Πάνω από 10 εκατ. κάτοικοι έμειναν την Παρασκευή χωρίς ηλεκτρικό ρεύμα στην Κούβα, μετά την κατάρρευση του εθνικού δικτύου. Η αποκατάσταση της παροχής ρεύματος βρίσκεται σε εξέλιξη, ωστόσο οι προκλήσεις παραμένουν.
Γιατί κατέρρευσε το δίκτυο;
Το ηλεκτρικό δίκτυο της Κούβας και οι πετρελαϊκοί σταθμοί παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας είναι απαρχαιωμένοι. Κατασκευάστηκαν πριν από δεκαετίες και έχουν συντηρηθεί ελάχιστα. Και επειδή η Κούβα παράγει ελάχιστα ορυκτά καύσιμα, εξαρτάται σχεδόν εξ ολοκλήρου από τις εισαγωγές.
Φέτος, η Βενεζουέλα μείωσε κατά το ήμισυ τις αποστολές καυσίμων στην Κούβα, καθώς αγωνίζεται για να εξασφαλίσει επαρκείς ποσότητες για τις ανάγκες της. Ρωσία και Μεξικό έχουν επίσης μειώσει τις εξαγωγές προς την Κούβα, αναγκάζοντας την κυβέρνηση να αναζητήσει καύσιμα στην πολύ ακριβότερη αγορά spot.
Η κατάσταση κορυφώθηκε την Παρασκευή, όταν ο μεγαλύτερος σταθμός ηλεκτροπαραγωγής της Κούβας παρουσίασε δυσλειτουργία, ενώ πολλές μικρότερες μονάδες βρίσκονταν ήδη εκτός λειτουργίας. Λόγω των κακών καιρικών συνθηκών είχε επίσης καθυστερήσει η άφιξη δεξαμενόπλοιων με πετρέλαιο, με αποτέλεσμα να μην μπορέσουν να τροφοδοτηθούν οι μονάδες ηλεκτροπαραγωγής του νησιού. Ο συνδυασμός αυτών των γεγονότων προκάλεσε την κατάρρευση ολόκληρου του δικτύου.
Ευθύνονται οι ΗΠΑ για το πρόβλημα της Κούβας;
Η Κούβα κατηγορεί το αμερικανικό εμπάργκο αλλά και τις πρόσφατες κυρώσεις του πρώην προέδρου Ντόναλντ Τραμπ, για τα προβλήματα ηλεκτρικής ενέργειας που αντιμετωπίζει. Τους ισχυρισμούς αυτούς επανέλαβε την Πέμπτη ο πρόεδρος Μιγκέλ Ντίας-Κανέλ.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες αρνούνται οποιονδήποτε ανάμειξη στην πρόσφατη κατάρρευση του δικτύου.
Οι αμερικανικές κυρώσεις, ωστόσο, περιπλέκουν τη χρηματοδότηση της αγοράς καυσίμων και ανταλλακτικών για την Κούβα. Απομακρύνουν επίσης πολλά πετρελαιοφόρα, αναγκάζοντας την Κούβα και τη Βενεζουέλα να εξαρτώνται αποκλειστικά από τον δικό τους απαρχαιωμένο στόλο για τη μεταφορά του πετρελαίου.
Αλλά και η κυβέρνηση της Κούβας έχει αναγνωρίσει τις δικές της ελλείψεις. Η ανεξέλεγκτη διαφθορά, η γραφειοκρατία και η τεράστια αναποτελεσματικότητα έχουν γονατίσει την οικονομία, αφήνοντας την κυβέρνηση χωρίς κεφάλαια για να αναβαθμίσει το ηλεκτρικό της δίκτυο.
Πώς αντιδρούν οι πολίτες;
Η ζωή στην Κούβα είναι εξαιρετικά δύσκολη. Εκατομμύρια άνθρωποι υποφέρουν καθημερινά λόγω της έλλειψης ηλεκτρικού ρεύματος. Εχουν αυξηθεί ραγδαία οι ασθένειες που μεταδίδονται από κουνούπια. Εκατοντάδες χιλιάδες Κουβανοί δεν έχουν πρόσβαση σε νερό, εν μέρει λόγω των διακοπών ρεύματος που έχουν παραλύσει τις υποδομές.
Επίσης, οι τεράστιες ελλείψεις σε τρόφιμα, καύσιμα και φάρμακα περιπλέκουν τη ζωή στο νησί. Επειτα από μήνες πολύωρων καθημερινών διακοπών ρεύματος έχουν μειωθεί σημαντικά τα αποθέματα στις αποθήκες κατεψυγμένων τροφίμων.
Η απογοήτευση για την κατάσταση που επικρατεί είναι καθολική. Καθώς η κυβέρνηση δεν ανέχεται τις διαμαρτυρίες, πολλοί είναι οι πολίτες εκφράζουν τη δυσαρέσκειά τους εγκαταλείποντας τη χώρα.
Ποιες λύσεις προτείνει η κυβέρνηση;
Η κυβέρνηση δηλώνει ότι έχει ξεκινήσει να επενδύει σε ένα μακροπρόθεσμο σχέδιο για την παραγωγή ενός αυξανόμενου ποσοστού ηλεκτρικής ενέργειας από ΑΠΕ. Επενδύει επίσης στην παραγωγή περισσότερου αργού πετρελαίου στο εσωτερικό της χώρας.
Τα κρατικά μέσα ενημέρωσης ανέφεραν αυτή την εβδομάδα ότι 26 φωτοβολταϊκά πάρκα βρίσκονται υπό κατασκευή σε ολόκληρη τη χώρα, με στόχο συνολική ισχύ 1.000 μεγαβάτ. ή το 1/3 της υφισταμένης ζήτησης, εντός δύο ετών. Ενα αντίστοιχο έργο αναμένεται να ολοκληρωθεί μέχρι το 2031.
Η οικονομική κρίση, οι ελλείψεις καυσίμων και η έλλειψη χρηματοδότησης επιβραδύνουν την πρόοδο, αναγκάζοντάς τη χώρα να συνεχίσει να βασίζεται στους απαρχαιωμένους σταθμούς παραγωγής ενέργειας στο εγγύς μέλλον.
Εχει σημειωθεί ξανά ολική κατάρρευση του δικτύου;
Μετά το πέρασμα του τυφώνα Ιαν τον Σεπτέμβριο του 2022, το δίκτυο της Κούβας κατέρρευσε, αφήνοντας ολόκληρη τη χώρα χωρίς ρεύμα για αρκετές ημέρες.
Οι αρχές αποκατέστησαν την παροχή ρεύματος, αλλά είχαν ήδη ξεσπάσει διαμαρτυρίες σε διάφορες πόλεις του νησιού, συμπεριλαμβανομένης της Αβάνας.
Πηγή: Reuters
