ΒΡΥΞΕΛΛΕΣ – ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΣΗ. Με «κακούς οιωνούς» άρχισε χθες στο Μπακού του Αζερμπαϊτζάν η 29η Διάσκεψη των Ηνωμένων Εθνών για την Κλιματική Αλλαγή (COP29), που θα διαρκέσει έως τις 22 Νοεμβρίου. Πέραν του ότι η επιλογή διεξαγωγής της διάσκεψης είναι εκ νέου αμφιλεγόμενη, καθώς πρόκειται για πετρελαιοπαραγωγό χώρα, φέτος αρκετοί Ευρωπαίοι ηγέτες θα απουσιάζουν, με πρώτη την πρόεδρο της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, την ώρα που ο Ντόναλντ Τραμπ απειλεί με απόσυρση από την εμβληματική συμφωνία του Παρισιού του 2015 για μείωση των εκπομπών αερίων. Με τη χρηματοδότηση για την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης να αποτελεί βασικό θέμα της διάσκεψης, δημιουργούνται εύλογα ερωτήματα για το τι τελικά μπορεί να συμφωνηθεί στο Μπακού.
Η 29η Διάσκεψη για το Κλίμα με τη συμμετοχή σχεδόν 200 χωρών διεξάγεται μάλιστα τη χρονιά που θεωρείται βέβαιο ότι θα χαρακτηριστεί η θερμότερη των τελευταίων δεκαετιών, ωστόσο, η επανεκλογή του Τραμπ ενδεχομένως να αφήσει την Ε.Ε, χωρίς σοβαρό «σύμμαχο» για την κλιματική δράση.
Επικαλούμενη τις δυσκολίες της μεταβατικής περιόδου, μια και η Κομισιόν αναμένεται να αναλάβει καθήκοντα την 1η Δεκεμβρίου, η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν αποφάσισε να μη μεταβεί στο Μπακού, ενώ θα απουσιάζουν Γαλλία και Γερμανία λόγω εσωτερικών πολιτικών προβλημάτων. Σε επίπεδο ηγετών θα παραστούν η Ιταλίδα πρωθυπουργός και ο Ισπανός ομόλογός της, ο οποίος βρίσκεται αντιμέτωπος με τις φονικές καταστροφές των πλημμυρών στη Βαλένθια, λόγω της κλιματικής αλλαγής. Οι επιστήμονες άλλωστε έχουν συνδέσει σειρά πρόσφατων καταστροφικών γεγονότων με την υπερβολική θερμότητα που αποθηκεύεται από τα αέρια του θερμοκηπίου στην ατμόσφαιρα.
Η COP29 διεξάγεται τη θερμότερη χρονιά σε μια πετρελαιοπαραγωγό χώρα, ενώ συμπίπτει με την επανεκλογή Τραμπ, που θέλει απόσυρση των ΗΠΑ από τη συμφωνία του Παρισιού και περισσότερες εξορύξεις.
Απέναντι σε αυτή την πραγματικότητα, το μεταβατικό επιτελείο του εκλεγμένου προέδρου των ΗΠΑ έχει ετοιμάσει ήδη εκτελεστικά διατάγματα απόσυρσης από τη συμφωνία του Παρισιού, ενώ θα επιτρέψει περαιτέρω γεωτρήσεις και εξορύξεις, όπως δεσμεύθηκε προεκλογικά. Την Κομισιόν θα εκπροσωπήσει από σήμερα ο νυν και μελλοντικός επίτροπος για το Κλίμα, Βούπκε Χούκστρα, ο οποίος αναλαμβάνει δύσκολη αποστολή να προωθήσει τα συμφέροντα της Ε.Ε. –που έχει υιοθετήσει τους πιο «φιλόδοξους» κλιματικούς στόχους, ενώ αποτελεί τον μεγαλύτερο πάροχο διεθνούς χρηματοδότησης για το κλίμα (28,6 δισ. το 2023)– έναντι παγκοσμίων παικτών.
Ακριβή ενέργεια
Την ίδια στιγμή, η ευρωπαϊκή οικονομία αντιμετωπίζει την «πρόκληση» των υψηλών τιμών ενέργειας. Διόλου τυχαία, το θέμα κυριάρχησε στις συζητήσεις για την ανταγωνιστικότητα της ευρωπαϊκής οικονομίας την περασμένη Παρασκευή στο άτυπο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο στη Βουδαπέστη, με την πρόεδρο της Κομισιόν να χαρακτηρίζει την ενέργεια κρίσιμο τομέα για την ευρωπαϊκή «ασφάλεια», αλλά και «ευκαιρία» για την Ε.Ε. και τις ΗΠΑ. Ανέφερε, μάλιστα, ότι η Ε.Ε. θα αναζητήσει αύξηση εισαγωγών αμερικανικού υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) στο πλαίσιο συνολικής συμφωνίας, που ετοιμάζεται να προσφέρει στον νεοεκλεγέντα πρόεδρο, προκειμένου να μην προχωρήσει στην «απειλή» καθολικού δασμού 20% στα εισαγόμενα ευρωπαϊκά προϊόντα.
Και ενώ πράγματι ο Τραμπ ετοιμάζει νέες αδειοδοτήσεις για τερματικούς σταθμούς LNG, που «κουμπώνουν» με τις φιλόδοξες προθέσεις της Κομισιόν, σε επίπεδο στόχων για αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης οι διαπραγματεύσεις με τον νέο ένοικο του Λευκού Οίκου θα είναι «σκληρές» και απρόβλεπτες, όπως προέβλεψε χθες στο Μπακού ο νυν ειδικός απεσταλμένος των ΗΠΑ για το Κλίμα Τζον Ποντέστα, υπενθυμίζοντας ότι οι σχέσεις του νέου προέδρου με την κλιματική αλλαγή συνοψίζονται στις λέξεις «φάρσα» και «ορυκτά καύσιμα».