Την Τρίτη 15 Οκτωβρίου, το μεσημέρι, το ιταλικό πολεμικό πλοίο «Libra» έπλεε στην Αδριατική μεταφέροντας στο λιμάνι Σενγκίν, βορειοδυτικά των Τιράνων, τους πρώτους δεκαοκτώ παράτυπους μετανάστες, Αιγύπτιους και Μπανγκλαντεσιανούς, από τους τρεις χιλιάδες που όπως προβλέπει η συμφωνία Ράμα – Μελόνι πρόκειται να εγκατασταθούν προσωρινά (;) στα εκεί στρατόπεδα «φιλοξενίας».
Την ίδια ώρα, η διακυβερνητική διάσκεψη Ευρωπαϊκής Ενωσης και Αλβανίας στο Λουξεμβούργο εγκαινίαζε την έναρξη των διαπραγματεύσεων επί της πρώτης δέσμης των ενταξιακών κεφαλαίων με την Αλβανία. Σύμπτωση;
Σημασία έχει ότι στο ημερολόγιο εκείνης της «ιστορικής», όπως τη χαρακτήρισε ο Ράμα, ημέρας θα καταγραφεί το άνοιγμα της πόρτας της Ευρωπαϊκής Ενωσης στην Αλβανία και ταυτόχρονα της δικής της σε ένα αμφιλεγόμενο μοντέλο ανάσχεσης των μεταναστευτικών ροών, που συνίσταται στη δημιουργία στρατοπέδων προσωρινού εγκλεισμού όσων συλλαμβάνονται στην αυλή των πλουσίων ευρωπαϊκών χωρών.
Οπως και να έχει, η περασμένη Τρίτη για την Αλβανία ήταν και ένας προσωπικός θρίαμβος του Εντι Ράμα. Είναι αλήθεια πως η γειτονική χώρα έκανε βήματα προόδου ως προς την εκπλήρωση των ενταξιακών κριτηρίων, με κορυφαία και πιο επώδυνη τη μεταρρύθμιση του δικαστικού συστήματος και τη συγκρότηση κατ’ απαίτησιν των Ευρωπαίων της εισαγγελίας για την πάταξη της διαφθοράς, της γνωστής μας Spak, η ανεξαρτησία της οποίας αμφισβητήθηκε έντονα από ελληνικής πλευράς (μόνο) στην υπόθεση Μπελέρη.
Ομως, για τους Ευρωπαίους, εκείνο που μέτρησε και μετράει πάνω απ’ όλα την εποχή της αβεβαιότητας και της επικίνδυνης ρευστότητας, είναι η Αλβανία, ως πηγή σταθερότητας στα ανήσυχα Βαλκάνια, της οποίας ηγείται ένας πολιτικός που εμπνέεται από τις αξίες της Δύσης και ασκεί τεράστια επιρροή στο αλβανικό τόξο της Βαλκανικής.
Αλαζονικός και αυταρχικός, χωμένος ή όχι στο οργανωμένο έγκλημα και στη διαφθορά, όπως τον κατηγορούν οι αδύναμοι πολιτικοί του αντίπαλοι στο εσωτερικό, ο Εντι Ράμα ήταν και παραμένει το αγαπημένο παιδί Ευρωπαίων και Αμερικανών στα Βαλκάνια, το ισχυρό όπλο της Αλβανίας στην πορεία της στη διεθνή σκηνή. Του κάνουν όλα τα χατίρια (και) γιατί τους τα «δίνει όλα».
Η συμφωνία των στρατοπέδων για τους μετανάστες από την Ιταλία κλείστηκε με τη Μελόνι το καλοκαίρι του 2023, στην «Αλβανική Ριβιέρα», όπου η Ιταλίδα πρωθυπουργός ταξίδεψε δήθεν για «οικογενειακές διακοπές». Εκεί στην κρατική έπαυλη, στις πλαγιές του χωριού Δρυμάδες, φιλοξενήθηκε από τον Ράμα και συμφώνησαν στη δημιουργία στρατοπέδων για προσωρινή στέγαση προσφύγων που θα κατέφθαναν παράνομα στην Ιταλία, μέχρις ότου ξεκαθαριστεί ποιοι θα πάρουν άσυλο και ποιοι όχι. Στην αρχή δεν δόθηκε ιδιαίτερη σημασία από τους άλλους Ευρωπαίους.
