Ο Αμερικανός πρόεδρος Τζο Μπάιντεν έχει μακρά και περίπλοκη σχέση με τον πρωθυπουργό του Ισραήλ Μπέντζαμιν Νετανιάχου – μια σχέση που χειροτέρευσε κατά τη διάρκεια του έτους, μετά τις επιθέσεις της 7ης Οκτωβρίου από τη Χαμάς, όπως καταγράφεται στο νέο βιβλίο του δημοσιογράφου Μπομπ Γούντγουορντ, ο οποίος είχε αποκαλύψει μαζί με τον Καρλ Μπερνστάιν το σκάνδαλο Γουότεργκεϊτ που οδήγησε στην παραίτηση του προέδρου Ρίτσαρντ Νίξον το 1974.
Το βιβλίο «War» («Πόλεμος»), το οποίο πρόκειται να κυκλοφορήσει την επόμενη εβδομάδα και βασίζεται σε ανώνυμες πηγές, περιγράφει την απογοήτευση του Μπάιντεν για τον πόλεμο στη Γάζα από τότε που το Ισραήλ άρχισε να βομβαρδίζει τον θύλακο, σκοτώνοντας περισσότερους από 40.000 ανθρώπους και εκτοπίζοντας πάνω από δύο εκατομμύρια Παλαιστινίους.
Δημόσια ο Μπάιντεν έχει εκφράσει ισχυρή υποστήριξη προς το Ισραήλ κάποιες φορές, παρά τη διεθνή κριτική που προκάλεσαν κινήσεις της ισραηλινής κυβέρνησης. Ο Αμερικανός πρόεδρος έχει πει ότι το Ισραήλ έχει το δικαίωμα να υπερασπιστεί τον εαυτό του, αν και κατά καιρούς έχει εκφράσει δημοσίως την απογοήτευσή του για τον Νετανιάχου. Κατ’ ιδίαν φέρεται να έχει αντιδράσει πολύ πιο εκρηκτικά, κάποιες φορές με ύβρεις, όπως αναφέρουν πολλά δημοσιεύματα.
Ο Νετανιάχου και ο Αμερικανός πρόεδρος μίλησαν για τελευταία φορά στις 21 Αυγούστου, σύμφωνα με ανακοίνωση του Λευκού Οίκου.
Το βιβλίο του Γούντγουορντ, το οποίο περιήλθε στην κατοχή ειδησεογραφικών πρακτορείων, καθώς και των New York Times χθες Τρίτη, προσφέρει πρόσθετες, εσωτερικές λεπτομέρειες, διανθίζοντας παλαιότερες αναφορές με εκφράσεις που χρησιμοποίησε ο Μπάιντεν μιλώντας με συνεργάτες του στον Λευκό Οίκο ή με τον Νετανιάχου.
«Μπίμπι, δεν έχεις στρατηγική»
Τον Απρίλιο, για παράδειγμα, ο Αμερικανός πρόεδρος εξέφρασε την ανησυχία του για τη συμπεριφορά του Νετανιάχου στον πόλεμο σε τηλεφώνημα, ρωτώντας, σύμφωνα με το βιβλίο, «ποια είναι η στρατηγική σου, φίλε;».
Οταν ο Νετανιάχου επέμεινε ότι ο ισραηλινός στρατός έπρεπε να διεισδύσει βαθύτερα στη νότια Γάζα και να εισβάλει στην πόλη Ράφα, βασικό συνοριακό πέρασμα με την Αίγυπτο, ο Μπάιντεν, χρησιμοποιώντας το ψευδώνυμο του Νετανιάχου, απέρριψε αυτή την απάντηση.
«Μπίμπι, δεν έχεις στρατηγική», του απάντησε, σύμφωνα με τον Γούντγουορντ.
Τον Μάιο ο Μπάιντεν «πάγωσε» την αποστολή 3.500 βομβών προς το Ισραήλ λόγω ανησυχιών ότι θα χρησιμοποιούνταν σε επιχείρηση στη Ράφα και θα προκαλούσαν απώλειες μεταξύ αμάχων. Αφού ο Ισραηλινός πρωθυπουργός προχώρησε ούτως ή άλλως στην εισβολή στη Ράφα, ο Μπάιντεν φέρεται να είπε στους συμβούλους του ότι ο Νετανιάχου είναι ψεύτης, ενώ πρόσθεσε ότι «18 από τους 19 ανθρώπους που εργάζονται γι’ αυτόν» είναι επίσης ψεύτες, αναφέρει το βιβλίο.
Αμφισβήτησε επίσης τα κίνητρα του Νετανιάχου, λέγοντας ότι «δεν δίνει δεκάρα για τη Χαμάς και ενδιαφέρεται μόνο για τον εαυτό του».
Ο Μπάιντεν κατά καιρούς έχει επίσης εκφράσει την ενόχλησή του απευθείας στον Ισραηλινό πρωθυπουργό.
«Μπίμπι, τι στον διάολο;», φέρεται να του φώναξε τον Ιούλιο, σύμφωνα με το βιβλίο, μετά την ισραηλινή αεροπορική επιδρομή που σκότωσε κορυφαίο στρατιωτικό διοικητή της Χεζμπολάχ, τον Φουάντ Σουκρ, και αρκετούς πολίτες κοντά στη Βηρυτό, ενώ μια ισραηλινή βόμβα σκότωσε τον Ισμαήλ Χανίγια, τον πολιτικό ηγέτη της Χαμάς, κατά τη διάρκεια επίσκεψής του στο Ιράν.
