ΑΠΟΣΤΟΛΗ – ΡΩΣΙΑ-ΣΟΤΣΙ. Ο Σεργκέι Καραγκάνοφ είναι ένας από τους Ρώσους ακαδημαϊκούς με το μεγαλύτερο κύρος σε θέματα εξωτερικής πολιτικής. Επί σειράν ετών σύμβουλος των προέδρων Γέλτσιν και Πούτιν, υπήρξε συνομιλητής της Δύσης, συμμετέχοντας σε θεσμούς όπως η Τριμερής (ΗΠΑ – Ε.Ε. – Ιαπωνία) και το αμερικανικό Συμβούλιο Διεθνών Σχέσεων. Τον συναντήσαμε στο Σότσι, όπου άρχισε χθες η ετήσια διάσκεψη της Λέσχης Βαλντάι, του σημαντικότερου ρωσικού think tank, με κυρίαρχη ιδέα τη μεγάλη στροφή της Ρωσίας προς την Ευρασία. Αναπόφευκτα, η πρώτη ερώτηση ήταν για τις αμερικανικές εκλογές.
«Ως πολίτης του κόσμου θα προτιμούσα τον Ντόναλντ Τραμπ γιατί διαπνέεται περισσότερο από μια εθνοκεντρική αντίληψη στην εξωτερική πολιτική του. Αλλά καθώς οι ΗΠΑ επιμένουν να συμπεριφέρονται ως ο ηγεμόνας του κόσμου, θα ευχόμουν να κερδίσει η Κάμαλα Χάρις, γιατί θα ακολουθήσει τον νεοφιλελεύθερο κοσμοπολιτισμό του Τζο Μπάιντεν που σκοτώνει την Αμερική», μας λέει ο κ. Καραγκάνοφ.
Προεκλογικά ο Τραμπ υποσχέθηκε ότι, αν εκλεγεί, θα τελειώσει τον πόλεμο στην Ουκρανία σε 24 ώρες. Ρώτησα τον συνομιλητή μου αν έχει κάποια ιδέα τι έχει στο μυαλό του ο τέως πρόεδρος και αν έχει μιλήσει τελευταία με τον Βλαντιμίρ Πούτιν. «Ο,τι κι αν σκέφτεται, το σημαντικό είναι τι σκεφτόμαστε εμείς. Είμαστε αποφασισμένοι να συνεχίσουμε μέχρι να πετύχουμε το σύνολο των στόχων μας: καθολική ήττα της Ουκρανίας, αποστρατιωτικοποίηση και ουδετερότητα του ουκρανικού κράτους, απομάκρυνση των υποδομών του ΝΑΤΟ όσο πιο μακριά γίνεται από τα ρωσικά σύνορα».
Τον Ιούνιο του 2023, ο Σεργκέι Καραγκάνοφ προκάλεσε έντονα σχόλια, καθώς έγραψε άρθρο με το οποίο συνιστούσε ακόμη και προληπτικό πυρηνικό πλήγμα εναντίον ευρωπαϊκών χωρών-μελών του ΝΑΤΟ, «για να λογικευτούν» στο Ουκρανικό. Του ζήτησα εξηγήσεις και ιδού τι μου είπε:
«Ανέπτυξα μια ολοκληρωμένη πολιτική πυρηνικής αποτροπής με στόχο να αναχαιτιστεί ο ορατός κίνδυνος ενός τρίτου παγκοσμίου πολέμου. Αυτή η πολιτική περιλαμβάνει πολλά πράγματα: ανάπτυξη του πυρηνικού οπλοστασίου, νέο πυρηνικό δόγμα που θα κατεβάζει το κατώφλι για τη χρήση ατομικών όπλων –κάτι που βρίσκεται ήδη σε εξέλιξη– και μπορεί να φτάσει μέχρι το ανταποδοτικό πυρηνικό πλήγμα, αν συνεχίσουν τον πόλεμο μέσω αντιπροσώπων εναντίον της Ρωσίας». Μα δεν είναι αυτό ένα είδος ρωσικής ρουλέτας για το μέλλον της ανθρωπότητας, αφού είναι κάτι παραπάνω από