Ηλίας Μόσιαλος στην «Κ»: Τα μέτρα της Ε.Ε. για την Κίνα δεν έχουν επιστημονική βάση

«Τα μέτρα λαμβάνονται για πολιτικούς και ψυχολογικούς λόγους. Θα είχαν νόημα, μόνο αν στην Κίνα είχε ανιχνευθεί μια πολύ “δύσκολη” παραλλαγή του κορωνοϊού» λέει εμφαντικά στην «Κ» ο Ηλίας Μόσιαλος, καθηγητής Πολιτικής της Υγείας στο London School of Economics, σχολιάζοντας τις μονομερείς ενέργειες χωρών όπως η Ιταλία, η Γαλλία, η Ισπανία και η Σουηδία σε ό,τι αφορά τους ταξιδιώτες από την Κίνα. Σημειώνεται ότι ο μηχανισμός αντιμετώπισης κρίσεων (IPCR) του Συμβουλίου της Κομισιόν, συνεδριάζει ξανά για το ζήτημα.

Όπως τονίζει ο καθηγητής: «Είναι μέτρα που λαμβάνονται για να δείξουν οι κυβερνήσεις στους πολίτες ότι τους προστατεύουν, όμως, επί της ουσίας δεν τους προστατεύουν. Δεν έχουν επιστημονική βάση».

Ο ίδιος μάλιστα σημειώνει ότι δεν είναι ιδιαίτερα πιθανή η εμφάνιση μιας νέας επικίνδυνης μετάλλαξης που θα ξεπηδήσει από την Κίνα και θα απειλήσει τον υπόλοιπο κόσμο, καθώς «αυτή τη στιγμή ο κορωνοϊός δεν έχει κάποιο κίνητρο, για να το πω απλά, για να δώσει κάτι πιο επικίνδυνο. Διασπείρεται χωρίς να συναντά αντίσταση».

Η απουσία κοινής ευρωπαϊκής γραμμής

Όπως σημειώνεται σε θέμα του Politico, το ερώτημα που προκύπτει πλέον είναι γιατί κάποιες ευρωπαϊκές χώρες επέλεξαν να υιοθετήσουν τα δικά τους μέτρα απέναντι στην Κίνα τρία χρόνια μετά το ξέσπασμα της κρίσης του κορωνοϊού, το οποίο είχε οδηγήσει την Ε.Ε. στην υπόσχεση μιας καλύτερης συνεργασίας απέναντι στην επόμενη υγειονομική απειλή που θα αντιμετώπιζε.

«Κοινή ευρωπαϊκή πολιτική υγείας δεν υπήρχε επί της ουσίας ποτέ» σχολιάζει ο κ. Μόσιαλος. «Εφαρμόστηκαν άραγε στην Ευρώπη οι ίδιες πολιτικές για τους εμβολιασμούς; Υπήρξε κοινή γραμμή για το ποιοι θα πρέπει να κάνουν συγκεκριμένα εμβόλια ή για το πότε θα πρέπει να γίνει η ενισχυμένη δόση και αν θα πρέπει να την κάνουν όλοι τελικά;».

Όσον αφορά στο τρέχον θέμα, σύμφωνα με τον καθηγητή, η λεπτομερής ανακοίνωση που εξέδωσε ο ECDC, στην οποία σημειώνεται ότι οι παραλλαγές που κυκλοφορούν στην Κίνα είναι ίδιες με αυτές που κυκλοφορούν στον υπόλοιπο πλανήτη και φυσικά και στην Ε.Ε, θα έπρεπε από μόνη της να είναι αρκετή. Όπως λέει ο καθηγητής: «Ο ΕCDC είναι ο επίσημος φορέας, αυτός που συμβουλεύει τους αρχηγούς των κρατών της Ε.Ε και την ίδια την ευρωπαϊκή επιτροπή, για να λαμβλανει αποφάσεις σχετικά με την πανδημία».

Επιπλέον, ο κ. Μόσιαλος αναφέρθηκε στην «Αρχή Ετοιμότητας και Αντιμετώπισης Καταστάσεων Έκτακτης Υγειονομικής Ανάγκης» (HERA), η οποία συστάθηκε πρόσφατα, με στόχο να ανταποκρίνεται γρήγορα και κατάλληλα κατά τη διάρκεια μιας υγειονομικής κρίσης.

«Αυτό είναι ένα θετικό βήμα προς την ενίσχυση της κοινής ευρωπαϊκής αρχιτεκτονικής στα θέματα της υγείας. Χρειάζεται όμως να γίνουν και άλλα και πάνω από όλα χρειάζεται στενή συνεργασία και συντονισμός όχι μόνο ανάμεσα στα κράτη της Ε.Ε αλλά και ανάμεσα στην Ε.Ε με τις υπόλοιπες χώρες του κόσμου» τονίζει ο ίδιος και εξηγεί περαιτέρω: «Πρέπει πια να παρακολουθούνται έγκαιρα μια σειρά από ζητήματα – ένα από αυτά για παράδειγμα, είναι η εξονυχιστική παρατήρηση ολόκληρων “οικογενειών” ιών, μιας και εκεί έχουμε διαρκώς νέες εξελίξεις και μπορούμε να προλαμβάνουμε καταστάσεις.

Πλέον, μπορούμε να παράγουμε εμβόλια όχι σε 10 μήνες, όπως συνέβη με τον κορωνοϊό, αλλά σε λιγότερο από τρεις. Υπάρχουν πια οι δυνατότητες – τεχνολογικές και επιστημονικές. Άρα, η κοινή γραμμή και η συνεργασία είναι πολύτιμες και εκεί πρέπει να επενδύσουν το επόμενο διάστημα τόσο η Ομάδα των Επτά (G7) όσο και η Ομάδα των Είκοσι (G20)».

