«Μείζονες επιπτώσεις» για τον κόσμο θα έχει η «σαρωτική» νίκη του Ντόναλντ Τραμπ στις προεδρικές εκλογές της περασμένης Τρίτης, σύμφωνα με τον ναύαρχο ε.α. Τζέιμς Σταυρίδη. Μιλώντας αποκλειστικά (μέσω e-mail) στην «Κ», ο Σταυρίδης, πρώην ανώτατος διοικητής του ΝΑΤΟ στην Ευρώπη, δίνει τις πρώτες του εκτιμήσεις για τον γεωπολιτικό σεισμό που αποτελεί η επιστροφή του Τραμπ στο Λευκό Οίκο.
Ο νεοεκλεγείς πρόεδρος, σύμφωνα με τον Σταυρίδη, «θα συνεχίσει να εκφράζει τον σκεπτικισμό του απέναντι στο ΝΑΤΟ. Η αποχώρηση των Ηνωμένων Πολιτειών από τη Συμμαχία δεν είναι ιδιαίτερα πιθανή, αλλά οι απαιτήσεις του για αύξηση των στρατιωτικών δαπανών από τους Ευρωπαίους θα ενταθούν. Μπορεί να επιμείνει σε ένα κατώτατο όριο (αμυντικών δαπανών) στο 3% του ΑΕΠ, σημαντικά υψηλότερο από τον υφιστάμενο στόχο του 2%, τον οποίο εξακολουθούν πολλά μέλη να μην πετυχαίνουν. Κάτι τέτοιο θα δημιουργήσει έντονες ρωγμές στην πολιτική συνοχή της Συμμαχίας και θα αποδυναμώσει τον αντίκτυπό της».
Αμεση πίεση
Η πιο ευθεία γεωπολιτική συνέπεια της εκλογής Τραμπ αφορά την Ουκρανία, που ήδη αντιμετωπίζει τεράστιες δυσκολίες απέναντι στην αργή αλλά ανελέητη προέλαση των Ρώσων εισβολέων στα ανατολικά. «Η Ουκρανία θα δεχθεί άμεση και σφοδρή πίεση να διαπραγματευθεί για τον τερματισμό του πολέμου με τη Ρωσία», εκτιμά ο Σταυρίδης. «Το Κρεμλίνο σχεδόν σίγουρα θα αποσπάσει τον επίσημο έλεγχο της Κριμαίας και των τεσσάρων επαρχιών του Ντονμπάς, που μαζί συνιστούν το 20% της χερσαίας έκτασης της Ουκρανίας. Ο Πούτιν κατ’ ελάχιστον θα απαιτήσει εγγυήσεις ότι η Ουκρανία δεν θα ενταχθεί ούτε στο ΝΑΤΟ ούτε στην Ε.Ε.».
Υπενθυμίζεται ότι τον περασμένο Δεκέμβριο, με τον Βίκτορ Oρμπαν να φεύγει την κρίσιμη στιγμή από το δωμάτιο, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο έδωσε το πράσινο φως για την έναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων Ε.Ε. – Ουκρανίας.
Στη Μέση Ανατολή, συνεχίζει ο Σταυρίδης, «η αμερικανική στήριξη προς το Ισραήλ θα συνεχιστεί αμείωτη. Το Ιράν θα δεχθεί αυστηρές προειδοποιήσεις να μην προχωρήσει στην ανάπτυξη πυρηνικών όπλων, που θα περιλαμβάνουν την απειλή μιας κοινής ισραηλινο-αμερικανικής στρατιωτικής επίθεσης αν το καθεστώς αγνοήσει τις προειδοποιήσεις. Οι Χούθις θα δεχθούν επίθεση από ένα συνασπισμό που θα περιλαμβάνει τις ΗΠΑ, το Ισραήλ, αραβικά κράτη και ενδεχομένως τη συμμετοχή κάποιων Ευρωπαίων – π.χ. του Ηνωμένου Βασιλείου και της Γαλλίας. Το επιτελείο του Τραμπ θα επιχειρήσει να μετατρέψει τις Συμφωνίες του Αβραάμ σε μία Συμμαχία του Αβραάμ, που θα περιλαμβάνει επίσημες εγγυήσεις ασφαλείας τόσο για το Ισραήλ όσο και για τα αραβικά κράτη του Κόλπου έναντι του Ιράν».
