Πτώματα στην άκρη του δρόμου, συνεχείς ήχοι από πυροβολισμούς σε άλλοτε καλές γειτονιές και φλεγόμενα οχήματα σε μεγάλους αυτοκινητοδρόμους. Αυτές είναι οι εικόνες του «εμφυλίου» που έχει ξεσπάσει σ’ ένα από τα ισχυρότερα καρτέλ του κόσμου, το Σιναλόα. Δύο αντίπαλες φατρίες του μεξικανικού καρτέλ έχουν στραφεί η μία εναντίον της άλλης σε έναν αιματηρό πόλεμο για τον έλεγχο μιας χρυσοφόρας αγοράς ναρκωτικών.
Τα τελευταία χρόνια περνούσαν σχετικά ειρηνικά στην ομώνυμη πολιτεία της Σιναλόα, στο βορειοδυτικό Μεξικό. Στην περιοχή κυριαρχούσε ένα καρτέλ και τα βίαια περιστατικά είχαν μειωθεί σημαντικά όπως και οι ανθρωποκτονίες.
Ωστόσο, αυτή η φαινομενική ηρεμία ανατράπηκε τον Ιούλιο, λόγω μιας προδοσίας: το υψηλόβαθμο μέλος της εγκληματικής οργάνωσης, ο Ζαμπάντα Γκαρσία (γνωστός ως El Mayo), εξαπατήθηκε από τον γιο του πρώην συμμάχου του, απήχθη και στη συνέχεια μεταφέρθηκε αεροπορικώς στις Ηνωμένες Πολιτείες όπου συνελήφθη από Αμερικανούς πράκτορες. Ο El Mayo περιέγραψε την προδοσία σε επιστολή που έδωσε στη δημοσιότητα ο δικηγόρος του. Στην επιστολή αυτή, αναφέρεται ότι ο El Mayo πήγε σε μια φιλική συνάντηση και εκεί απήχθη από έναν εκ των γιων του συνιδρυτή του καρτέλ, Χοακίν Γκουζμάν Λοέρα, γνωστού ως El Chapo.
Δεν ήταν βέβαια η πρώτη φορά που η μία φατρία προδίδει την άλλη στο καρτέλ της Σιναλόα. Η ένταση μεταξύ των δύο πλευρών ξεκίνησε το 2019, όταν ο El Chapo συνελήφθη και δικάστηκε σε ομοσπονδιακό δικαστήριο των Ηνωμένων Πολιτειών. Τότε, ένας από τους γιους του El Mayo κατέθεσε εναντίον του βαρόνου των ναρκωτικών, βοηθώντας στην καταδίκη του σε ισόβια φυλάκιση.
Ο εμφύλιος ξεκινά, η οικονομία καταρρέει
Μετά την απαγωγή και τη σύλληψη του El Mayo, η κατάσταση στην πολιτεία της Σιναλόα ήταν οριακή. Στις αρχές Σεπτεμβρίου, το καρτέλ εισήλθε σε κατάσταση εμφυλίου, με τη βία να κλιμακώνεται απότομα.
Και μπορεί οι τοπικές αρχές να επιμένουν ότι η κατάσταση είναι υπό έλεγχο, όμως οι κάτοικοι της Σιναλόα δεν φαίνεται να τις εμπιστεύονται. Εκρήξεις βίας έχουν συγκλονίσει την περιοχή και στο παρελθόν, αλλά οι κάτοικοι εξηγούν πως η εν εξελίξει σύγκρουση είναι πιο έντονη από οτιδήποτε άλλο έχουν βιώσει.
Εν μέσω αυτής της κατάστασης, όλο και περισσότεροι πολίτες αποφασίζουν να μη βγαίνουν έξω από τα σπίτια τους μόλις πέφτει το σκοτάδι, ενώ πολλοί γονείς αρνούνται να στείλουν τα παιδιά τους στο σχολείο υπό τον φόβο να βρεθούν εν μέσω διασταυρούμενων πυρών.
Η τοπική οικονομία δείχνει επίσης να έχει παραλύσει καθώς πολλοί εργαζόμενοι έχουν σταματήσει να προσέρχονται στην εργασία τους και οι επιχειρήσεις έχουν μειώσει το ωράριό τους ή έχουν αναστείλει τη λειτουργία τους. Ενδεικτικό είναι ότι η πρωτεύουσα της Σιναλόα έχει ήδη υποστεί απώλειες εκατοντάδων εκατομμυρίων δολαρίων, σύμφωνα με επιχειρηματίες.
Φόβοι για γενίκευση της βίας
Με περισσότερους από 140 νεκρούς μέσα σε μόλις ένα μήνα, Μεξικανοί αξιωματούχοι φοβούνται πλέον ότι οι συγκρούσεις θα μπορούσαν σύντομα να εξαπλωθούν σε ολόκληρη τη χώρα. «Βρισκόμαστε σε μια κρίσιμη στιγμή», δήλωσε ο Εντουάρντο Γκερέρο, αναλυτής σε θέματα ασφαλείας. «Αν δεν σταματήσουν σύντομα αυτό που συμβαίνει στη Σιναλόα, θα βγει εκτός ελέγχου», πρόσθεσε.
Η ομοσπονδιακή κυβέρνηση έστειλε 1.100 στρατιώτες στους δρόμους της Σιναλόα και ο στρατός κατέσχεσε τα όπλα της δημοτικής αστυνομίας, μια κίνηση που σύμφωνα με τους ειδικούς αντανακλά την ανησυχία για συμπαιγνία μεταξύ του καρτέλ και των αστυνομικών της περιοχής.
Υπό τον πρώην πρόεδρο Αντρές Μανουέλ Λόπεζ Ομπράντορ, η κυβέρνηση προσπάθησε να αποφύγει τις άμεσες συγκρούσεις με τις ένοπλες ομάδες σε μια προσπάθεια να περιορίσει τις μαζικές απώλειες. Η νέα αριστερή πρόεδρος της χώρας, Κλαούντια Σέινμπαουμ, θέλει να συνεχίσει αυτή τη στρατηγική.
«Η είσοδος στην περιοχή με δύναμη πυρός θα προκαλούσε πόλεμο», δήλωσε πρόσφατα η Σέινμπαουμ, προσθέτοντας ότι οι δυνάμεις ασφαλείας πρέπει να δώσουν προτεραιότητα στην προστασία των αμάχων και «να μη δημιουργήσουν περισσότερες συγκρούσεις που προκαλούν περισσότερους θανάτους».
Με πληροφορίες από New York Times