Οταν όμως η Γερμανία άλλαξε στάση, η πίεση και το άγχος αυξήθηκαν στους υπόλοιπους εταίρους, και το «ιταλικό πείραμα» τέθηκε στο τραπέζι.
Ο πρωθυπουργός της Αλβανίας ήταν και παραμένει το «αγαπημένο παιδί» Ευρωπαίων και Αμερικανών στα Βαλκάνια.
Η μία μετά την άλλη, οι ενδιαφερόμενες ευρωπαϊκές χώρες άρχισαν να χτυπούν την πόρτα του Ράμα, ο οποίος μέχρι στιγμής δεν την έχει κλείσει σε κανέναν, ούτε όμως και έχει δηλώσει ότι –προς το παρόν τουλάχιστον, όπως διευκρίνισε– θα δεχθεί και άλλους μετανάστες.
Ηδη φιλοξενεί σε καταυλισμούς στα Τίρανα, ικανοποιώντας αίτημα των ΗΠΑ, περίπου τρεις χιλιάδες αντικαθεστωτικούς Ιρανούς μουτζαχεντίν και εκατοντάδες Αφγανούς συνεργάτες των Αμερικανών, που τους πήραν φεύγοντας μαζί τους για να μην τους εξοντώσουν οι Ταλιμπάν και τώρα υποδέχεται τους Αφροασιάτες μετανάστες, διευκολύνοντας, με το αζημίωτο βεβαίως, τόσο στο οικονομικό επίπεδο όσο και στη διεθνή εικόνα της Αλβανίας.
Ο δρόμος της Αλβανίας προς την Ευρώπη προβλέπεται μακρύς και δύσκολος. Η Ελλάδα δεν θέλησε, ορθώς, να τον «φράξει», με αφορμή την ένταση στις διμερείς σχέσεις εξαιτίας της υπόθεση Μπελέρη. Επιδίωξε και πέτυχε συγκεκριμένους όρους γύρω από το κράτος δικαίου και κυρίως την προστασία των μειονοτήτων, ώστε να προχωρήσει η διαπραγμάτευση, τονίζοντας ότι ιδίως τα δικαιώματα της μειονότητας μπορεί να επηρεάσουν το σημαντικό κριτήριο της καλής γειτονίας.
«Κόκκινο» στα Σκόπια
Σε αντίθεση με την Αλβανία, αυτό το τελευταίο ήταν που ανέκοψε για μία ακόμη φορά την ενταξιακή πορεία της συνυποψήφιας Βόρειας Μακεδονίας.
Η επιμονή της νέας κυβέρνησης των εθνικολαϊκιστών του VMRO να μην αναγνωρίζει τη συμφωνία φιλίας και καλής γειτονίας με τη Βουλγαρία, την οποία είχε υπογράψει η προηγούμενη κυβέρνηση του Ζόραν Ζάεφ και προβλέπει, στη βάση της γαλλικής πρότασης, στην οποία συναινεί και η Ε.Ε., τη συνταγματική τροποποίηση για την κατοχύρωση στο εσωτερικό βουλγαρικής μειονότητας, οδήγησε τη Σόφια να μπλοκάρει, κάνοντας χρήση του βέτο, την ενταξιακή διαδικασία.
Η αμφισβήτηση από τη σημερινή ηγεσία στα Σκόπια και των συμφωνιών των Πρεσπών με την Ελλάδα και της Αχρίδας, που έθετε το πλαίσιο αρμονικής συνύπαρξης στο εσωτερικό με τους Αλβανούς του Τετόβου, έχει αυξήσει την καχυποψία στους Ευρωπαίους ότι μπορεί να οδηγήσει σε επικίνδυνη αποσταθεροποίηση όχι μόνο το αδύναμο και ευάλωτο κράτος της Βόρειας Μακεδονίας, αλλά και τη νότια Βαλκανική γενικότερα.
