Η Τουρκία ετοιμάζεται να περάσει έναν νέο νόμο ενάντια στην ξένη επιρροή σε θέματα που θα μπορούσαν να βλάψουν το εθνικό συμφέρον της χώρας, εγείροντας ανησυχίες μεταξύ των πολιτών και των μέσων ενημέρωσης πως η κυβέρνηση θα χρησιμοποιήσει τους νέους νόμους για να «τσακίσει» τους αντιφρονούντες, που θα μπορούν πλέον να χαρακτηρίζονται «ξένοι πράκτορες». Το νομοσχέδιο, που αναμένεται να συζητηθεί στο Κοινοβούλιο τις ερχόμενες ημέρες, έχει ως αναφερόμενο στόχο τον περιορισμό όσων «επιβουλεύονται την ασφάλεια του κράτους ή τα εσωτερικά και εξωτερικά του συμφέροντα» ακολουθώντας υποδείξεις κάποιας ξένης χώρας ή κάποιου ξένου οργανισμού. Σύμφωνα με προσχέδιο του νόμου που περιήλθε στην κατοχή του δικτύου Bloomberg, οι παραβάτες θα αντιμετωπίζουν έως και επτά χρόνια φυλάκιση.
Η κίνηση έρχεται ως μέρος ενός ευρύτερου πακέτου δικαστικών μεταρρυθμίσεων που προτάθηκε από το κόμμα AKΡ του προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και παρουσιάζει μεγάλη ομοιότητα με τον «νόμο για τους ξένους πράκτορες» που ψηφίστηκε πρόσφατα στη Γεωργία.
Ο τελευταίος προκάλεσε καταδίκη από τα δυτικά κράτη και πυροδότησε μαζικές διαμαρτυρίες στο εσωτερικό της χώρας, με ανεξάρτητα μέσα να καταγγέλλουν πως πρόκειται ουσιαστικά για έναν μηχανισμό καταστολής της ελευθερίας του λόγου. Η Ρωσία διαθέτει έναν παρόμοιο μηχανισμό που στο παρελθόν έχει χρησιμοποιηθεί ως μέσο για την καταστολή της εσωτερικής κριτικής.
Δικαστικοί εμπειρογνώμονες και δημοσιογράφοι εξέφρασαν ανησυχία για την ασάφεια και την ευρεία διατύπωση του υπό εξέταση τουρκικού νόμου. Τα πολιτικά (εσωτερικά και εξωτερικά) συμφέροντα της Τουρκίας υπόκεινται σε συνεχείς αλλαγές και οι Αρχές θα μπορούσαν να χρησιμοποιήσουν αυτήν την ασάφεια για να καταστείλουν κάθε κριτική κατά της κυβέρνησης, λένε. Ο Ινάν Αγκούν Αλπ, βουλευτής από το Ρεπουμπλικανικό Λαϊκό Κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης (CHP), είπε ότι το νομοσχέδιο θα προλειάνει το έδαφος για ένα «πολύ πιο κατασταλτικό κράτος». «Αυτός είναι ένας πολύ σοβαρός αυταρχικός νόμος», είπε ο Αλπ. «Ο ορισμός του εγκλήματος μέσα από αόριστες εκφράσεις ανοίγει τον δρόμο για την τιμωρία όλων των αντιπάλων».
Ο Ερντογάν και η κυβέρνησή του έχουν περιορίσει την ελευθερία του λόγου τα τελευταία χρόνια μέσω διαφόρων νόμων και χιλιάδες έχουν αντιμετωπίσει κράτηση ή δίκες με την κατηγορία της προσβολής του προέδρου. Σύμφωνα με έναν άλλο νόμο για την «παραπληροφόρηση» που εφαρμόστηκε πριν από δύο χρόνια, η διάδοση ψευδών πληροφοριών για την ασφάλεια, τη δημόσια τάξη ή τη γενική ευημερία της Τουρκίας θα μπορούσε να οδηγήσει σε ποινή φυλάκισης έως και τριών ετών.
Οι επικριτές, συμπεριλαμβανομένου του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης, το είχαν χαρακτηρίσει τότε «νομοσχέδιο λογοκρισίας», λέγοντας ότι η ευρεία διατύπωσή του δίνει στις Αρχές την εξουσία να πατάξουν οποιονδήποτε δεν ασπάζεται το κυβερνητικό αφήγημα.
Δεκάδες μέσα ενημέρωσης τάσσονται τώρα ενάντια στον «νόμο περί ξένης επιρροής» και ζητούν την άμεση απόσυρσή του. «Βλέπουμε το νομοσχέδιο ως μια ανησυχητική απειλή για την ελευθερία της έκφρασης και την κοινωνία των πολιτών», δήλωσε ο Μουσταφά Κουλέλι, αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Ομοσπονδίας Δημοσιογράφων (EFJ). «Το αόριστα διατυπωμένο νομοσχέδιο θα μπορούσε να μετατρέψει τις καθημερινές δημοσιογραφικές και αστικές δραστηριότητες υπεράσπισης της αλήθειας σε αξιόποινα εγκλήματα». Η Τουρκία κατατάχθηκε πέρυσι στη 10η θέση παγκοσμίως όσον αφορά τη φυλάκιση δημοσιογράφων στην έκθεση της Επιτροπής Προστασίας των Δημοσιογράφων.
