Προ ημερών, το Ισραήλ κήρυξε «ανεπιθύμητο πρόσωπο» (persona non grata) τον γενικό γραμματέα του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες απαγορεύοντάς του την είσοδο στη χώρα. Αυτή την περίοδο το ισραηλινό Κοινοβούλιο συζητάει νομοσχέδιο που απαγορεύει τη λειτουργία της υπηρεσίας του ΟΗΕ UNRWA, της κυριότερης πηγής διεθνούς ανθρωπιστικής βοήθειας στους Παλαιστίνιους πρόσφυγες. Χθες όμως η σύγκρουση του Ισραήλ με τα Ηνωμένα Εθνη πήρε μια πιο επικίνδυνη τροπή στον Λίβανο, όπου συνεχίστηκε για δέκατη κατά σειρά ημέρα η εισβολή χερσαίων δυνάμεων.
Οπως κατήγγειλε η ειρηνευτική δύναμη του ΟΗΕ στον Λίβανο (UNIFIL), ισραηλινά στρατεύματα (IDF) εκτόξευσαν πυρά εναντίον τριών θέσεων των κυανόκρανων το βράδυ της Τετάρτης και το πρωί της Πέμπτης. Δύο από αυτούς τραυματίστηκαν όταν ισραηλινό άρμα μάχης άνοιξε πυρ εναντίον παρατηρητηρίου της UNIFIL στο κεντρικό αρχηγείο της πολυεθνικής δύναμης, στην παραμεθόρια πόλη Νακούρα. Σε ένα άλλο περιστατικό, στο χωριό Ρας Νακούρα, Ισραηλινοί στρατιώτες άνοιξαν πυρ εναντίον οχυρωμένου καταφυγίου της UNIFIL, όπου είχαν καταλύσει κυανόκρανοι, προκαλώντας ζημιές σε οχήματα και συστήματα επικοινωνιών της δύναμης.
«Κάθε σκόπιμη επίθεση εναντίον μελών της ειρηνευτικής δύναμης συνιστά βαριά παραβίαση του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου», ανέφερε σε χθεσινή ανακοίνωσή της η UNIFIL. Την περασμένη Κυριακή η ειρηνευτική δύναμη του ΟΗΕ, που δημιουργήθηκε το 1978 και αριθμεί γύρω στα 10.500 άτομα, είχε καταγγείλει ότι το Ισραήλ «θέτει σε κίνδυνο την ασφάλεια των κυανόκρανων που εκπληρώνουν την αποστολή τους», χωρίς να δώσει περισσότερες διευκρινίσεις. Από την πλευρά του Ισραήλ δεν είχαν δοθεί μέχρι χθες το βράδυ εξηγήσεις για τα γεγονότα.
Ο ισραηλινός στρατός προχώρησε χθες σε δύο αεροπορικές επιδρομές στη Βηρυτό, με αποτέλεσμα να σκοτωθούν τουλάχιστον 18 άνθρωποι και άλλοι 92 να τραυματιστούν, σύμφωνα με το υπουργείο Υγείας.
Στο στόχαστρο μπήκαν οι γειτονικές, πυκνοκατοικημένες συνοικίες Ρας αλ Νάμπεχ και Νουέιρι. Αυτόπτες μάρτυρες έκαναν λόγο για πυκνό καπνό πάνω από την πρωτεύουσα του Λιβάνου. Μια πηγή προσκείμενη στις υπηρεσίες ασφαλείας είπε ότι ο στόχος ήταν τουλάχιστον ένα υψηλόβαθμο στέλεχος της Χεζμπολάχ. Η συγκεκριμένη περιοχή δεν είχε πληγεί ποτέ προηγουμένως από το Ισραήλ και απέχει πολύ από τα νότια προάστια, το προπύργιο της Χεζμπολάχ.
Ο IDF τραυμάτισε τρεις κυανόκρανους, ενώ βομβάρδισε περιοχή της Βηρυτού, με αποτέλεσμα να σκοτωθούν τουλάχιστον 18 άτομα.
Ρεπορτάζ του Associated Press ανέφερε ότι ο ισραηλινός στρατός συναντάει σοβαρές δυσκολίες από τον ανταρτοπόλεμο και τα υπόγεια τούνελ της Χεζμπολάχ, με αποτέλεσμα να μην έχει καταλάβει ακόμη εκτάσεις εντός του Λιβάνου. Οι επιχειρήσεις του περιορίζονται σε σύντομες επιδρομές, σε απόσταση λίγων εκατοντάδων μέτρων ή, σπανιότερα, το πολύ δύο χιλιομέτρων στο εσωτερικό του Λιβάνου, μετά το πέρας των οποίων οι ισραηλινές δυνάμεις αποσύρονται στη δική τους πλευρά των συνόρων. Ο πρωθυπουργός του Λιβάνου Νατζίμπ Μικάτι δήλωσε ότι το κοινό σχέδιο ΗΠΑ – Γαλλίας για εκεχειρία βρίσκεται ακόμη στο τραπέζι και συνεχίζονται οι διπλωματικές προσπάθειες για συμφωνία.
