Η Μελίντα Λαμ, που υποβάλλεται σε χημειοθεραπείες για την αντιμετώπιση του καρκίνου του μαστού, παραλάμβανε τον γιο τους από επίσκεψη σε φιλικό σπίτι όταν, σύμφωνα με την ένορκη κατάθεση, ο σύζυγός της την κυνήγησε στο μπάνιο, της χτύπησε το κεφάλι στον καθρέφτη και αποπειράθηκε να τη στραγγαλίσει. Οταν την άφησε στην ησυχία της, την προειδοποίησε: «Εμείς οι δύο δεν έχουμε τελειώσει».
Το 2021, οι χρεώσεις του συζύγου της στην πλατφόρμα ψηφιακής σεξεργασίας ήταν στις 40.000 δολάρια. Σήμερα, έχουν φτάσει τις 135.000. Και ο γάμος τους έχει διαλυθεί.
Ας πάμε λίγο πιο πίσω. Η 46χρονη φαρμακοποιός από το Κολοράντο αποφάσισε να κάνει έναν έλεγχο στους κοινούς λογαριασμούς που διατηρούσε με τον σύζυγό της, όταν πήγε να πληρώσει τα μαθήματα καράτε του γιου τους, τον Δεκέμβριο του 2021, και η πληρωμή δεν είχε εγκριθεί. Λογικό, αφού και οι έξι πιστωτικές κάρτες που διατηρούσαν από κοινού είχαν φτάσει στο πιστωτικό τους όριο.
Η σκοτεινή πλευρά του OnlyFans – Συνδρομητές
Εθισμός και εμμονή – Το πιο δυσοίωνο στοιχείο που έχει καταγραφεί είναι, πλην της εθιστικής δαπάνης χρημάτων κυρίως επί ενός συγκεκριμένου δημιουργού, η προτίμηση των συνδρομητών στις εικονικές συνευρέσεις απ’ ό,τι σε εκείνες της πραγματικής ζωής.
Προσδοκίες πέραν της πραγματικότητας – Αλλάζει το σεξουαλικό παράδειγμα αλλά και εκείνο της σύναψης διαφόρων μορφών ανθρωπίνων σχέσεων μέσα από το σεξουαλικώς και προσωπικώς εξιδανικευμένο περιεχόμενο. Αυτό επιφέρει απογοήτευση από τις σχέσεις του πραγματικού κόσμου. Αυτό παρατηρείται εντόνως σε παιδιά και εφήβους, τα οποία, παρότι δεν επιτρέπεται να έχουν πρόσβαση στην πλατφόρμα, βρίσκουν τρόπους να… τρυπώσουν.
Συναισθηματικές επιπτώσεις – Χτίζεται μία πιο… προσωπική σχέση με τον δημιουργό, που δεν είναι αμοιβαία σε πλείστες όσες περιπτώσεις, οδηγώντας τον συνδρομητή σε αισθήματα απόρριψης και συναισθηματικού άγχους.
Παιδιά και έφηβοι – Εχουν παρατηρηθεί ανησυχητικά φαινόμενα που οδηγούν τους νέους σε λανθασμένες εκτιμήσεις για την καριέρα τους, αλλά και σε σεξουαλικοποίηση της εμφάνισης, της ζωής και της συμπεριφοράς τους.
Οι αναλύσεις των λογαριασμών είχαν μία πολύ συχνά επαναλαμβανόμενη χρεώση: OnlyFans, OnlyFans, OnlyFans. Τότε, το 2021, οι χρεώσεις του συζύγου της στην πλατφόρμα ψηφιακής σεξεργασίας ήταν στις 40.000 δολάρια. Σήμερα, έχουν φτάσει τις 135.000. Και ο γάμος τους έχει διαλυθεί.
«Είμαι ο θείος σου ο Γιουτζίν» – «Είμαι ο πατριός σου»
Η 21 ετών D.W. θέλησε να αποκτήσει επιπλέον εισόδημα, διότι ο μισθός από το εστιατόριο όπου εργαζόταν δεν ήταν αρκετός για την καθημερινή της επιβίωση. Εστησε λογαριασμούς δημιουργού περιεχομένου, ανεβάζοντας αποκαλυπτικές φωτογραφίες. Σύντομα, ένας άνδρας άρχισε να την πιέζει με χρήματα για να του στέλνει πιο… ακραία βίντεο ή μηνύματα για να της εξομολογείται τον έρωτά του.
