Εν θερμώ αποτυπώνω σκέψεις για τα αποτελέσματα των εκλογών στην Αμερική. Ομολογώ ότι ήταν οι πρώτες εκλογές που δεν είχα καμία αίσθηση για το πώς θα κατέληγαν. Το 2016 μου ήταν αδύνατο να πιστέψω ότι υπήρχαν αρκετοί άνθρωποι που θα ψήφιζαν τον Τραμπ, αν και είχα πλήρη αίσθηση του πόσο μισητή ήταν η Χίλαρι Κλίντον.
Σε αυτές τις εκλογές, όμως, αν και το μεγαλύτερο μέρος των ψηφοφόρων που ψήφισαν την Κάμαλα Χάρις το έκαναν με μισή καρδιά, ήταν προφανές ότι ο αγώνας θα ήταν άνισος. Αν οι Δημοκρατικοί αποδείχθηκαν ανεπαρκείς, οι Ρεπουμπλικανοί αποδείχθηκαν ηθικά ρυπαροί: αποδέχθηκαν για υποψήφιο έναν βιαστή και δολοπλόκο, αδίστακτο δημαγωγό.
Πρέπει να αναγνωρίσουμε ότι οι ψηφοφόροι του Τραμπ δεν ψήφισαν εναντίον της Κάμαλα Χάρις, αλλά ψήφισαν υπέρ του Τραμπ. Ψήφισαν αυτόν, τον ίδιο που είχε αποσύρει τη χώρα από τη Συμφωνία του Ιράν, τη Συμφωνία του Παρισιού, είχε επιτρέψει την εξόρυξη πετρελαίου σε ευάλωτα περιβάλλοντα, τους είχε προτρέψει να πιουν χλωρίνη για να απαλλαγούν από τον SARS-CoV-2, είχε ορίσει δικαστές στο Ανώτατο Δικαστήριο που κατέλυσαν το δικαίωμα στην άμβλωση και επέτρεψαν την κατάργηση των ποσοστώσεων των κοινωνικά ευάλωτων ομάδων, απαγόρευσε την είσοδο στην Αμερική σε κατοίκους μουσουλμανικών χωρών, είπε ότι θα προστατεύσει τις γυναίκες είτε το θέλουν είτε όχι, έλυσε τους μοχλούς για τη γενοκτονία στη Γάζα. Αυτόν ψήφισαν, ήξεραν ποιον ψήφισαν. Ψήφισαν υπέρ του και όχι κατά της Χάρις. Ψήφισαν ρατσιστικά, σεξιστικά, ομοφοβικά, αντιεκπαιδευτικά, ξενοφοβικά.
Αλλά το ερώτημα παραμένει: Πώς μπορούν άνθρωποι να ψηφίσουν τέτοιον άνθρωπο; Πέρα από τις ψυχαναλυτικές προσεγγίσεις περί του αλλοπρόσαλλου και αντιφατικού της ανθρώπινης φύσης, χρειαζόμαστε απαντήσεις και από άλλες οπτικές, που θα διερευνήσουν το θέμα και από την πραγματιστική και από την πολιτική πλευρά του.
Κι εδώ νομίζω ότι πρέπει να δούμε το ότι από τη στιγμή που μπήκε ο Τραμπ στην εξίσωση των εκλογών, ο αγώνας ήταν άνισος, γιατί κρατάει στα χέρια του όλα τα μέσα της παραπληροφόρησης.
Μπορεί να λάμπει ο ήλιος έξω κι ο Τραμπ μπορεί να πείσει τους οπαδούς του ότι βρέχει καταρρακτωδώς και δεν έχουν καν ομπρέλα. Ολες οι κινήσεις του ήταν τέτοιες ώστε να υποστηρίζει την κάθε βλακεία που ο κάθε τραμπιστής ήταν διατεθειμένος να βγει από το στόμα του, όπως, για παράδειγμα, ότι οι Δημοκρατικοί ελέγχουν τον καιρό και κατευθύνουν τους τυφώνες προς όποια κατεύθυνση θέλουν.
Η συνεργασία Τραμπ, Μασκ και Κένεντι υπογραμμίζει ακριβώς αυτή τη στρατηγική. Αλλά να μην ξεχνάμε, επίσης, ότι ο Τραμπ από μόνος του είναι ένας άδειος ντενεκές, ένα κύμβαλο αλαλάζον, ένα πιόνι στα χέρια πολύ πιο ικανών και αδίστακτων στοιχείων με συντεταγμένο πρόγραμμα που μπορεί να το φέρει σε πέρας ο Τραμπ όχι μόνο χωρίς να αρθρώσει ούτε μία λέξη διαμαρτυρίας, χωρίς να προβάλει καμία αντίσταση, αλλά, αντιθέτως, με αυτοκρατορική υπερηφάνεια.
Οταν λέει ο Τραμπ ότι θα κυβερνήσει δικτατορικά, το εννοεί και θα το κάνει. Και ξέρει ότι θα κάνει τη βρώμικη δουλειά των άλλων. Και επαίρεται γι’ αυτό.
Ο κόσμος όμως θα καταστραφεί γιατί, τώρα πια, κανένα συμφέρον δεν έχει πατρίδα.
* Η κ. Νένη Πανουργιά είναι αναπληρώτρια καθηγήτρια Ανθρωπολογίας, ακαδημαϊκή διευθύνουσα του προγράμματος «Δικαιοσύνη στην Εκπαίδευση»στο Πανεπιστήμιο Κολούμπια.