«Ξέρετε ότι η αντίληψη για το Ισραήλ σε όλο τον κόσμο είναι όλο και περισσότερο ότι είστε ένα κράτος-απατεώνας», του είπε ο Μπάιντεν, όπως αναφέρει το βιβλίο.
«Είναι ο Χανίγια», απάντησε ο Νετανιάχου, σύμφωνα με το βιβλίο, «ένας από τους κορυφαίους τρομοκράτες, ένας τρομερός τύπος, είδαμε μια ευκαιρία και την εκμεταλλευτήκαμε».
«Μην κάνεις τίποτα»
Σήμερα, οι προσπάθειες για κατάπαυση του πυρός στη Γάζα έχουν σχεδόν καταρρεύσει, ο πόλεμος έχει συμπληρώσει ένα χρόνο και οι συγκρούσεις με άλλες οργανώσεις πληρεξουσίων του Ιράν, όπως η Χεζμπολάχ, έχουν κλιμακωθεί, απειλώντας να παρασύρουν το Ιράν σε απευθείας σύγκρουση. Ο Μπάιντεν και ο Νετανιάχου βρίσκονται αντιμέτωποι με μια κατάσταση αντίστοιχη με εκείνη που είχαν αντιμετωπίσει στο πρόσφατο παρελθόν.
Τον Απρίλιο, το Ισραήλ πραγματοποίησε επίθεση στη Συρία που σκότωσε ανώτατο στρατηγό των Φρουρών της Επανάστασης του Ιράν. Η Τεχεράνη απάντησε εκτοξεύοντας περίπου 300 βαλλιστικούς πυραύλους, ρουκέτες και μη επανδρωμένα αεροσκάφη στο Ισραήλ. Οι Ηνωμένες Πολιτείες και οι σύμμαχοί τους βοήθησαν στην αναχαίτιση των περισσότερων βλημάτων και, όπως ανέφεραν προηγουμένως οι New York Times, ο Μπάιντεν προέτρεψε τον Νετανιάχου να μην απαντήσει, λέγοντάς του να «μην κάνει τίποτα» και απλώς «να πάρει τη νίκη».
Αλλά το Ισραήλ εξαπέλυσε περιορισμένο, διαβαθμισμένο χτύπημα κατά του Ιράν σε απάντηση. Ο Μπάιντεν είπε στους συμβούλους του ότι το περίμενε. «Ξέρω ότι πρόκειται να κάνει κάτι, αλλά περιορίζω τις κινήσεις του λέγοντάς του “μην κάνεις τίποτα”», ανέφερε σύμφωνα με τον Γούντγουορντ.
Αυτή η δήλωση μπορεί να προμηνύει το τι μέλλει γενέσθαι σε αυτή την τεταμένη σχέση. Την περασμένη εβδομάδα το Ιράν εκτόξευσε σχεδόν 200 βαλλιστικούς πυραύλους κατά του Ισραήλ σε αντίποινα για τις δολοφονίες του Χασάν Νασράλα, του ηγέτη της Χεζμπολάχ, του Χανίγια και ενός διοικητή του Σώματος των Φρουρών της Ισλαμικής Επανάστασης του Ιράν.
Ο Μπάιντεν έχει προειδοποιήσει το Ισραήλ να μην πλήξει τις ιρανικές πυρηνικές εγκαταστάσεις λέγοντας ότι οποιαδήποτε απάντηση θα πρέπει να είναι «ανάλογη». Αλλά με βάση το πρόσφατο παρελθόν, ο Αμερικανός πρόεδρος ενδέχεται να μην περιμένει ότι ο Νετανιάχου θα ακολουθήσει τις συμβουλές της Ουάσιγκτον.
Σήμερα η επικοινωνία για τα αντίποινα στο Ιράν
Σημειώνεται ότι ο Μπάιντεν αναμένεται να έχει τηλεφωνική επικοινωνία σήμερα, Τετάρτη, με τον Νετανιάχου σχετικά με τα σχέδια του Ισραήλ να πλήξει το Ιράν, σύμφωνα με τον ιστότοπο Axios που επικαλείται τρεις καλά πληροφορημένες πηγές.
Χθες, Τρίτη, ο υπουργός Αμυνας του Ισραήλ Γιόαβ Γκάλαντ ανέβαλε το ταξίδι του στην Ουάσιγκτον. Ισραηλινά Μέσα μετέδωσαν ότι ο πρωθυπουργός Νετανιάχου διέταξε τον υπουργό του να αναβάλει την επίσκεψη.
Ο Νετανιάχου ήθελε πρώτα να μιλήσει ο ίδιος τηλεφωνικά με τον Αμερικανό πρόεδρο και η ισραηλινή κυβέρνηση να εγκρίνει τα αντίποινα για την πυραυλική επίθεση που εξαπέλυσε το Ιράν εναντίον του Ισραήλ την 1η Οκτωβρίου.
Πηγή: ΝYT, Axios