Αποκαλύφθηκε ότι ο άνδρας που είχε πάθει εμμονή μαζί της ήταν ο σύζυγος της θείας της. Το σοκ για την D.W. ήταν ανυπέρβλητο. Την ίδια τρομερά δυσάρεστη έκπληξη ένιωσε και γυναίκα από την Αυστραλία που δεχόταν μηνύματα –και χρήματα– από τον πατριό της.
Δύο χρόνια είχαν περάσει, με τον ίδιο άνδρα να επιμένει να ζητεί φωτογραφίες και βίντεο ειδικά για εκείνον, έχοντας δαπανήσει περί τις 10.000 δολάρια. Και επέμενε να θέλει της δώσει περισσότερα. Της έστελνε μηνύματα με προτάσεις γάμου, ιδέες για σεξουαλικές συνευρέσεις και φλερτ που πάντα κατέληγε στο «στείλε μου περισσότερα, ξέρω ότι έχεις ανάγκη από λεφτά».
Η σκοτεινή πλευρά του OnlyFans – Δημιουργοί
Ψυχική υγεία και εκμετάλλευση – Είναι βαρύ το τίμημα της πίεσης για διαρκή δημιουργία περιεχομένου: burnout, αγχώδεις διαταραχές, κατάθλιψη.
Στίγμα και περιθωριοποίηση – Εχει παρατηρηθεί ότι οι δημιουργοί –και κυρίως οι γυναίκες– αντιμετωπίζουν απομονωτικές συμπεριφορές και πιέσεις στον επαγγελματικό τους χώρο λόγω της παρουσίας τους στην πλατφόρμα.
Παρενοχλήσεις – Πλην των… εμμονικών συνδρομητών, η πιθανότητα διαρροής οπτικού υλικού αποτελεί επιπλέον βάρος για τους δημιουργούς περιεχομένου.
Οικονομική αστάθεια – Τα στοιχεία είναι αποκαλυπτικά: Το top 1% των δημιουργών κερδίζει τη συντριπτική πλειονότητα των εσόδων της πλατφόρμας. Το top 10% των δημιουργών κερδίζει περίπου το 73% όλων των χρημάτων στην πλατφόρμα, ενώ το bottom 50% κερδίζει μόνο το 1% των συνολικών εσόδων. Σύμφωνα με διάφορες αναφορές, τα μέσα μηνιαία κέρδη για τους δημιουργούς είναι περίπου 180 δολ.
Και πριν αλέκτορα φωνήσαι, αποκαλύφθηκε ότι αυτός ο άνδρας ήταν ο σύζυγος της θείας της, αδελφής της μητέρας της. Το σοκ για την D.W. ήταν ανυπέρβλητο. Την ίδια τρομερά δυσάρεστη έκπληξη ένιωσε και γυναίκα από την Αυστραλία που δεχόταν μηνύματα –και χρήματα– από τον πατριό της. Αυτό συμβαίνει διαρκώς όταν ο συνδρομητής της πλατφόρμας παραμένει παντελώς άγνωστος στους δημιουργούς περιεχομένου.
Ο άνδρας που… έπαιζε με έναν σκύλο
Ο 25χρονος Ομπρι Τζόουνς κατέληξε στα δικαστήρια και σε καταδίκη δύο ετών υπό δικαστική επιτήρηση επειδή ανέβαζε στο OnlyFans βίντεο… παίζοντας με τον σκύλο του, τον Ρόκο. Συνδρομητής που βρέθηκε στο κανάλι του νεαρού έκανε καταγγελία στην πλατφόρμα, εκείνη αντέδρασε αναστέλλοντας τον λογαριασμό, αλλά ο Ομπρι Τζόουνς δεν το έβαλε κάτω· δημιούργησε νέο λογαριασμό και όχι μόνον ανήρτησε τα παλαιά βίντεο, αλλά ανέβασε και καινούργια.
Η σκοτεινή πλευρά του OnlyFans – Κοινωνικές επιπτώσεις
Σεξουαλικοποίηση και «εμπορευματοποίηση» των ανθρωπίνων σχέσεων – Παρότι η πλατφόρμα μπορεί να ενδυναμώσει τους δημιουργούς επιτρέποντάς τους να ελέγχουν το περιεχόμενό τους, συμβάλλει επίσης στην άποψη ότι η προσωπική επιτυχία μπορεί να συνδεθεί με τη φυσική εμφάνιση ή το σεξ απίλ εκάστου ατόμου.