Γιατί τα μέτρα δεν έχουν επιστημονική βάση

Όπως εξηγεί ο κ. Μόσιαλος, τα μέτρα για τους ταξιδιώτες από την Κίνα δεν είναι προς τη σωστή κατεύθυνση για τον εξής λόγο: «Αν κάποιος έχει μόλις κολλήσει κορωνοϊό και κάνει PCR τεστ, αυτό θα είναι σε εκείνη τη φάση εντελώς αναξιόπιστo. Ο άνθρωπος αυτός θα συνεχίσει το ταξίδι του και θα μεταδίδει κανονικά τον ιό. Με εκατομμύρια Κινέζους να νοσούν αυτή τη στιγμή, είναι πολύ πιθανόν πολλοί εξ’ αυτών να έχουν νοσήσει μόλις λίγο πριν το ταξίδι τους».

Στην ουσία, κατά τον κ. Μόσιαλο, οι περιορισμοί, είτε αφορούν σε κλείσιμο των συνόρων είτε σε τεστ για κάθε έναν ταξιδιώτη ξεχωριστά, έχουν νόημα μόνο όταν οι κοινωνίες δεν έχουν τα μέσα να αντιμετωπίσουν ένα επερχόμενο πανδημικό κύμα.

«Όταν δεν υπάρχουν τα [απαραίτητα] μέσα, θέλεις να καθυστερήσεις αυτό που έρχεται για να κερδίσεις χρόνο» εξηγεί ο κ. Μόσιαλος και συμπληρώνει: «Αυτή είναι η πρακτική των lockdown, την οποία εφαρμόσαμε στα πρώτα στάδια της πανδημίας. Έκτοτε, μάθαμε να συνυπάρχουμε με τον κορωνοϊό, είδαμε τα Εθνικά Συστήματα Υγείας να δοκιμάζονται, δημιουργήσαμε εμβόλια αλλά και θεραπευτικά μέσα όπως τα αντιικά φάρμακα. Με τη συντριπτική πλειονότητα των πολιτών να έχουν εμβολιαστεί με τουλάχιστον τρεις δόσεις στην Ευρώπη, ποιος ο λόγος να λάβουμε μέτρα;»

Παρ’ όλα αυτά, o κ. Μόσιαλος σημειώνει πως ο δειγματοληπτικός έλεγχος σε ταξιδιώτες από την Κίνα έχει νόημα όπως φυσικά και το να συνεχίζεται απρόσκοπτα η γενετική ανάλυση των κρουσμάτων σε όλες τις χώρες. 

Οι αμφιβολίες απέναντι στην Κίνα

Τέλος, ο κ. Μόσιαλος υπογραμμίζει ότι οι αμφιβολίες που έχουν πολλές χώρες απέναντι στα δεδομένα που δίνει η Κίνα στον υπόλοιπο κόσμο, δεν είναι εντελώς αδικαιολόγητες. Σημειώνεται πως ο επικεφαλής του ΠΟΥ, Τέντρος Αντανόμ Γκεμπρεγέσους, δήλωσε ότι προκειμένου να γίνει μια συνολική εκτίμηση του κινδύνου, ο οργανισμός «χρειάζεται πιο λεπτομερείς πληροφορίες».

«Ναι, υπάρχει έλλειψη εμπιστοσύνης όσον αφορά στους θανάτους από κορωνοϊό που αναφέρονται από την Κίνα και δεν υπάρχει αναλυτική καταγραφή των κρουσμάτων» λέει ο κ. Μόσιαλος, προσθέτοντας ωστόσο ότι «τα κρούσματα δεν καταγράφονται πια σε πολλές χώρες του πλανήτη. Στο επί της ουσίας θέμα, οι επιστημονικές μελέτες που έρχονται από την Κίνα και το Πανεπιστήμιο της Σαγκάης αλλά και οι αναλύσεις των παραλλαγών που δίνουν οι αρχές εκεί, μιλούν για τις ίδιες παραλλαγές που κυκλοφορούν και στις υπόλοιπες χώρες».

«Όταν ξέσπασε η πανδημία το 2020, οι Κινέζοι ήταν αυτοί που μας έδωσαν τις πληροφορίες για τη γενετική σύσταση του ιού και με βάση αυτές τις πληροφορίες έγινε και η παρασκευή των εμβολίων που χρησιμοποιούμε τώρα. Δεν τίθεται ζήτημα εμπιστοσύνης στα επιστημονικά δεδομένα που μάς έχει διαθέσει η Κίνα μέχρι στιγμής», τονίζει ο καθηγητής.

Ο ίδιος πιστεύει ότι αυτές οι αμφιβολίες, έχουν να κάνουν με μια συνολικά αμυντική και φοβική στάση απέναντι στη χώρα από όπου ξεκίνησε η πανδημία. Ο κ. Μόσιαλος βρίσκει αυτή τη στάση μεροληπτική.

«Γιατί δεν πράττουμε το ίδιο και με τις Ηνωμένες Πολιτείες, τη χώρα όπου εμφανίστηκε το νέο στέλεχος XBB.1.5; Γιατί δεν ζητάμε από τους Αμερικανούς πολίτες να κάνουν τεστ πριν πετάξουν σε άλλες χώρες; Ή μήπως συζητούσαμε για μέτρα όταν συνέβη το αντίστοιχο τεράστιο ξέσπασμα του ιού στην Ινδία το περασμένο καλοκαίρι; Σε εκείνη τη φάση μάλιστα η Ινδία δεν διέθετε καν εμβόλια».