Η ανατριχιαστική μαρτυρία ενός Ελληνα Εβραίου που βρισκόταν φυλακισμένος στο Άουσβιτς και αναγκάστηκε να βοηθήσει τους ναζί, αποκρυπτογραφήθηκε, χάρη σε επίμονη μελέτη και με τη βοήθεια ψηφιακών μέσων.
Σε πρόχειρα σημειώματα που κρατούσε ο Ελληνικής καταγωγής Εβραίος, Μαρσέλ Νατζαρή, περιγράφει πως χιλιάδες Εβραίοι «στοιβάζονταν σαν σαρδέλες» καθημερινά σε θαλάμους αερίων.
Το 1944, ο 26χρονος περιγράφει, στα γραμμένα στα ελληνικά σημειώματά του, τον διακαή πόθο του για εκδίκηση καθώς είχε ακούσει από άλλους Εβραίους ότι η μητέρα του, ο πατέρας και η αδελφή του Νέλλη είχαν πεθάνει στο στρατόπεδο του Άουσβιτς-Μπίρκεναου, στη νότια Πολωνία.
«Συχνά σκεφτόμουν να μπω κι εγώ με τους άλλους στους θαλάμους για να βάλω ένα τέλος σε όλο αυτό, αλλά πάντα η σκέψη της εκδίκησης με απέτρεπε. Ηθελα και θέλω να ζήσω για να εκδικηθώ για τον θάνατο του πατέρα, της μητέρας και της μικρής μου αδερφής».
Ο Νατζαρή ήταν ανάμεσα στα 2.200 μέλη των «Sonderkommando», Εβραίων σκλάβων των SS που έπρεπε να συνοδεύσουν άλλους Εβραίους στους θαλάμους αερίων και καλούνταν να κάψουν τα σώματα τους, να συλλέξουν τα χρυσά σφραγίσματα και τα μαλλιά των γυναικών και να ρίξουν τις στάχτες τους στο ποτάμι.
Τον Νοέμβριο του 1944 ο Νατζαρή, τοποθέτησε το 13 σελίδων χειρόγραφό του σε ένα θερμός και το σφράγισε. Στη συνέχεια το έβαλε σε μια δερμάτινη θήκη και το έθαψε κοντά στο Κρεματόριο με τον αριθμό 3.
Μετά από 36 χρόνια το θερμός ανακάλυψε κατά τύχη ένας Πολωνός φοιτητής γεωπονικής κατά τη διάρκεια εκσκαφής στο σημείο.
«Το κρεματόριο είναι ένα μεγάλο κτίριο με μια μεγάλη καμινάδα και 15 φούρνους. Κάτω από τον κήπο υπάρχουν δύο τεράστια κελάρια, το ένα για να γδύνονται οι άνθρωποι και το άλλο είναι ο θάλαμος αερίων. Σε αυτό μπαίνουν γυμνοί, μέχρι και 3.000 άτομα καποιες φορές, και μετά από έξι ή επτά λεπτά πεθαίνουν», γράφει μεταξύ άλλων.
Περιγράφει ακόμη πώς οι Γερμανοί είχαν εγκαταστήσει σωληνώσεις για να κάνουν τον θάλαμο αερίων να μοιάζει με ντους. «Οι φιάλες αερίου (σ.σ Cyclon B) παραδίδονται πάντα από ένα γερμανικό όχημα του Ερυθρού Σταυρού που συνοδεύουν άνδρες των SS, οι οποίοι διοχετεύουν το αέριο μέσα από ανοίγματα και μισή ώρα μετά ξεκινά η δουλειά μας. Σπρώχνουμε τα σώματα αυτών των αθώων γυναικόπαιδων στον ανελκυστήρα ώστε να φτάσουν στους φούρνους. »
«Οι στάχτες από κάθε ενήλικα ζυγίζουν περίπου 640 γραμμάρια», σημειώνει.
Μετά τον Πόλεμο και το Ολοκαύτωμα
Ως εκ θαύματος ο Νατζάρη επιβίωσε και από το Αουσβιτς και από το Ματχάουζεν, όπου είχε μεταφερθεί.
Μάλιστα, μετά τον πόλεμο, το 1951, παντρεύτηκε και μετακόμισε στη Νέα Υόρκη. Απέκτησε δύο παιδιά, ένα εκ των οποίων ονόμασε Νέλλη όπως την αδερφή του.
Πριν τον πόλεμο δούλεψε ως έμπορος στη Θεσσαλονίκη ενώ στην Νέα Υόρκη εξασφάλιζε τα προς το ζειν δουλεύοντας ως ράφτης.
Το 1971, μόλις εννέα χρόνια πριν ανακαλυφθούν τα χειρόγραφά του, πέθανε σε ηλικία 53 ετών.
Aπό τα έγγραφα του Νατζαρή μόνο το 10% ήταν ευανάγνωστο καθώς το βρεγμένο χώμα είχε αλλοιώσει τα γράμματα. Μέχρι τη στιγμή που ο Ρώσος ιστορικός, Πάβελ Πόλιαν αποφάσισε να τα «αποκρυπτογραφήσει» με τη βοήθεια της τεχνολογίας.
Ο Πόλιαν χρησιμοποίησε αντίγραφο του χειρογράφου που του απέστειλαν από το Μουσείο του Αουσβιτς.
Με τη βοήθεια ενός νεαρού Ρώσου προγραμματιστή που «έπαιζε στα δάχτυλα το photoshop» κατάφερε να φτάσει την αναγνωσιμότητα του χειρογράφου στο 90%.
Πηγές: ifz-muenchen, http://auschwitz.org, BBC