Σεξουαλική εκμετάλλευση – Ιδίως οι δημιουργοί με αυξημένες οικονομικές ανάγκες μπορεί, λένε οι ειδικοί, να οδηγηθούν στη σεξουαλική εκμετάλλευση από τους συνδρομητές μέσω της «κανονικοποίησης της σεξεργασίας», που θολώνει τα όρια μεταξύ της συναινετικής δημιουργίας περιεχομένου και της σεξουαλικής εκμετάλλευσης.
Επιπτώσεις στις παραδοσιακές ανθρώπινες σχέσεις – Και εδώ απαντούν θολωμένα όρια: ανάμεσα στη φαντασίωση και την πραγματική ζωή. Το κύριο ζήτημα είναι εκείνο της συναίνεσης, αφού στο σεξουαλικώς επιμελημένο περιεχόμενο της πλατφόρμας… όλα επιτρέπονται.
Με τούτα και μ’ εκείνα, βρέθηκε ενώπιον της Δικαιοσύνης του Μιζούρι για κτηνοβασία, αλλά για να συμβεί αυτό έπρεπε να καταχωριστούν πολλές αναφορές εναντίον του Ομπρι Τζόουνς, τις οποίες για μεγάλο διάστημα το OnlyFans δεν κατέβαζε. Σήμερα, αμφότεροι οι λογαριασμοί του έχουν διαγραφεί και ο ίδιος απαγορεύεται να έχει ζώο συντροφιάς, τουλάχιστον ώσπου να τελειώσει η επιτήρηση που του επέβαλε το δικαστήριο.
Είναι πολλά τα λεφτά
Οι αριθμοί του OnlyFans
To 2023, τα ακαθάριστα έσοδα της πλατφόρμας ήταν 6,63 δισ. δολάρια, αύξηση σχεδόν 20% από το 2022 (5,6 δισ. δολάρια). Το 2021 είχε έσοδα 932 εκατ. και το 2020 375 εκατ.Εχει 320 εκατ. μηνιαίες επισκέψεις, καθιστώντας την την 104η πιο δημοφιλή ιστοσελίδα παγκοσμίως.Οι δημιουργοί αποκόμισαν περίπου 5,32 δισ. δολάρια (μείωση 20% σε σχέση με το 2022) και το OnlyFans 1,31 δισ. (1,1 δισ. το 2022). Η πιο ακριβοπληρωμένη δημιουργός, Blac Chyna, κερδίζει περίπου 20 εκατ. δολάρια μηνιαίως, με τιμή συνδρομής 19,99 δολάρια.Το 2023 κατέγραψε 305 εκατ. συνδρομητές (αύξηση 28% συγκριτικά με το 2022, που ήταν 220 εκατ.), το 66% είναι από τις ΗΠΑ. Το 2021 είχε 120 εκατ. συνδρομητές. Οι άνδρες χρήστες αποτελούν το 87%, ενώ οι γυναίκες το 10%. Το 3% προτιμά να μην αποκαλύπτει το φύλο του. Ο μέσος χρήστης δαπανά από 25-50 δολ./μήνα.Οι συνδρομές κοστίζουν από 4,99-49,99 δολ. Οι προσωπικές «παραγγελίες» απαιτούν επιπλέον χρήματα.Διατηρεί μόλις 42 υπαλλήλους.
Αυτές είναι μόνον ελάχιστες από τις ιστορίες με τις «παράπλευρες ζημιές» που έχει προκαλέσει έως σήμερα το OnlyFans σε δημιουργούς και καταναλωτές τις οποίες έχει δημοσιεύσει το ειδησεογραφικό πρακτορείο Reuters. Σε μία ιδιαιτέρως ενδιαφέρουσα σειρά ρεπορτάζ με θέμα τη δημοφιλή πλατφόρμα, περιλαμβάνει διαφορετικές ιστορίες, από fake profiles μέχρι βίντεο τραβηγμένα σε δημόσιους χώρους.
Απάτες, παραβίαση πνευματικών δικαιωμάτων, fake profiles, εμμονικοί συνδρομητές, ψυχολογικές επιπτώσεις, διαπροσωπικές κρίσεις, στίγμα, μετακίνηση του σεξουαλικού παραδείγματος, δημιουργία υψιπετών προσδοκιών από τις πραγματικές συνευρέσεις. Θύματα και οι δημιουργοί και οι συνδρομητές.
