Κάποιες από τις πιο σοκαριστικές εικόνες της συριακής κρίσης έχουν να κάνουν με τα παιδιά. Το σώμα ενός πνιγμένου τρίχρονου σε μια τουρκική ακτή, το ανέκφραστο πεντάχρονο παιδί από το Χαλέπι, ματωμένο και καλυμμένο από στάχτες αφού ανασύρθηκε από ένα βομβαρδισμένο κτίριο, τα λένε όλα. Σήμερα κάποιοι συγγραφείς παιδικών βιβλίων που συγκινήθηκαν από αυτές τις εικόνες προσπαθούν να δώσουν μια ανθρώπινη και προσωπική πτυχή αυτού του πολέμου στα έργα τους. Σε περισσότερα από δώδεκα βιβλία πρωταγωνιστούν νεαροί μουσουλμάνοι πρόσφυγες.
Πρόκειται για εικονογραφημένα βιβλία για αναγνώστες από τεσσάρων ετών, αλλά και έναν μεγάλο αριθμό βιβλίων για μαθητές του δημοτικού και του γυμνασίου που εξερευνούν τις πιο σκοτεινές πτυχές της προσφυγικής κρίσης. Κάποια βιβλία αναφέρονται και σε θέματα όπως είναι η επικυριαρχία του Ισλαμικού Κράτους αλλά και η αντιπαλότητα ανάμεσα σε σουνίτες και σιίτες.
Το εικονογραφημένο βιβλίο της Σούζαν ντε Ρίζο που φέρει το τίτλο «Πανέμορφα πουλιά μου» αφηγείται την ιστορία ενός μικρού αγοριού από τη Συρία που ζει στο στρατόπεδο προσφύγων Ζαατάρι στην Ιορδανία και το οποίο μπορούσε να εξημερώνει τα άγρια πτηνά. Στο βιβλίο της γράφει για τον Σάμι, το παιδί που εκπαίδευε περιστέρια και πρέπει να τα εγκαταλείψει όταν η οικογένεια εγκαταλείπει το σπίτι της στη Συρία για να βρει καταφύγιο στην Ιορδανία. Εκεί ο Σάμι βρίσκει παρηγοριά φροντίζοντας τα άγρια πουλιά.
Κάνοντας έρευνα για το μυθιστόρημά της «Η Γη των μόνιμων αντίο», η συγγραφέας Ατια Αμπάουι ταξίδεψε στη Λέσβο και μίλησε με τους Σύρους πρόσφυγες σε κάποιο στρατόπεδο προσφύγων. Τα παιδικά βιβλία που έχουν ως θέμα τους τη συριακή κρίση έρχονται στην κατάλληλη στιγμή, καθώς ο κόσμος βιώνει τη μεγαλύτερη προσφυγική κρίση από τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, όπου εκατομμύρια άνθρωποι και πολλά παιδιά προσπαθούν να διαφύγουν από τα πεδία των πολέμων στη Συρία, το Ιράκ και το Αφγανιστάν. Ο εμφύλιος πόλεμος στη Συρία και μόνον έχει ξεριζώσει από τις εστίες τους περισσότερο από δύο εκατομμύρια παιδιά, σύμφωνα με τα στοιχεία που έδωσε στη δημοσιότητα η UNICEF.
«Είναι πολύ σημαντικό να συμμετάσχουν και τα παιδιά στη διαχείριση του κόσμου όπως είναι σήμερα. Και σήμερα ο κόσμος είναι ένα πολύ πολύπλοκο μέρος», λέει ο Ζαρίν Τζαφέρι, εκδότης των αναγνωσμάτων «Σαλάαμ», ενός μουσουλμανικού εντύπου για παιδιά.
Κάποια από τα αναγνώσματα εξερευνούν τους επικίνδυνους δρόμους που ακολουθούν οι πρόσφυγες, καθώς εμπιστεύονται τις ζωές τους στους διακινητές και κινούνται σε πεδία πολέμου που ελέγχουν οι εξτρεμιστές και ομάδες ανταρτών. Κάποια βιβλία εστιάζουν το ενδιαφέρον τους στις διακρίσεις αλλά και το συναίσθημα του ξεριζωμού που βιώνουν οι μουσουλμάνοι αιτούντες άσυλο. Στο «Οι γραμμές που διασχίζουμε», ένα μυθιστόρημα για νεαρούς ενήλικες της Ραντά Αμπντέλ Φατάχ, το ενδιαφέρον επικεντρώνεται σε μια νεαρή μουσουλμάνα προσφυγοπούλα από το Αφγανιστάν, την οποία προσεγγίζουν εθνικιστές στην Αυστραλία όπου η οικογένεια της έχει ένα εστιατόριο. Εκεί η Μίνα ερωτεύεται ένα αγόρι οι γονείς του οποίου τάσσονται κατά των μεταναστών και των μουσουλμάνων. «Σε πολιτικό επίπεδο υπάρχει δαιμονοποίηση των προσφύγων και ήθελα οι αναγνώστες να καταλάβουν πώς είναι οι ζωές αυτών των ανθρώπων», λέει η Αμπντέλ Φατάχ.