Στη Γάζα τουλάχιστον 27 άνθρωποι σκοτώθηκαν από ισραηλινό βομβαρδισμό σε σχολείο όπου είχαν καταφύγει εκτοπισμένοι, στην κεντρική πόλη Ντέιρ Μπάλα, ενώ τραγική ήταν η εικόνα στον προσφυγικό καταυλισμό Τζαμπάλια, όπου έχουν σκοτωθεί τουλάχιστον 130 άνθρωποι το τελευταίο τριήμερο. Εξεταστική επιτροπή του ΟΗΕ υπό την πρώην Υπατη Αρμοστή Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων Ναβί Πιλάι έκρινε το Ισραήλ ένοχο για τις σκόπιμες εκτελέσεις και τα βασανιστήρια γιατρών και νοσηλευτών, όπως και για τη συστηματική καταστροφή υποδομών υγείας, κατηγορώντας το για εγκλήματα πολέμου και εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας.
Στην πιο έντονα επικριτική ομιλία της έναντι του Ισραήλ, στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ, η πρέσβειρα των ΗΠΑ Λίντα Τόμας-Γκρίνφιλντ καυτηρίασε το νομοσχέδιο για την απαγόρευση της UNRWA, ζωγράφισε με τα πιο έντονα χρώματα τις «άθλιες συνθήκες» που υφίστανται οι Παλαιστίνιοι της Γάζας και κάλεσε το Ισραήλ να συμμορφωθεί.
Εξάλλου, η εκπρόσωπος του Λευκού Οίκου Καρίν Ζαν-Πιερ αναγνώρισε ότι υπήρξαν διαφωνίες στην προχθεσινή, τηλεφωνική επικοινωνία του Αμερικανού προέδρου Τζο Μπάιντεν με τον Ισραηλινό πρωθυπουργό Μπέντζαμιν Νετανιάχου σχετικά με την επικείμενη ισραηλινή απάντηση στην πρόσφατη πυραυλική επίθεση από το Ιράν. Ο Ισραηλινός υπουργός Αμυνας Γιοάβ Γκάλαντ δήλωσε ότι «η επίθεσή μας θα είναι φονική, ακριβής και αναπάντεχη».
Το χτύπημα στο Ιράν περιπλέκει η κόντρα Νετανιάχου – Γκάλαντ
Η συνάντηση της Τετάρτης μεταξύ του Ισραηλινού υπουργού Αμυνας Γιοάβ Γκάλαντ και του Αμερικανού ομολόγου του Λόιντ Οστιν στην Ουάσιγκτον επρόκειτο να είναι μια από τις καθιερωμένες πλέον συναντήσεις τους, χωρίς ιδιαίτερες εκπλήξεις. Οταν όμως ο πρωθυπουργός Μπέντζαμιν Νετανιάχου ακύρωσε το ταξίδι του Γκάλαντ λίγες ώρες πριν από την απογείωση, άφησε να φανεί όχι μόνο η ένταση που υπάρχει μεταξύ των δύο χωρών, αλλά και μεταξύ του ιδίου και του υπουργού του. Κι αυτή δεν είναι η πρώτη φορά που συμβαίνει κάτι τέτοιο. Ο Γιοάβ Γκάλαντ και ο Λόιντ Οστιν έχουν συναντηθεί ή έχουν μιλήσει τηλεφωνικώς περισσότερες από 80 φορές τον περασμένο χρόνο, αλλά η τελευταία τους διαβούλευση προγραμματίστηκε σε μια ιδιαίτερα ευαίσθητη στιγμή, καθώς τώρα προλειαίνεται το έδαφος για την ισραηλινή απάντηση στην πυραυλική επίθεση της Τεχεράνης την 1η Οκτωβρίου, πιθανώς πριν ξεκινήσουν οι διακοπές του Γιομ Κιπούρ την Παρασκευή.
«Ο Νετανιάχου προσπαθεί καταφανώς να αναλάβει τον έλεγχο και να αποδυναμώσει τον Γκάλαντ σε τέτοιο σημείο που κινδυνεύει να αποδυναμώσει και τις σχέσεις με τις ΗΠΑ», δήλωσε στην εφημερίδα Washington Post ο Τσακ Φρέιλιχ, πρώην υποδιευθυντής του Συμβουλίου Εθνικής Ασφαλείας του Ισραήλ και ερευνητής στο Ιδρυμα Μελετών για την Εθνική Ασφάλεια του Τελ Αβίβ.