Μία απλή αναζήτηση στις διάφορες μηχανές του διαδικτύου αποφέρει δεκάδες ρεπορτάζ, αναλύσεις, δοκίμια και προσωπικές μαρτυρίες για το τι σημαίνει στην εξέλιξη του ανθρώπινου πολιτισμού και των κοινωνιών στις οποίες ζούμε. Απάτες, παραβίαση πνευματικών δικαιωμάτων, fake profiles, εμμονικοί συνδρομητές, ψυχολογικές επιπτώσεις, διαπροσωπικές κρίσεις, στίγμα, μετακίνηση του σεξουαλικού παραδείγματος, δημιουργία υψιπετών προσδοκιών από τις πραγματικές συνευρέσεις. Θύματα και οι δημιουργοί και οι συνδρομητές. Παρά τα δισ. που δαπανώνται και εισπράττονται, κάτι που αποφέρει χρήματα σε πολλές πλευρές, τα ζητήματα που ανακύπτουν συχνά πυκνά μοιάζουν τουλάχιστον ανησυχητικά, σύμφωνα με τα στοιχεία που έχουμε συγκεντρώσει. Ειδικές μελέτες, μάλιστα, όχι μόνον αναλύουν το ιστορικό της πλατφόρμας, αλλά την ίδια στιγμή καταβυθίζονται σε πολύ συγκεκριμένες επιπτώσεις μέσω μελέτης περιπτώσεων.
Εξομολογήσεις και καταγγελίες
Στο Business Insider, μία 18χρονη πρώην δημιουργός περιεχομένου έχει ανοίξει την καρδιά της και έχει γράψει, μεταξύ άλλων: «Οταν έγινα 18, έκανα κάτι που πίστευα ότι θα με βοηθούσε να νιώσω δυνατή ως γυναίκα, αλλά αντίθετα με άφησε με πληγές. Εγινα μέλος του OnlyFans. Πέρασα μόνο τρία χρόνια ως δημιουργός, αλλά, αναλογιζόμενη εκείνη την εποχή, αυτά ήταν τα πιο άθλια χρόνια της ζωής μου. […] Κατά τη διάρκεια της περιόδου μου ως δημιουργού του OnlyFans, βίωνα κατάθλιψη και ανησυχία περισσότερο από ποτέ. Εβγαζα πολύ καλά χρήματα –πραγματικά πολλά χρήματα, κατά μέσον όρο έως και 20.000 δολ. τον μήνα–, αλλά ένιωθα ότι οι συνδρομητές μου ξεπερνούσαν συνεχώς τα όριά μου. Ο,τι κι αν δημοσίευα, ήθελαν πιο αποκαλυπτικό περιεχόμενο. […] Ηταν φανερό ότι με έβλεπαν ως αντικείμενο για την ευχαρίστησή τους και όχι ως άνθρωπο. Ηταν απαίσιο να με σεξουαλικοποιούν συνεχώς σε τόσο απάνθρωπο επίπεδο. […] Η οικογένειά μου και οι φίλοι μου ήθελαν να σταματήσω, αλλά δεν μπορούσαν να με ελέγξουν. Ηταν κάτι που δεν μπορούσα να το αφήσω όταν ξεκίνησα. […] Δεν είχα ιδέα σε τι περιπέτειες έμπαινα. Ημουν τόσο νέα και αφελής και δεν έβλεπα ως μεγάλο ζήτημα τη δημοσίευση σέξι φωτογραφιών. […] Κόντεψα να βάλω τέλος στη ζωή μου, για να είμαι ειλικρινής. […] Τώρα προσπαθώ να βρω νέα ζωή και κάνω rebranding στον χώρο των social media για να δημιουργήσω μια καριέρα για την οποία είμαι περήφανη. Είμαι έτοιμη να προχωρήσω, χωρίς OnlyFans».
Κόντεψα να βάλω τέλος στη ζωή μου, για να είμαι ειλικρινής. […] Τώρα προσπαθώ να βρω νέα ζωή και κάνω rebranding στον χώρο των social media για να δημιουργήσω μια καριέρα για την οποία είμαι περήφανη.
Ο Τζέισον είναι ένας από τους πολλούς πελάτες που εξαντλούν τα οικονομικά τους για να χρηματοδοτήσουν τη σεξουαλική τους συμπεριφορά, σύμφωνα με ρεπορτάζ της βρετανικής Express. «Υπέστην τεράστιες οικονομικές απώλειες· σε μια νύχτα ξόδεψα πάνω από 30.000 στερλίνες και μου πήρε δύο χρόνια για να ξεχρεώσω», έχει πει ο ίδιος. Σήμερα, έπειτα από τόσον καιρό εθισμού, ο ίδιος θεωρεί ότι «το να στέλνω [χρήματα] αποτελεί για μένα πλέον την πεμπτουσία του σεξ. Η ταπείνωση επίσης».
