ΜΑΪΑΜΙ. Μία από τις σφοδρότερες τροπικές καταιγίδες στην Ιστορία του Kόλπου του Μεξικού επρόκειτο να πλήξει τα δυτικά παράλια της κεντρικής Φλόριντα και τις πόλεις Τάμπα, Ορλάντο, Σαρασότα και Ντεϊτόνα Μπιτς, ενώ τουλάχιστον ένα εκατομμύριο κάτοικοι της πυκνοκατοικημένης ζώνης είχαν απομακρυνθεί αναζητώντας καταφύγιο στην ενδοχώρα.
Ο τυφώνας «Μίλτον», κατηγορίας 5, η ανώτατη στην κλίμακα έντασης τροπικών καταιγίδων, αναμενόταν να περάσει σήμερα στις εννέα ώρα Ελλάδος πάνω από τη Σαρασότα, νότια της πόλης Τάμπα, με τη μετεωρολογική υπηρεσία να προβλέπει παλιρροϊκό κύμα ύψους 7 μέτρων σε όλη την παραλιακή ζώνη γύρω από τη Σαρασότα και τον κόλπο της Τάμπα. Στα παράλια της κεντρικής Φλόριντα ζουν περισσότεροι από 2 εκατομμύρια άνθρωποι. Παρότι ο «Μίλτον» αναμένεται να εξασθενήσει σήμερα το πρωί με το πέρασμά του πάνω από στεριά, οι συνθήκες θα είναι ιδιαίτερα επικίνδυνες εξαιτίας των θυελλωδών ανέμων και της ραγδαίας βροχόπτωσης ακόμη και στις πόλεις της ακτής του Ατλαντικού, όπως η Ντεϊτόνα Μπιτς, το διαστημικό κέντρο Κένεντι στο Ακρωτήριο Κανάβεραλ ή ακόμη και το Ορλάντο, παρά τη μεγάλη απόστασή του από την ακτή του Ατλαντικού.
Μέσα σε λιγότερο από δύο εβδομάδες, ο Κόλπος του Μεξικού παρήγαγε δύο μεγάλους τυφώνες: την «Ελεν», που έφερε στο διάβα της έντονες βροχοπτώσεις και καταστροφικές πλημμύρες σε πολιτείες πολύ απομακρυσμένες από το μάτι της, όπως η Βόρεια Καρολίνα. Ακόμη και μετά την αναμενόμενη εξασθένησή του σήμερα το πρωί, ο «Μίλτον» εκτιμάται ότι θα είναι ο 5ος ισχυρότερος τυφώνας που πλήττει τη Φλόριντα από την αρχή της τήρησης μετεωρολογικών δεδομένων στα τέλη του 19ου αιώνα.
Η σειρά αυτή τροπικών καταιγίδων οφείλεται στην υπερθέρμανση των υδάτων του Κόλπου του Μεξικού και του Ατλαντικού. Η θερμοκρασία της θάλασσας στον Κόλπο έσπασε κάθε προηγούμενο ρεκόρ αυτό το καλοκαίρι, ενώ νέα ασυνήθιστη αύξηση σημειώθηκε αυτή την εβδομάδα. Οι επιστήμονες χαρακτηρίζουν το φαινόμενο αυτό «θαλάσσιο καύσωνα», ενώ θεωρούν ότι είναι υπεύθυνο για την ενίσχυση της έντασης των τυφώνων στην περιοχή, σύμφωνα με την Washington Post.
«Ολο το καλοκαίρι, διαφορετικές περιοχές του Κόλπου του Μεξικού βίωναν συνθήκες θαλάσσιου καύσωνα. Συχνά, η θερμοκρασία είναι πολύ υψηλή στον Κόλπο ακόμη και σε μεγάλα βάθη», λέει ο Μπράιαν Τζονκόφσκι, ωκεανολόγος του Πανεπιστημίου της Αλαμπάμα. Η αφύσικη αύξηση της θερμοκρασίας είναι αυτή που επιτρέπει στους μετεωρολόγους να προβλέψουν τη συμπεριφορά των τυφώνων. Οι καύσωνες αυτοί ευνοούν την ενίσχυση της εξάτμισης του νερού στην ατμόσφαιρα, φορτώνοντας υγρασία τα σύννεφα και αυξάνοντας τον όγκο βροχόπτωσης, όπως έγινε με την «Ελεν» και τον «Μίλτον».
Οι θαλάσσιοι καύσωνες μπορούν να διαρκέσουν ακόμη και χρόνια, ενώ άγνωστα παραμένουν τα αίτιά τους, με την επιστημονική κοινότητα να τείνει προς τη θεωρία των αλλαγών στη ροή υποθαλάσσιων ρευμάτων. Η ανθρωπογενής κλιματική αλλαγή έχει αυξήσει τον αριθμό και την ένταση των τροπικών καταιγίδων, με τον αριθμό τέτοιων φαινομένων να έχει διπλασιασθεί τα τελευταία 40 χρόνια. «Οι θαλάσσιοι καύσωνες είναι το τέρας του μέλλοντός μας. Πρέπει να προετοιμαστούμε για το τέρας αυτό, το οποίο θα διογκώσει τους τροπικούς κυκλώνες και θα τους κάνει πιο καταστροφικούς», λέει ο Σοχέλ Ραντφάρ, ερευνητής στο Πανεπιστήμιο της Αλαμπάμα.
