύουν ότι οι Παλαιστίνιοι δεν έχουν δικαίωμα σε δικό τους κράτος ενώ η συντριπτική πλειοψηφία των Αράβων (89%) έχει αντίθετη άποψη.
Μια διχασμένη κοινωνία
Ισως, η πιο μεγάλη διαφορά που αποκάλυψε η δημοσκόπηση είναι η απουσία αλληλεγγύης εντός της ισραηλινής κοινωνίας, τώρα, συγκριτικά με την πρώτη περίοδο της σύγκρουσης. Ενώ στα πρώτα στάδια του πολέμου οι εσωτερικές διαιρέσεις παραμερίστηκαν (το 54% δήλωνε τον Δεκέμβριο του 2023 ότι το επίπεδο κοινωνικής αλληλεγγύης ήταν υψηλό) τώρα, μόνο το 26% αξιολογεί το επίπεδο αλληλεγγύης ως υψηλό.
Μεγάλες διαιρέσεις παρατηρήθηκαν επίσης όσον αφορά την ηθική που επιδεικνύει ο ισραηλινός στρατός στα πεδία των μαχών. Το 83% των Εβραίων εκτιμούν ότι ο ισραηλινός στρατός έχει υψηλού επιπέδου ηθική, ενώ το 67,5% των Αράβων αξιολογούν χαμηλά την ηθική του στρατού.
Στο ίδιο μήκος κύματος, οι περισσότεροι Εβραίοι αντιτίθενται στη διερεύνηση στρατιωτών για φερόμενα περιστατικά κακοποίησης Παλαιστίνιων κρατουμένων (61,5%) και υποστηρίζουν μειωμένες ποινές για όσους κριθούν ένοχοι (60%). Το 75% των Αράβων, από την άλλη, υποστηρίζει τη διεξαγωγή ερευνών για βίαια περιστατικά και το 77% αυτών υποστηρίζει την τιμωρία των καταδικασθέντων στο ακέραιο του νόμου.
Η έρευνα δείχνει επίσης ότι οι περισσότεροι Αραβες (76%), αριστεροί Εβραίοι (74%) και κεντρώοι (64%) πιστεύουν ότι πρέπει να διεξαχθούν εκλογές το 2024. Από την άλλη, το 55% των δεξιών Εβραίων πιστεύει ότι οι εκλογές πρέπει να διεξαχθούν στο τέλος της τετραετούς θητείας της κυβέρνησης το 2026. Τέλος, το 45% είναι αισιόδοξο για το μέλλον του Ισραήλ, ενώ το 48% δηλώνει απαισιόδοξο. Οι Αραβες είναι στη συντριπτική τους πλειοψηφία απαισιόδοξοι (69% έναντι 25% που είναι αισιόδοξοι). Το 29% των αριστερών Εβραίων, το 40% των κεντρώων και το 59,5% των δεξιών δηλώνουν αισιόδοξοι για το μέλλον της χώρας.