Παράλληλα, special report του Reuters, που παραδίδεται στον αναγνώστη σε κεφάλαια, αναζήτησε ορισμένα άτομα που κρύβονται πίσω από 120 καταγγελίες στις αστυνομικές Αρχές των ΗΠΑ σχετικά με –ακραία– ζητήματα που προκλήθηκαν διά του OnlyFans, όπως οι ιστορίες που εισάγουν το παρόν ρεπορτάζ.
Υπέστην τεράστιες οικονομικές απώλειες· σε μια νύχτα ξόδεψα πάνω από 30.000 στερλίνες και μου πήρε δύο χρόνια για να ξεχρεώσω.
Αν τις δει κανείς αναλυτικά, θα δει όλο το εύρος της άλλης πλευράς της πλατφόρμας. Οι ιστορίες πραγματικών ανθρώπων που καταγράφει το ειδησεογραφικό πρακτορείο εκτείνονται από βίντεο βιασμού –που πωλήθηκαν στο OnlyFans, ανέβηκαν στην πλατφόρμα και ορισμένα εξ αυτών έχουν γίνει viral σε άλλες πλατφόρμες πορνογραφικού περιεχομένου– και revenge porn έως την καταγραφή 30 καταγγελιών σε αστυνομικά τμήματα και δικαστήρια των ΗΠΑ με κεντρικό θέμα υλικό σεξουαλικής κακοποίησης παιδιών που εμφανίστηκε στο OnlyFans μεταξύ Δεκεμβρίου 2019 και Ιουνίου 2024 ή υλικό που έστελναν ανυποψίαστοι έφηβοι σε διαδικτυακά φλερτ και κατέληγε στην πλατφόρμα.
Το OnlyFans εν Ελλάδι
Η «Κ» έχει ήδη δημοσιεύσει τρία ρεπορτάζ με σεξεργαζόμενα άτομα στην περί ης ο λόγος πλατφόρμα. Εχουν αναλυθεί διά μακρών πώς είναι να συζείς με σύντροφο σεξεργάτη της πλατφόρμας, για τα κέρδη και τους κινδύνους, αλλά και για τον σεξισμό και τη μοναξιά, για τις διαφορετικές όψεις του επαγγέλματος και το κατά πόσον αυτό μπορεί να οδηγήσει στην αυτογνωσία και την ενδυνάμωση. Κυρίως, αυτό που μοιάζει να συνδέει τις ιστορίες είναι ο λόγος που κανείς αποφασίζει να γίνει δημιουργός σεξουαλικού –ή πορνογραφικού– περιεχομένου· η δεύτερη σύνδεση είναι το ψυχικό και κοινωνικό κόστος της συμμετοχής, που άλλοτε μπορεί να σε καταρρακώσει κι άλλοτε να δημιουργήσει ένα πλαίσιο μιας κάποιας αυτογνωσίας.
Με γνώμονα αυτές τις ιστορίες και με πυξίδα της σκοτεινές ή ημιφωτεινές εξολομολογήσεις, η βεντάλια του πλαισίου λειτουργίας της πλατφόρμας δικαιώνει την άποψη ότι αποτελεί ένα επιδραστικό φαινόμενο της εποχής μας.
Αυτό που συζητούν όμως δημιουργοί και συνδρομητές, εντός κι εκτός Ελλάδας, είναι η ίδια η –συχνά επιθετική– αλλαγή που επιφέρει το OnlyFans στην καθημερινότητά τους. Με γνώμονα αυτές τις ιστορίες και με πυξίδα της σκοτεινές ή ημιφωτεινές εξολομολογήσεις, η βεντάλια του πλαισίου λειτουργίας της πλατφόρμας δικαιώνει την άποψη ότι αποτελεί ένα επιδραστικό φαινόμενο της εποχής μας – μία είσοδο σε μια ζώνη του λυκόφωτος που μπορεί, καίτοι σπανίως, να έχει και λίγο φως.
Η σεξεργασία, εξάλλου, όπως και η λήψη αντίστοιχων υπηρεσιών, δεν είναι σε καμία περίπτωση εκ προοιμίου καταδικαστέα. Κι όχι επειδή πρόκειται για το… αρχαιότερο επάγγελμα στον κόσμο· αλλά γιατί πρόκειται για προσωπική επιλογή. Με κόστος και άγχος για επιλογές που όλες οι πλευρές ελπίζουν ότι δεν θα οδηγήσουν σε προσωπικές και συλλογικές καταστροφές. Ακόμα κι αν αυτό, όπως καταδεικνύει το παρόν, δεν συμβαίνει εύκολα.
Εικονογράφηση: Loukia Kattis/Καθημερινή