H αμερικανική στήριξη προς το Ισραήλ θα συνεχιστεί αμείωτη. Το Ιράν θα δεχθεί αυστηρές προειδοποιήσεις να μην προχωρήσει στην ανάπτυξη πυρηνικών όπλων, που θα περιλαμβάνουν την απειλή μιας κοινής ισραηλινο-αμερικανικής στρατιωτικής επίθεσης.
Σχετικά με την Κίνα, η ομάδα του Τραμπ «θα ξεκινήσει με την επιβολή υψηλών δασμών, αλλά θα είναι διατεθειμένη να τους χρησιμοποιήσει ως μοχλό πίεσης για να υποχρεώσει το Πεκίνο να αμβλύνει τις πολιτικές αθέμιτου ανταγωνισμού στο διεθνές εμπόριο και να ανοίξει περισσότερο την κινεζική αγορά για αμερικανικές εταιρείες».
«Οι συνολικοί δασμοί στα εισαγόμενα αγαθά, ανεξαρτήτως προέλευσης, θα αυξηθούν κάπου μεταξύ 10%-20%. Αυτό μπορεί να πυροδοτήσει έναν παγκόσμιο εμπορικό πόλεμο, καθώς η Ε.Ε., οι σύμμαχοι (των ΗΠΑ) στον Ειρηνικό και σίγουρα η Κίνα θα προχωρήσουν σε αντίποινα», προσθέτει ο Σταυρίδης.
Παραμένοντας στο μέτωπο του Ειρηνικού, σημειώνει ότι ο Τραμπ «θα πιέσει την Ιαπωνία, τη Νότια Κορέα και την Ταϊβάν να αυξήσουν τις αμυντικές τους δαπάνες, ιδιαίτερα μέσω της αγοράς αμερικανικών όπλων και πυρομαχικών. Η ομάδα του θα αντιπαρατεθεί με την Κίνα για τις εδαφικές διεκδικήσεις της στη Θάλασσα της Νότιας Κίνας και θα στηρίξει τις Φιλιππίνες», χώρα με τις οποία οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν υπογράψει συνθήκη συμμαχίας.
Για το κλίμα
Εξαιρετικά αρνητικό θα είναι το αποτύπωμα της νέας κυβέρνησης και στη μάχη κατά της κλιματικής αλλαγής. «Oσον αφορά το περιβάλλον, (ο Τραμπ) θα αποσυρθεί από τη Συμφωνία του Παρισιού για το κλίμα και θα κάνει πράξη το σύνθημα “Drill, baby, drill!” (σ.σ.: θα δώσει έμφαση στις εξορύξεις ορυκτών καυσίμων). Θα δοθεί πολύ λιγότερη προσοχή σε οποιαδήποτε πτυχή του περιορισμού της υπερθέρμανσης του πλανήτη ή σε κανονιστικά πλαίσια (για την προστασία του περιβάλλοντος). Αντί των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, θα εστιάσουν στους υδρογονάνθρακες».
Τέλος, σχετικά με τις ελληνοαμερικανικές σχέσεις, ο Σταυρίδης προβλέπει ότι θα υπάρχει συνέχεια: «Η κυβέρνηση Τραμπ θα θέλει να συνεχίσει τη θερμή συνεργασία που υφίσταται αυτή τη στιγμή μεταξύ ΗΠΑ και Ελλάδας, συμπεριλαμβανομένων της πρόσβασης σε ναυτικές βάσεις και της αμυντικής συνεργασίας και κοινών ασκήσεων».
______________________________________________________________________________________________
Κεντρική φωτογραφία: Μάσκες του Βλαντιμίρ Πούτιν και του Ντόναλντ Τραμπ στην πρόσοψη καταστήματος με αναμνηστικά στην Αγία Πετρούπολη, την επομένη των αμερικανικών εκλογών. Σύμφωνα με τον Τζέιμς Σταυρίδη, η πιο ευθεία γεωπολιτική συνέπεια της αλλαγής φρουράς στον Λευκό Οίκο αφορά την Ουκρανία. [AP Photo/Dmitri Lovetsky]
