Η «Evrazia», μη κυβερνητική οργάνωση που λειτουργεί στη Μολδαβία, ενημερώνει τους επισκέπτες του επίσημου ιστοτόπου της πως βασικός της στόχος είναι η «ενίσχυση αμοιβαία επωφελών διαδικασιών ενοποίησης στον μετα-σοβιετικό χώρο». Τα ταξίδια που πραγματοποιεί στη Μόσχα διαφημίζονται με βίντεο που απεικονίζουν χαρούμενους νέους έξω από το Κρεμλίνο. Στην πραγματικότητα όμως, ο «αυτόνομος μη κερδοσκοπικός οργανισμός», που ιδρύθηκε πριν από μόλις έξι μήνες και πραγματοποιεί αμέτρητες δράσεις, αποτελεί μέρος της αδιάκοπης προσπάθειας του Κρεμλίνου να ασκήσει επιρροή στη Μολδαβία, ενώ ο «σκιώδης» ηγέτης του φαίνεται πως είναι ο φυγάς ολιγάρχης Ιλαν Σορ. Πριν από μια δεκαετία ο Σορ είχε παίξει κομβικό ρόλο στην κλοπή 1 δισ. δολαρίων (περίπου το 10% του ΑΕΠ της χώρας) από τρεις μολδαβικές τράπεζες, όμως η ποινή φυλάκισης που του επεβλήθη ερήμην δεν φαίνεται να έχει αμβλύνει τα φιλόδοξα σχέδιά του.
Από τη Ρωσία όπου διαμένει κάνει κάθε δυνατή προσπάθεια να υπονομεύσει τη φιλοευρωπαία πρόεδρο Μάγια Σαντού και να ανακόψει την ενταξιακή πορεία της χώρας. Οι μολδαβικές αρχές δήλωσαν προ ημερών πως περίπου 130.000 πολίτες είχαν λάβει από τον Σορ ένα ποσό, που στο σύνολό του ξεπερνούσε τα 15 εκατ. δολάρια, ώστε να ψηφίσουν «όχι» στο δημοψήφισμα για την ένταξη στην Ε.Ε. ή να πείσουν άλλους να ψηφίσουν το ίδιο.
Σύμφωνα με τον ιστότοπο OCCRP (Organized Crime and Corruption Reporting Project) τα περισσότερα από 400 μέλη της «Evrazia», που έχουν ταξιδέψει τους τελευταίους μήνες στη Ρωσία μέσω των προγραμμάτων της οργάνωσης, είχαν στενές επαφές με Ρώσους βουλευτές και οι επισκέψεις είχαν «ξεκάθαρα ιδεολογικό χαρακτήρα». Μολδαβοί δημοσιογράφοι κατάφεραν να εντοπίσουν μέλη της οργάνωσης σε αντιευρωπαϊκές διαδηλώσεις στην πρωτεύουσα τις περασμένες εβδομάδες. «Είμαι ακτιβιστής», δηλώνει σε βίντεο στην πλατφόρμα Telegram ο Αρτιόμ, σημαντικό στέλεχος της ομάδας και οργανωτής ταξιδιών σε τόπους ιστορικής μνήμης που συνδέονται με την ήττα των ναζί στη Ρωσία. «Θέλω η χώρα μας να παραμείνει δική μας και όχι να πουληθεί κομμάτι κομμάτι σε αγνώστους. Στη Γερμανία, στην Ε.Ε. και όλους αυτούς».
Την προσεχή Κυριακή περισσότεροι από ένα εκατομμύριο Μολδαβοί και Μολδαβές θα ψηφίσουν για την προεδρία της χώρας, καθώς και για το εάν επιθυμούν να ενταχθούν ή όχι στην Ευρωπαϊκή Ενωση, σε ένα δημοψήφισμα που θα μπορούσε να ανοίξει τον δρόμο για την ένταξη της χώρας στο μπλοκ ή να την επιστρέψει στη ρωσική σφαίρα επιρροής. Η Ε.Ε. κατηγορεί εδώ και μήνες τη Ρωσία για συντονισμένες προσπάθειες χειραγώγησης των ψηφοφόρων, ενώ το Κρεμλίνο αρνείται οποιαδήποτε εμπλοκή στα εσωτερικά ζητήματα της χώρας, τονίζοντας ωστόσο ότι πολλοί Μολδαβοί επιθυμούν δεσμούς με τη Μόσχα.
Για πρώτη φορά τα ψηφοδέλτια θα είναι διαθέσιμα όχι μόνο στα ρουμανικά (επίσημη γλώσσα της Μολδαβίας), αλλά και σε πέντε γλώσσες εθνικών μειονοτήτων: ρωσικά, ουκρανικά, γκαγκαούζικα, βουλγαρικά και ρομά. Το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος δεν εγγυάται φυσικά την άμεση πρόοδο των διαδικασιών, όμως θα καθορίσει αν η ένταξη στην Ε.Ε. θα αποτελέσει συνταγματικό στόχο. Στο ψήφισμα που διενεργήθηκε εντός της βουλής της χώρας, 12 κόμματα επέλεξαν «Ναι» και δύο «Οχι».
Πριν από μερικές ημέρες η πρόεδρος της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν επισκέφθηκε τη Μολδαβία από όπου άναψε το «πράσινο φως» για το σχέδιο ανάπτυξης της χώρας, που θα αγγίξει τα δύο δισ. ευρώ. Αυτό αναμένεται να αποτελείται από τρεις πυλώνες: αύξηση της χρηματοδοτικής βοήθειας κατά τα επόμενα τρία έτη, ενίσχυση της πρόσβασης στην ενιαία αγορά της Ευρωπαϊκής Ενωσης και ευρωπαϊκή στήριξη των κοινωνικοοικονομικών και θεμελιωδών μεταρρυθ-μίσεων της Μολδαβίας.