Ο Γκάλαντ προέρχεται από το Λικούντ, το ίδιο κόμμα με τον Νετανιάχου, όμως οι δύο άνδρες έχουν έρθει πολλάκις σε ρήξη, καθώς ο πόλεμος που διεξάγει το Ισραήλ έχει αρχίσει να επεκτείνεται στην Υεμένη, στον Λίβανο και, πιθανώς, στο Ιράν. Οι δυο τους έχουν διαφωνήσει δημόσια για πολλές στρατηγικές αποφάσεις, συμπεριλαμβανομένων των διαπραγματεύσεων για μια πιθανή εκεχειρία και μια συμφωνία ανταλλαγής ομήρων με τη Χαμάς. Ομως ο Γκάλαντ προβάλλει και ως ο πιθανός αντίπαλος για την ηγεσία του κόμματος, πράγμα που αρκετοί πολιτικοί αναλυτές σχολιάζουν ότι πιθανώς να έπαιξε ρόλο στην πρόσφατη ακύρωση του ταξιδιού του. Ο Νετανιάχου, του οποίου η σχέση με τον πρόεδρο Μπάιντεν δείχνει να έχει «ραγίσει» (μέχρι την Τετάρτη είχαν να μιλήσουν σχεδόν δύο μήνες), φαίνεται πως δυσαρεστήθηκε με το ταξίδι του Γκάλαντ, πιστεύοντας ότι ο Λευκός Οίκος σκοπεύει να τον παρακάμψει και να συζητήσει την απάντηση στο Ιράν απευθείας με τον υπουργό Αμυνας.
Ο Ισραηλινός πρωθυπουργός συχνά διαφωνεί με τον υπουργό Αμυνας για στρατηγικές αποφάσεις, ενώ ο δεύτερος θεωρείται και πιθανός αντίπαλος για την ηγεσία του κόμματος.
Οι σκληροπυρηνικοί εντός (και εκτός) του Ισραήλ πιέζουν για ένα μαζικό χτύπημα εναντίον ιρανικών πετρελαιοπηγών, ακόμη και πυρηνικών εγκαταστάσεων. Οι μετριοπαθείς (και ο Μπάιντεν) ζητούν μια πιο ζυγισμένη επίθεση, ελπίζοντας να αποφευχθεί τελικά ένας γενικευμένος περιφερειακός πόλεμος.
Σύμφωνα με Ισραηλινό αξιωματούχο που μίλησε υπό καθεστώς ανωνυμίας στην αμερικανική εφημερίδα, ο Νετανιάχου θα επιτρέψει στον Γκάλαντ να μεταβεί στις ΗΠΑ μόνο εφόσον το ισραηλινό υπουργικό συμβούλιο ψηφίσει υπέρ ενός χτυπήματος στο Ιράν. Η ενόχληση του Μπάιντεν δεν είναι κρυφή, καθώς τους τελευταίους μήνες το Ισραήλ έχει εν πολλοίς αδιαφορήσει για τις αμερικανικές προσπάθειες επίτευξης μιας εκεχειρίας στη Γάζα. «Καμία κυβέρνηση δεν έχει βοηθήσει το Ισραήλ όσο εγώ. Κι αυτό ο Μπίμπι πρέπει να το θυμάται», δήλωσε προ ημερών χρησιμοποιώντας το παρατσούκλι του Νετανιάχου.
Ο Γκάλαντ, που έχει αναπτύξει στενή σχέση με τον Οστιν, πιθανότατα θα συμμεριζόταν τις ανησυχίες των Αμερικανών σχετικά με ένα χτύπημα σε ιρανικές ενεργειακές υποδομές. Είναι γεγονός ότι το Ισραήλ επιθυμεί να τελειώνει μια και καλή με το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν. Οπως σχολιάζουν όμως οι περισσότεροι στρατιωτικοί αναλυτές, έχει ανάγκη την Ουάσιγκτον για να το πράξει και για αυτό είναι καλό να περιμένει μέχρι να τη βρει πιο πρόθυμη. Οπως το θέτει και ο Φρέιλιχ: «Νομίζω πως το Ισραήλ θα πρέπει να χαλαρώσει την ένταση μέχρι την ημέρα των προεδρικών εκλογών της Αμερικής. Μετά ίσως έχει την ευκαιρία να χτυπήσει τα πυρηνικά εργοστάσια».