Για την ακρίβεια, η θερμοκρασία κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας «είναι αυτό που κάνει στην πραγματικότητα τους τυφώνες πιο ισχυρούς», αναφέρει, από την πλευρά της, η Σεβερίν Φουρνιέ, επιστήμονας της NASA, εξειδικευμένη στη μελέτη των ωκεανών.
Μέρος της αιτίας που τα θερμά, βαθιά νερά έχουν τόση σημασία έχει να κάνει με το γεγονός ότι οι τυφώνες «ανακατεύουν» το νερό κάτω από την επιφάνεια. Συνήθως, το νερό είναι ψυχρότερο και φέρνει πιο χαμηλές θερμοκρασίες στην επιφάνεια, καταπνίγοντας έτσι συχνά τον τυφώνα. Οταν όμως το νερό είναι θερμότερο σε μεγαλύτερα βάθη, τότε στην επιφάνεια θα έρθει νερό που είναι σχετικά ζεστό και όχι μόνο δεν θα αποδυναμώσει τον τυφώνα, αλλά θα γίνει επιπλέον «καύσιμο» για αυτόν. Αυτό φαίνεται να συνέβη και στις περιπτώσεις του «Μίλτον» και της «Ελεν».
Οι θαλάσσιοι καύσωνες ευνοούν την ενίσχυση της εξάτμισης του νερού στην ατμόσφαιρα, φορτώνοντας υγρασία τα σύννεφα και αυξάνοντας τον όγκο βροχόπτωσης.
«Προκαλεί έκπληξη το γεγονός ότι ο “Μίλτον” πήγε από την κατηγορία 1 στην κατηγορία 5. Αυτό είναι ανήκουστο. Δεν το έχω ξαναδεί να συμβαίνει», σημειώνει ο Ναν Γουόκερ, ωκεανογράφος από το Πανεπιστήμιο της Λουιζιάνα, ο οποίος μελετά τα φαινόμενα εδώ και τρεις δεκαετίες. «Φαίνεται πως το ανώτερο επίπεδο του ωκεανού στον Κόλπο είναι πολύ θερμό». Οι προγνώσεις αργά χθες το βράδυ ανέφεραν ότι η καταιγίδα θα μπορούσε να αποδυναμωθεί πριν φτάσει στις ακτές, αν και θα παρέμενε καταστροφική ακόμη και αν υποβαθμιζόταν στην κατηγορία 4 ή 3, ανάλογα με το πού και πότε θα αγγίξει την ξηρά.
Μνήμες «Κατρίνα»
Περίπου 1,5 εκατ. άνθρωποι απομακρύνθηκαν από τη Λουιζιάνα πριν από τον τυφώνα «Κατρίνα» το 2005, αλλά πολλοί εξ αυτών δεν κατάφεραν να ξαναγυρίσουν στα σπίτια τους. Αυτός ο φόβος από μόνος του αποτρέπει κάποιους, ειδικά όσους έχουν εμπειρία παρόμοιων θεομηνιών, να φύγουν. Προτιμούν δηλαδή να διακινδυνεύσουν τη ζωή τους παρά να εγκαταλείψουν τις εστίες τους.
Είκοσι χρόνια πέρασαν από το σκάνδαλο ελλιπούς διαχείρισης της καταστροφής του τυφώνα «Κατρίνα» στη Νέα Ορλεάνη, όταν εκατοντάδες κρατούμενοι σε φυλακές της πόλης πνίγηκαν από τα νερά που πλημμύρισαν τα κελιά τους αφού οι Αρχές είχαν αρνηθεί να τους μεταγάγουν. Το ίδιο σφάλμα έμοιαζε να διαπράττει χθες η υπηρεσία σωφρονιστικών καταστημάτων της Φλόριντα, αρνούμενη να διατάξει την εκκένωση φυλακών στο διάβα του τυφώνα.
Η κομητεία Μανατί, λίγα χιλιόμετρα νοτίως της Τάμπα, δεν αναμενόταν να απομακρύνει τους 1.200 κρατούμενους της τοπικής φυλακής, παρότι το κτίσμα βρίσκεται σε ζώνη υποχρεωτικής εκκένωσης. «Διαθέτουμε εφόδια και η φυλακή μας είναι διώροφη. Μπορούν να πάνε στον δεύτερο όροφο αν πλημμυρίσουμε», είπε ο βοηθός σερίφη Μπράντον Χάρβεϊ. Στη γειτονική κομητεία Πινέλας, ο σερίφης Μπομπ Γκαλτιέρι ζήτησε την απομάκρυνση των κατοίκων σε ασφαλείς ζώνες, αλλά διέταξε τους 800 σωφρονιστικούς υπαλλήλους και τους 3.100 κρατουμένους να παραμείνουν εκεί που βρίσκονται.