πιθανό ότι οι ΗΠΑ θα απαντήσουν; «Ποτέ δεν θα το κάνουν», εκτιμά ο κ. Καραγκάνοφ. «Μόνο αν στον Λευκό Οίκο και στο Πεντάγωνο θα βρίσκονται άνθρωποι που μισούν την Αμερική», επιμένει. Του ζήτησα να επιβεβαιώσει την παρουσία 8.000 στρατιωτών της Βόρειας Κορέας στη ρωσική περιοχή του Κουρσκ, όπως υποστηρίζουν οι Αμερικανοί, και τον ρώτησα αν αυτό είναι ένα σημάδι αδυναμίας του ρωσικού στρατού. Αλλη μια φορά, δεν μάσησε τα λόγια του: «Εχουμε υπογράψει συμφωνία αμοιβαίας στρατιωτικής συνεργασίας με τη Βόρεια Κορέα. Οι στρατιώτες της βρίσκονται στη Ρωσία βάσει αυτής της συμφωνίας. Τους προσφέρουμε τη δυνατότητα να εκπαιδευτούν σε συνθήκες πολέμου και εκείνοι θα σώσουν ζωές Ρώσων στρατιωτών πολεμώντας στο μέτωπο. Είναι κάτι αμοιβαία επωφελές». Κατά την εκτίμησή του, οι Βορειοκορεάτες στρατιώτες θα περιοριστούν στο Κουρσκ και δεν θα μπουν σε ουκρανικό έδαφος.
Το μέλλον είναι η Ευρασία
Στη διάσκεψη της Λέσχης Βαλντάι, ο Σεργκέι Καραγκάνοφ επέμεινε στη θεμελιακή ιδέα του, ότι το «ταξίδι τριών αιώνων της Ρωσίας στην Ευρώπη φτάνει στο τέλος του» και ότι το μέλλον της βρίσκεται στην Ευρασία και ιδίως στις σχέσεις της με την Κίνα. Τον ρώτησα αν η Ρωσία κινδυνεύει να εξελιχθεί σε ελάσσονα εταίρο της οικονομικά ισχυρότερης Κίνας και αν η ευρασιατική στροφή δεν είναι γεωστρατηγική επιλογή της Μόσχας, αλλά αναγκαστική κίνηση λόγω του εξοστρακισμού της από την ευρωατλαντική κοινότητα.
«Σε καμία περίπτωση, δεν είμαστε ελάσσων εταίρος της Κίνας. Είμαστε παραπάνω από ισότιμοι, είμαστε η πολιτική και στρατιωτική ραχοκοκαλιά της Ευρασίας. Συνιστούσα αυτή τη στροφή δύο δεκαετίες πριν από την ουκρανική κρίση. Η Ρωσία αυτή τη στιγμή βρίσκεται σε οικονομική και πολιτιστική άνθηση, γιατί είμαστε ένα έθνος πολεμιστών που αναγκάζεται να απαντήσει στην πρόκληση. Ελπίζω πως όταν τελειώσει ο πόλεμος θα επανέλθει η κανονικότητα στις σχέσεις μας με ευρωπαϊκές χώρες όπως η Ελλάδα, η Ουγγαρία, ίσως και η Ιταλία ή ακόμη και η Γαλλία. Λιγότερες ελπίδες έχω για τη Γερμανία, αλλά κανείς δεν ξέρει διότι τα οικονομικά συμφέροντα παίζουν τον ρόλο τους». Και η Τουρκία; «Ο Ταγίπ Ερντογάν είναι έξυπνος πολιτικός, παίζει τα παιχνίδια του, είναι στο ΝΑΤΟ, αλλά δείχνει ενδιαφέρον να μπει και στις BRICS. Πολιτιστικά βρίσκεται στο ίδιο μήκος κύματος με τη Ρωσία, λέει αντίο σε αυτή την Ευρώπη που υπάρχει σήμερα και βλέπει το μέλλον της χώρας του στην Ευρασία».