Υπηρεσίες συντήρησης του οδικού δικτύου και δημοτικές αρχές εργάζονταν χθες μέχρι την τελευταία στιγμή προκειμένου να απομακρύνουν όσο το δυνατόν περισσότερα φερτά υλικά από το πέρασμα του τυφώνα «Ελεν» πριν από δέκα ημέρες. Οι θυελλώδεις άνεμοι της «Ελεν» ξερίζωσαν δέντρα και στέγες κατοικιών, σκορπώντας τόνους γυαλιού, ξυλείας και μετάλλων σε μεγάλη ακτίνα. Τα υλικά αυτά μπορεί να καταστούν επικίνδυνα για την ανθρώπινη ζωή εάν απογειωθούν από τον άνεμο και μετατραπούν σε ιπτάμενες βολίδες.
Την ίδια ώρα, πληρότητα 100% στα ξενοδοχεία της ανατολικής Τζόρτζια καταγράφηκε χθες εξαιτίας των χιλιάδων «προσφύγων» από τη Φλόριντα, οι οποίοι αναζήτησαν καταφύγιο στη γειτονική πολιτεία. «Θα αναγκασθούμε μάλλον να ταξιδέψουμε μέχρι τη Νότια Καρολίνα για να βρούμε κατάλυμα», έλεγε από τη Σαβάνα της βορειοανατολικής Τζόρτζια η Ελίζαμπεθ Μέρφι από το Εντζουότερ της Φλόριντα, που ταξίδεψε 430 χιλιόμετρα από την κατοικία της.
Σε ετοιμότητα ο κρατικός μηχανισμός
Σε χθεσινό διάγγελμά τους, ο πρόεδρος Τζο Μπάιντεν και η αντιπρόεδρος Κάμαλα Χάρις δεσμεύθηκαν να αφιερώσουν το σύνολο των υποδομών και μέσων του ομοσπονδιακού κράτους προκειμένου να βοηθήσουν τους κατοίκους της Φλόριντα να αντεπεξέλθουν, ενώ απηύθυναν έκκληση στους πολίτες να τηρούν τις εντολές και συστάσεις των Αρχών.
Ο κυβερνήτης της Φλόριντα, Ρον ντε Σάντις, είχε τηλεφωνική επικοινωνία νωρίτερα χθες με τον πρόεδρο Μπάιντεν και δήλωσε ικανοποιημένος: «Ο,τι ζητήσαμε εγκρίθηκε από την κυβέρνηση».
Χθες το βράδυ, η Ντιάν Κρίσουελ, επικεφαλής της ομοσπονδιακής υπηρεσίας εκτάκτων αναγκών FEMA, ανέφερε ότι η υπηρεσία διαθέτει 11 δισ. δολάρια σε ειδικό ταμείο, ικανό να αντιμετωπίσει το κόστος των συνεργείων διάσωσης και μέρος της αποκατάστασης των ζημιών από τους δύο τυφώνες «Ελεν» και «Μίλτον».
Νοσοκομεία στις δυτικές ακτές της Φλόριντα προετοιμάζονταν χθες για την εισβολή των υδάτων. Το γενικό νοσοκομείο της Τάμπα τοποθέτησε ειδικούς φράχτες, οι οποίοι προστάτευσαν το κτίριο από τα νερά του τυφώνα «Ελεν» στις αρχές της εβδομάδας. Το μεγάλο νοσοκομείο θα παραμείνει σε λειτουργία, καθώς η περιοχή δεν διαθέτει αρκετές κλίνες για την απομάκρυνση των ασθενών. Συνολικά, 6.600 νοσηλευόμενοι ασθενείς από έξι νοσοκομεία και 70 γηροκομεία μεταφέρθηκαν σε άλλα νοσηλευτικά ιδρύματα στη Φλόριντα.
Χθες το βράδυ, η δήμαρχος της Τάμπα, Τζέιν Κάστορ, τόνισε ότι ο μεγαλύτερος κίνδυνος προέρχεται από την παλίρροια, το κύμα της οποίας αναμένεται να φθάσει ακόμη και στα επτά μέτρα. «Αυτό είναι ιστορικό», είπε η Κάστορ. Η δήμαρχος κάλεσε τους τελευταίους πείσμονες συμπολίτες της να εγκαταλείψουν την περιοχή, λέγοντας ότι οι οδικές γέφυρες θα έκλειναν. Στο μεταξύ, οι άνεμοι και οι καταιγίδες του τυφώνα «Μίλτον» προκαλούσαν χθες ανεμοστροβίλους σε περιοχές της νότιας Φλόριντα, ενώ ειδοποιήσεις αποστέλλονταν μέσω μηνυμάτων στους κατοίκους για τον κίνδυνο ανεμοστροβίλου ακόμη και σε πυκνοκατοικημένες περιοχές όπως το Κόραλ Γκέιμπλς, νοτίως της Τάμπα.
